Τα εξαντλητικά ωράρια, οι αντίξοες συνθήκες εργασίας, η καταπάτηση εργασιακών δικαιωμάτων είναι μόνο μερικά από τα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι εποχικοί εργαζόμενοι σε μεγάλους τουριστικούς προορισμούς
Όσο η κυβέρνηση διαδίδει τα περί «καταπληκτικής ποιότητας ζωής», εποχικοί εργαζόμενοι – στην πλειονότητά τους νέοι και νέες – αναγκάζονται να ζουν και να εργάζονται κάτω από καθόλου καταπληκτικές συνθήκες. Ο ήλιος, οι υψηλές θερμοκρασίες, τα εξαντλητικά ωράρια, η καταπάτηση των εργασιακών δικαιωμάτων, η ένταση της δουλειάς οδηγούν πολλούς εργαζόμενους ακόμα και στα νοσοκομεία. Οι ξενοδόχοι από την μεριά τους κάνουν λόγο για χιλιάδες ελλείψεις σε έναν από τους βασικότερους τομείς της ελληνικής οικονομίας, αλλά ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζεται το θέμα αυτό στον δημόσιο διάλογο το τελευταίο διάστημα βάζει στο στόχαστρο τους εργαζομένους.
Το left.gr και η Μαρία Γεωργακοπούλου συνομίλησαν με τον Βασίλη Γλέζο, μέλος του δικτύου εργαζομένων στον επισιτισμό – τουρισμό. Ο Βασίλης Γλέζος έχει εργαστεί για 13 χρόνια στον χώρο της εστίασης τόσο σε μαγαζιά της Αθήνας όσο και σε μαγαζιά σε μεγάλους τουριστικούς προορισμούς κατά την καλοκαιρινή περίοδο.
Για να απαντήσουμε σε αυτό οφείλουμε πρώτα να δώσουμε μια εικόνα για το ποια είναι η κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στο τουρισμό.
Από την αρχή της κρίσης και μέσα στα επόμενα χρόνια τα εργασιακά μας δικαιώματα βάλλονται συνεχώς. Η μείωση στο ημερομίσθιο, η μηδενική ασφάλιση, αλλά και οι κακές παροχές σε επίπεδο ζωής αποτελούν τα κυρία ζητήματα που απασχολούν τους εργαζόμενους.
Αναγκαζόμαστε να συγκατοικούμε 3-4 άτομα σε δωμάτια 20τμ. Δουλεύουμε 7 μέρες την εβδομάδα χωρίς υπόνοια ρεπό για 3€ την ώρα. Το 8ωρο αποτελεί ουτοπία στα πλαίσια της σεζόν.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν τις προϋποθέσεις που πρέπει κάθε εργαζόμενος να δεχτεί για να μπορέσει να βρει δουλειά σε κάποιο τουριστικό προορισμό.
Συνεπώς οι κενές θέσεις εργασίας για τις οποίες οι εργοδότες φωνάζουν δεν έπεσαν από τον ουρανό, αντιθέτως η συνεχείς μείωση των εργασιακών δικαιωμάτων έχουν οδηγήσει τους εργαζόμενους να μην δραστηριοποιούνται πλέον στον κλάδο.
Γιατί ένας νέος σήμερα επιλέγει να δουλέψει σε μεγάλους τουριστικούς προορισμούς την καλοκαιρινή σεζόν;
Νομίζω αυτή η ερώτηση έχει αρκετά επίπεδα.
Για τους νέους και ιδιαίτερα τους φοιτητές η σεζόν αποτελεί μια περίοδο όπου τους επιτρέπει να εργάζονται χωρίς να αφήνουν πίσω τις ακαδημαϊκές τους υποχρεώσεις. Επίσης σημαντικό είναι το γεγονός ότι μέχρι πρότινος η κοινωνία θεωρούσε ότι στην σεζόν όλοι βγάζουν χιλιάδες ευρώ άρα αξίζει και τον κόπο να πάει κάποιος.
