Ο υφ. Εργασίας, Νάσος Ηλιόπουλος, στην «Άλλη Διάσταση» με τον Κώστα Αρβανίτη
Η συνέντευξη:
- Πριν από κάποιο χρονικό διάστημα είχατε πει ότι θα φέρετε μια νομοθετική διάταξη για την ασφάλεια και την προστασία των εργαζομένων διανομέων και αυτή καθυστερεί. Γιατί;
Eίναι αλήθεια αλλά πιθανότατα πριν από τα Χριστούγεννα θα έχει ολοκληρωθεί η εγκύκλιος που αφορά ζητήματα υγείας και ασφάλειας. Το συγκεκριμένο με τον εργοδότη που χτύπησε τον υπάλληλό του εμπίπτει στη σφαίρα του ποινικού.
Όμως, πρέπει να πω για δύο σημαντικές παρεμβάσεις που έχουμε κάνει και είναι οι εξής:
- Επιχειρήσεις που αθροίζουν παραβιάσεις μέσω ενός Point system, ξεκινούν με προσωρινή αναστολή λειτουργίας τριών ημερών, πέντε ημερών και μέχρι οριστική απόσυρση της άδειας λειτουργίας της επιχείρησης. Γιατί πολλοί εργοδότες παραβίαζαν τόσο πολύ την εργατική νομοθεσία που έλεγαν ότι προτιμούν να πληρώσουν το πρόστιμο παρά να πληρώσουν τους μισθούς ή τις υπερωρίες.
- Το δεύτερο στοιχείο είναι το πρόστιμο για την αδήλωτη εργασία. Πλέον όποιος εργαζόμενος βρεθεί να δουλεύει αδήλωτος αυτομάτως παίρνει 3 μήνες ένσημα και αν ο εργοδότης θέλει να πληρώσει λιγότερο από 10.000 ευρώ που είναι το αρχικό πρόστιμο για την αδήλωτη εργασία θα πρέπει να προσλάβει τον εργαζόμενο. Και με αυτόν τον τρόπο δίνουμε ένα κίνητρο στους εργαζόμενους να καταγγείλουν γιατί είναι πάρα πολύ σημαντικό να σπάσεις τον φόβο και να ξέρεις ότι έχεις και ένα όφελος (την πρόσληψη του εργαζομένου και την καταβολή ενσήμων)
- Πιστεύετε ότι αυτό είναι θέμα κόστους ή κάποιας αντίληψης των εργοδοτών να μην είναι εντάξει στις υποχρεώσεις τους απέναντι στους υπαλλήλους τους;
Nομίζω είναι ζήτημα αντίληψης, και είναι ζήτημα αντίληψης από την αρχή της κρίσης τέθηκε ένα πλαίσιο τόσο ελαστικοποιημένο που διαμόρφωσε μια κουλτούρα.Με τους νόμους Βρούτση διαλύθηκαν συλλογικές συμβάσεις, μισθοί, εργατικά δικαιώματα, μην ξεχνάτε ότι η Επιθεώρηση Εργασίας ήταν μια μονάδα που λειτουργούσε χωρίς υπηρεσία νομικής στήριξης, καταργήθηκε με το οργανόγραμμα του 2014 του κυρίου Βρούτση.
Κατά τη γνώμη μου η συνειδητή επιλογή που εφαρμόσθηκε την περίοδο 2010-2014 το εργατικό κόστος είναι πρόβλημα για τη χώρα. Και αφού είναι πρόβλημα, υπάρχουν και κάποιοι εργοδότες που το πήγαν και λίγο πιο μακριά, στη σφαίρα του ποινικού.
Από τη δική μας μεριά είναι καθαρό ότι και ενισχύουμε τους ελεγκτικούς μηχανισμούς και το θεσμικό πλαίσιο για να μπορέσουμε να αντιστρέψουμε όσο πιο γρήγορα αυτή την κατάσταση.
- Ειδικά σε ευάλωτες ομάδες εργαζομένων, όπως είναι το delivery, ακόμα και στα Δώρα τους τα παίρνουν πίσω… πως το ελέγχεις αυτό το πράγμα;
Μερικές φορές το κρίσιμο είναι να πας από το μηδέν στο ένα. Πέρυσι μέσα από δύο καταγγελίες εργαζομένων για εκβίαση επιστροφής Δώρου, έγιναν οι απαραίτητοι έλεγχοι από το Σώμα Επιθεωρητών σε συνεργασία με την Αστυνομία και με προσημειωμένα χαρτονομίσματα αμέσως ακολούθησαν το δρόμο που επιτάσσει ο νόμος.
