Έρευνα Solomon: Τα υπερχρεωμένα κανάλια είναι τα Social Media των ολιγαρχών στην Ελλάδα
Το τρίπτυχο «ΜΜΕ-ναυτιλία-ποδοσφαιρικές ομάδες» κρύβεται πίσω από ένα δαιδαλώδες πλέγμα παράκτιων εταιρειών το οποίο οδηγεί στους επιχειρηματίες που εμπλέκονται ιδιοκτησιακά με ένα μέσο ενημέρωσης. ● Τεράστιος ο όγκος δεδομένων που αναλύθηκαν για να αποτυπωθεί η διαπλοκή οικονομικών και μιντιακών συμφερόντων στην Ελλάδα.
αναδημοσίευση από: 12 επιχειρηματίες με 800 εταιρείες ελέγχουν την ενημέρωση | ΕΦΣΥΝ (efsyn.gr)
Ξεπέρασε κάθε προσδοκία το βράδυ της Δευτέρας η προσέλευση του κόσμου στην παρουσίαση της έρευνας «Ποιοι ελέγχουν τα media», από την ομάδα του Solomon, στον παλιό βιομηχανικό χώρο ΠΛΥΦΑ στον Βοτανικό. Εκατοντάδες άτομα όλων των ηλικιών -οι περισσότεροι νέοι κάτω των 35- και των επαγγελμάτων πλημμύρισαν τον χώρο σε μια πολύ αισιόδοξη βραδιά από όλες τις απόψεις καθώς παρουσιάστηκε από τέσσερις γυναίκες δημοσιογράφους (Δανάη Μαραγκουδάκη, Ελίζα Τριανταφύλλου, Κορίνα Πετρίδη και Ηλιάνα Παπαγγελή) η πρώτη συστηματική προσπάθεια καταγραφής των συμφερόντων των κορυφαίων επιχειρηματιών και των οικογενειών πίσω από τους κυρίαρχους μιντιακούς ομίλους στη χώρα.
Οι δημοσιογράφοι ερεύνησαν για πάνω από 18 μήνες χιλιάδες έγγραφα ισολογισμών, εταιρικών ανακοινώσεων, δικαστικών αποφάσεων και έψαξαν στα εμπορικά μητρώα σε περισσότερες από 30 χώρες. Αναζητήθηκαν και βρέθηκαν ιδιοκτήτριες εταιρείες, μέτοχοι και πραγματικοί δικαιούχοι (beneficial owners). Εντόπισαν σχεδόν 800 εταιρείες σε τομείς όπως η ναυτιλία, ο αθλητισμός και το real estate, σε χώρες όπως η Κύπρος, τα Νησιά Μάρσαλ και η Λιβερία, αποκαλύπτοντας σε ποιους άλλους επιχειρηματικούς τομείς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό δραστηριοποιούνται οι ιδιοκτήτες τους. Γιάννης και Θεμιστοκλής Αλαφούζος, Βαρδής Βαρδινογιάννης, Δημήτρης Γιαννακόπουλος, Δημήτρης Μπάκος, Γιάννης Καϋμενάκης και Αλέξανδρος Εξάρχου, Θόδωρος Κυριακού, Βαγγέλης Μαρινάκης, Δημήτρης Μελισσανίδης, Βίκτωρ Ρέστης και Ιβάν Σαββίδης είναι οι επιχειρηματίες που ερευνήθηκαν.
Και αν νομίζει κάποιος ότι μπορεί να γνωρίζει ποιος επιχειρηματίας εμπλέκεται ιδιοκτησιακά με ένα μέσο ενημέρωσης, η ακριβής αποτύπωση της πολύμηνης έρευνας τεκμηριώνει διεξοδικά πως από πίσω κρύβεται ένα δαιδαλώδες πλέγμα παράκτιων εταιρειών που εμπεριέχει το επαναλαμβανόμενο τρίπτυχο «ΜΜΕ-ναυτιλία-ποδοσφαιρικές ομάδες». Οπως ειπώθηκε μάλιστα από τους ομιλητές στο πάνελ, «αν αναρωτιέστε ποια είναι τα social media των ολιγαρχών σήμερα, αυτά είναι τα κανάλια». Eίναι τέτοιος ο όγκος δεδομένων, που μόνο μέσα από το εργαλείο της ανάλυσης δικτύων, το οποίο χρησιμοποίησαν οι ερευνητές, μπορεί να αποτυπωθεί η διαπλοκή οικονομικών και μιντιακών συμφερόντων στην Ελλάδα.
Οι πολίτες μπορούν να περιηγηθούν στην ειδική ιστοσελίδα (whoownsthemedia.gr, η οποία ακόμα είναι λίγο δύσχρηστη, αλλά θα βελτιωθεί) και να ανακαλύψουν από μόνοι τους οικονομικά και ιδιοκτησιακά στοιχεία για τους επιχειρηματίες που εμπλέκονται με τα μεγαλύτερα μέσα ενημέρωσης της χώρας. Με αυτόν τον τρόπο γίνονται ανοιχτά και δημόσια διαθέσιμα δεδομένα, τα οποία κανονικά θα έπρεπε να βρίσκονται δημοσιευμένα στις αρμόδιες ιστοσελίδες, όπως του ΕΣΡ. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει καθώς, για παράδειγμα, στην ιστοσελίδα του ΕΣΡ ο τηλεοπτικός σταθμός Alpha φαίνεται να ανήκει ακόμα στη Μαρία Κοντομηνά, κάτι που δεν ισχύει εδώ και περίπου δύο χρόνια.