Η πραγματικότητα όμως απέχει παρασάγγας από αυτές τις σκέψεις. Και αυτό φαίνεται από τις 50.000 θέσεις εργασίας που έχουν μείνει κενές και η σεζόν έχει ήδη ξεκινήσει. Σημαντικό σημείο επίσης είναι ότι ότι περίπου το 20% όσων πέρσι εργάζονταν στο χώρο του τουρισμού φέτος επέλεξαν να αλλάξουν κλάδο δραστηριοποίησης.
Πού κυμαίνονται οι μισθοί για έναν νέο άνθρωπο που επιλέγει να εργαστεί στον χώρο του τουρισμού την καλοκαιρινή σεζόν; Θεωρείς ότι είναι ικανοποιητικοί;
Πριν την κρίση και την κατάργηση των ΣΣΕ οι μισθοί ορίζονταν με βάση τον κατώτατο μισθό. Άρα υπήρχαν και παροχές όπως δώρα, ρεπό, ένσημα και αυστηρή τήρηση του ωραρίου ακόμα και στους μεγάλους ομίλους.
Σταδιακά και μέσα στα χρόνια αυτά άλλαξαν. Πλέον στην καλύτερη των περιπτώσεων το ημερομίσθιο να είναι στα 35-40€ αλλά εξαρτάται και τις απαιτήσεις του εργαζομένου. Αν για παράδειγμα ζητήσεις σπίτι τότε το ημερομίσθιο μειώνεται, αν ζητήσεις ένσημα μειώνεται κι άλλο. Άρα αν πας σεζόν και απαιτήσεις τα βασικά για να εξασφαλίσεις ανθρώπινη διαβίωση φτάνεις να δουλεύεις 7 στα 7 για 25€.
Άρα καταλαβαίνεται ότι ακόμα και για τους εργαζόμενους πλέον είναι ασύμφορο να αφήνουν την πόλη την οποία ζουν για να πάνε σε ένα νησί με μεγαλύτερο κόστος ζωής και με τα ίδια έσοδα όπως στον τόπο κατοικίας τους.
Ποιες είναι οι συνθήκες διαβίωσης των νέων που καταφεύγουν στην εργασία την καλοκαιρινή σεζόν;
Σε γενικές γραμμές δεν είναι καθόλου καλές.
Η συγκατοίκηση με παραπάνω από 3 άτομα σε δωμάτια 20τμ είναι δεδομένη, όπως επίσης ότι σε πολλές τουριστικές επιχειρήσεις δεν εξασφαλίζεται φαγητό στους εργαζόμενους. Άρα αναγκαστικά το κόστος ζωής αυξάνεται, καθώς δεν υπάρχει πάντα η δυνατότητα να μαγειρέψει κανείς.
Το επόμενο και εξίσου σημαντικό είναι η κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα ακίνητα τα οποία μένουμε. Νομίζω κι εσείς ήδη θα ξέρετε για περιπτώσεις όπου στους 40 βαθμούς συνάδελφοι και συναδέλφισσες εμένα σε κοντέινερ.
Τις περισσότερες φορές θα είναι κανείς τυχερός αν μένει σε ένα υπόγειο που θα έχει μέσα έναν ανεμιστήρα και ένα ψυγείο.
Συνεπώς, αντιλαμβάνεστε ότι οι εργαζόμενοι/ες της πιο βαριάς βιομηχανίας της χώρας όχι μόνο δεν έχουν εργασιακά δικαιώματα αλλά η ζωή τους είναι πιο δύσκολη από σεζόν σε σεζόν.
Γι αυτό κι εμείς ως εργαζόμενοι πλέον θεωρούμε αναγκαίο να αλλάξει το μοντέλο τουρισμού της χώρας μας. Να αλλάξει προς μια κατεύθυνση όπου στον πυρήνα αυτού του σχεδίου θα βρίσκεται ο σεβασμός στους εργαζόμενους, στις τοπικές κοινωνίες των νησιών και προφανώς ως προς το περιβάλλον.