- Είναι δύσκολο ο εργαζόμενος να καταγγείλει τον εργοδότη γιατί μπαίνει σε μια black list και θα αναγκαστεί μέχρι και πόλη να αλλάξει….
Έχετε δίκιο σ’ αυτό αλλά όσο προχωράνε αυτοί οι έλεγχοι και οι διαδικασίες οι σοβαροί επιχειρηματίες σταματάνε να ανταγωνίζονται τους διπλανούς απατεώνες.
Τα τρία τελευταία χρόνια εφαρμόζουμε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα κατά της αδήλωτης εργασίας και οι εργοδοτικοί φορείς, όπως η ΓΣΕΕ και η ΓΣΕΒΕ πραγματικά βοηθούν γιατί και οι ίδιοι ζητάνε να καθαρίσει η αγορά από αυτούς που δεν σέβονται τους κανόνες.
Μέχρι στιγμής οι καταγγελίες, πάντως, δείχνουν να αποδίδουν. Πέρσι σε περισσότερο από 60% των περιπτώσεων που καταγγέλθηκε ότι δεν είχε πληρωθεί το Δώρο, μετά από παρέμβαση του υπουργείου Εργασίας, αμέσως καταβλήθηκε το Δώρο.
- Επειδή κάποιοι δίνουν το Δώρο και κρατάνε τους μισθούς, εδώ υπάρχει σκέψη πως θα περιοριστεί το φαινόμενο που από μερικούς έχει γίνει φάμπρικα;
Για το ζήτημα των μισθών έχουμε ψηφίσει μια σειρά από διατάξεις. Η τελευταία είναι αυτή που αφορά το κομμάτι των εργολαβιών. Κάποια εταιρεία ανέθετε έργο σε έναν εργολάβο και ο εργολάβος σε έναν υπεργολάβο και ο υπεργολάβος έριχνε «πιστόλι» και ο εργαζόμενος έμενε ξεκρέμαστος και απλήρωτος.
Τώρα η διάταξη λέει ότι υπάρχει συνευθύνη σε όλη την αλυσίδα, άρα λέμε ότι είναι πρόβλημα του εργοδότη γιατί αυτός συνεργάζεται με τους προβληματικούς εργολάβους και οι εργαζόμενοι θα πάρουν τους μισθούς τους και μετά ας ψάξει η μία εταιρεία την άλλη.
Το άλλο που έχουμε κάνει είναι η διαταγή πληρωμής που μπορεί ο εργαζόμενος να δεσμεύσει τα ταμεία της επιχείρησης και άρα με δικαστική απόφαση να πάρει κατευθείαν τους μισθούς του και αν θυμάστε μια αδιανόητη απόφαση του Αρείου Πάγου που έλεγε ότι η μη καταβολή δεδουλευμένων δεν είναι βλαπτική μεταβολή της σύμβασης, εμείς νομοθετήσαμε ότι η μη καταβολή δεδουλευμένων συνιστά βλαπτική μεταβολή, για να προστατεύσουμε τους εργαζόμενους, έτσι στοιχειοθετείται η απόλυση και ο εργαζόμενος έχει όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από τον νόμο.
- Πως πάμε με το κομμάτι της ανεργίας;
Mε βάση τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, τον Αύγουστο είμαστε στο 18,9%, νομίζω ότι ο Αύγουστος του 2014 ήταν 26,3%.
- Ποιος είναι ο στόχος που έχετε εσείς;
Τα στοιχεία δείχνουν ότι έχουμε κλειδώσει ένα 2% μείωση κατ’ έτος. Νομίζω ότι ο πραγματικός στόχος πρέπει να είναι αυτό το 2% να καταφέρεις να το κάνεις 3%. Αυτή η μείωση δεν είναι απλά μείωση, είναι αύξηση της απασχόλησης. Δηλαδή από τον Αύγουστο του 2014 έχουμε περισσότερες από 314.000 νέες θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Με το 70% πλήρεις σχέσεις εργασίας και το 30% είναι μερική.