Ο Alpha ανήκει στην εταιρεία Alpha Δορυφορική Τηλεόραση Ανώνυμος Εταιρεία. Μέτοχοι της εταιρείας είναι: η Mediamax Holdings Limited κατά 25%, η Nevine Holdings Limited κατά 50% και η Martikorio Limited κατά 25%. Με τη σειρά τους, η Mediamax Holdings Limited ανήκει κατά 100% στη Μότορ Οϊλ (ΕΛΛΑΣ) Διυλιστήρια Κορίνθου Α.Ε. Μπορεί να είναι γνωστό ότι η Μότορ Οϊλ ανήκει στην οικογένεια Βαρδινογιάννη, «αλλά για μας έχει σημασία να μπορούμε να το αποδείξουμε», αναφέρουν οι δημοσιογράφοι και προσθέτουν: «Τα Μέσα Ενημέρωσης ορίζουν τον τρόπο με τον οποίο τα γεγονότα προβάλλονται και συζητιούνται -ή δεν προβάλλονται και δεν συζητιούνται- σε μια κοινωνία, προτεραιοποιούν ειδήσεις και θέτουν άλλες εκτός κάδρου, λέγοντας στους πολίτες όχι μόνο τι συνέβη αλλά και πώς θα πρέπει να νιώσουν γι’ αυτό».
350 εκατ. ευρώ χρωστούν τα κανάλια στις τράπεζες
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η δημοσίευση των επικαιροποιημένων τραπεζικών δανείων των τηλεοπτικών καναλιών, τα οποία δανειοδοτήθηκαν επί δεκαετίες με ποσά που δεν μπορούσαν να αποπληρωθούν, όπως αποκάλυψε και η εξεταστική επιτροπή για τα ΜΜΕ επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Με βάση τα έγγραφα που προσκομίστηκαν στην επιτροπή, το 2016 τα μεγαλύτερα ΜΜΕ χρωστούσαν περίπου 1,3 δισ. ευρώ στις τράπεζες. Το 2022 το ύψος των υποχρεώσεών τους ανέρχεται σε 350 εκατ. ευρώ.
Τον μεγαλύτερο δανεισμό με διαφορά έχει ο ΑΝΤ1 με περίπου 170 εκατ. χρέη, ενώ ακολουθεί η εταιρεία Νέα Τηλεόραση Α.Ε. (Star Channel) του ομίλου Βαρδινογιάννη με σχεδόν 56 εκατ. ευρώ χρέη προς τις τράπεζες. Στην τρίτη θέση βρίσκουμε τον Alpha (όπου επίσης συμμετέχει η οικογένεια Βαρδινογιάννη) με τραπεζικές υποχρεώσεις ύψους περίπου 47 εκατ. ευρώ. Επεται η Ειδήσεις Ντοτ Κομ του Γιάννη Αλαφούζου (ιδιοκτήτρια εταιρεία του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΪ και άλλων μέσων) με τραπεζικές υποχρεώσεις που αγγίζουν τα 45 εκατ. ευρώ και την πεντάδα συμπληρώνει η Αλτερ Εγκο του Βαγγέλη Μαρινάκη στην οποία ανήκει το MEGA Channel (όπως και άλλα ΜΜΕ) με βραχυπρόθεσμες τραπεζικές υποχρεώσεις ύψους 31,7 εκατ. ευρώ. Το «χαμηλό» ποσό των τραπεζικών δανείων της Alter Ego, όπως γράφει η συντάκτρια του Solomon, Δανάη Μαραγκουδάκη, εξηγείται από τη συμφωνία που έκανε ο Βαγγέλης Μαρινάκης όταν αγόρασε τον ΔΟΛ. Μετά την οικονομική κατάρρευση του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη οι τράπεζες προχώρησαν σε αναδιάρθρωση των δανείων του ομίλου σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσουν τα συμφέροντά τους.
Με μηδενικό δανεισμό βρίσκεται το περιφερειακής εμβέλειας κανάλι Action 24 των Δημήτρη Μπάκου (40%), Γιάννη Καϋμενάκη (40%) και Αλέξανδρου Εξάρχου (20%) καθώς στην περίπτωση του Action 24 η εξαγορά του καναλιού από τον Διονύση Παναγιωτάκη ολοκληρώθηκε το 2023 και οι επιχειρηματίες εξόφλησαν τις οφειλές που υπήρχαν. Οι περισσότερες οικονομικές καταστάσεις που εντοπίστηκαν ήταν για το 2022, καθώς δεν είχαν δημοσιευτεί νεότερες μέχρι το τέλος της έρευνας (Απρίλιος του 2024). Μοναδική εξαίρεση, τα δύο κανάλια του ομίλου Κυριακού (ΑΝΤ1 και Μακεδονία TV) που είχαν δημοσιεύσει οικονομικές καταστάσεις του 2023.
αναδημοσίευση από: 12 επιχειρηματίες με 800 εταιρείες ελέγχουν την ενημέρωση | ΕΦΣΥΝ (efsyn.gr)