- Τι γίνεται με τους εργάτες γης;
Σήμερα μπορούμε να πούμε ότι μέσα στο επόμενο δίμηνο θα έχει κυρωθεί η διεθνής σύμβαση 129 που ήταν μια θεσμική ανεπάρκεια της ελληνικής κυβέρνησης και γι΄αυτό υπήρχαν πολύ μεγάλα ελλείμματα στο θεσμικό κομμάτι του ελέγχου. Με την επικύρωση αυτής της σύμβασης λύνονται τα χέρια της Επιθεώρησης Εργασίας και έτσι μπαίνει με πιο δυναμικό τρόπο μέσα στο κομμάτι που λέμε «εργάτες γης». Δεν είναι μια τυπική διαδικασία, όλο αυτό το διάστημα έχουν γίνει εκπαιδευτικές συνεργασίες ελλήνων επιθεωρητών με επιθεωρητές της Πορτογαλίας που είναι μια χώρα που έχει λύσει το συγκεκριμένο ζήτημα. Εγινε και ομάδα εργασίας και ταξίδι για επιθεωρήσεις σε χώρους εργασίας ώστε να πάρουμε αυτή την τεχνογνωσία και το 2019 θα είναι η χρονιά που επιτέλους κλείνουμε αυτή τη μαύρη τρύπα που ταλαιπωρεί και το ελεγκτικό κομμάτι με ότι αυτό συνεπάγεται.
- Αυτό αφορά και τα ασφαλιστικά ταμεία, σωστά;
Προφανώς
- Πάτε για δήμαρχος;
Δεν γνωρίζω κάτι ακόμα.
- Άμα γνωρίσετε θα μας το πείτε;
Ναι νομίζω δεν θα μείνει κρυφό. Φαντάζομαι ότι έτσι γίνεται
- Ακούγεται πολύ το όνομά σας….
Το γνωρίζω ότι συζητιέται αλλά αυτά τα θέματα δεν είναι προσωπική απόφαση, είναι σχεδιασμός και ο καθένας οφείλει να τον σέβεται αυτόν τον συνολικό συνδυασμό
- Στο σχεδιασμό βεβαίως, υπάρχει το κομμάτι της ευγένειας. Δεν ανακοινώνεται ξαφνικά και το μαθαίνετε και σεις από τις εφημερίδες…
Υποθέτω πως δεν θα το μάθω απο τις εφημερίδες…
- Μπορεί να έγινε μια κουβέντα…
Αυτό που έγινε είναι ότι η Κ.Ε θα κάνει με την παράταξη στην Αθήνα κάποιες διαδικασίες και θα φέρουν μια πρόταση στον γραμματέα της Κ.Ε, τον κ. Σκουρλέτη και με συλλογικό τρόπο θα αποφασιστεί.
- Θα σας ενδιέφερε εσάς; Υπάρχει η πολυτέλεια μετά το έργο που έχετε επιτυχημένα εκπληρώσει να πάτε στο Δήμο της Αθήνας;
Αυτό σε μια οργανωμένη πολιτική δύναμη, στο τέλος της ημέρας, θα το κρίνει ο γραμματέας και ο Πρόεδρος, δεν νομίζω ότι είναι δική μου απόφαση.
- Η μάχη είναι οι ευρωεκλογές και οι αυτοδιοικητικές εκλογές που θα κριθούν πάρα πολλά πράγματα. Όχι μόνο τα ποσοστά της Αριστεράς αλλά και πόσο θα πιεστεί το άλλο κομμάτι. Πιστεύετε ότι o ΣΥΡΙΖΑ έχει τα εργαλεία για να δώσει τη μάχη των ευρωεκλογών και κατά τη γνώμη σας ποιο πρέπει να είναι το αφήγημα;
Δυστυχώς στις ευρωεκλογές και πάντα το έθετε η Αριστερά είναι το ίδιο το ευρωκοινοβούλιο να έχει περισσότερες αρμοδιοτητες. Αν μιλήσουμε σήμερα για την άνοδο της ακροδεξιάς, ουσιαστικά μιλάμε για δύο ανεπάρκειες.
Η μία είναι η ανεπάρκεια συνολικά του Ευρωπαϊκού μοντέλου και η δεύτερη είναι τα αδιέξοδα που γέννησε η νεοφιλελεύθερη πολιτική. Άρα αν κάποιος μου έλεγε σε μια φράση να βάλω τη σύνδεσή τους είναι ότι το μοντέλο της εργασίας σήμερα συνδέεται με το μοντέλο των ανισοτήτων και άρα με το ζήτημα της δημοκρατίας.