H Πρωτοβουλία για τη διασφάλιση της δημόσιας διαχείρισης του νερού», που συγκροτήθηκε από το Σύλλογο Μηχανικών ΕΥΔΑΠ, Σύλλογο Επιστημονικού Προσωπικού ΕΥΔΑΠ και το Σωματείο Εργαζομένων Αποχέτευσης ΕΥΔΑΠ, μαζί με την ΑΔΕΔΥ και το Περιβαλλοντικό Δίκτυο Αθήνας, στο οποίο συμμετέχουν 24 Περιβαλλοντικές Οργανώσεις.
Στόχος της πρωτοβουλίας είναι η αποτροπή της ιδιωτικοποίησης του νερού ως φυσικού πόρου και των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης, και η προστασία της ενιαίας διαχείρισης του κύκλου του νερού ενάντια στην εμπορευματοποίηση.
Η αδιάλειπτη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης είναι ζωτικό και θεμελιώδες, ανθρώπινο και κοινωνικό δικαίωμα. Η ιδιωτικοποίησή τους, παραβιάζει το Σύνταγμα και είναι καταφανώς ενάντια στα συμφέροντα της κοινωνίας. Η διαπίστωση αυτή κατοχυρώνεται με την πρόσφατη απόφαση της ολομέλειας του ΣτΕ υπ. αριθμόν 190-191/2022, που έκρινε αντισυνταγματική τη μεταβίβαση της πλειοψηφίας των μετοχών των εταιρειών ύδρευσης (ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ) στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας. Ενώ στην ίδια κατεύθυνση είναι και το ψήφισμα του ΟΗΕ. Το Νερό αποτελεί δημόσιο, κοινωνικό αγαθό και η καθολική, αντίθετη και αδιάλειπτη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες ύδρευσης – αποχέτευσης είναι αδιαπραγμάτευτη.
Συγκέντρωση διαμαρτυρίας εναντίον της εμπορευματοποίησης του Νερού την Τρίτη 22 Μαρτίου, Παγκόσμια ημέρα για το Νερό στις 7μμ, στο Μοναστηράκι.
- Τι είναι το ΕΥΣ (Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα) της Αττικής
Το ΕΥΣ Αττικής αποτελείται από τις λίμνες Ευήνου, Μόρνου, Υλίκης, Μαραθώνα, πλήθος γεωτρήσεων, τα κανάλια και τα αντλιοστάσια μεταφοράς του νερού προς την Αττική. Πρόκειται δηλαδή για τις πηγές νερού και ένα δίκτυο καναλιών 500 χλμ. Περίπου, που μεταφέρουν το νερό προς τα τέσσερα διυλιστήρια νερού της Αττικής. Σήμερα εργάζονται 200 άτομα τακτικό προσωπικό της ΕΥΔΑΠ ΑΕ.
- Που ανήκει το ΕΥΣ
Το ΕΥΣ είναι στην ιδιοκτησία της ΕΥΔΑΠ Παγίων που είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου το οποίο ανήκει 100% στο ελληνικό δημόσιο. Η ΕΥΔΑΠ Παγίων δεν έχει δικό της προσωπικό και το ΕΥΣ διαχειριζόταν πάντα η ΕΥΔΑΠ ΑΕ. Η ΕΥΔΑΠ Παγίων προέκυψε το 1999 όταν προκειμένου να μπει η ΕΥΔΑΠ ΑΕ στο χρηματιστήριο τα πάγια μεταφέρθηκαν στην ΕΥΔΑΠ Παγίων ώστε να μην κινδυνέψουν ποτέ με ιδιωτικοποίηση οι πηγές και τα αποθέματα νερού.
- Ποια η διαδικασία του ΣΔΙΤ για τον ΕΥΣ
Έχει τελειώσει η προκαταρκτική διαδικασία και η αρχική εκδήλωση ενδιαφέροντος από τρία εργολαβικά σχήματα. Η συνέχεια, εφόσον δεν ακυρωθεί η διαδικασία, είναι ο διαγωνισμός για την ανάδειξη του αναδόχου που θα συμμετάσχει στη ΣΔΙΤ, ο οποίος προβλέπεται να εγκατασταθεί στο ΕΥΣ από 01-01-2024. Ο διαγωνισμός είναι ύψους περίπου 235 εκατ. ευρώ (στα 290 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ) και το προβλεπόμενο χρονικό διάστημα παραχώρησης είκοσι χρόνια.
- Γιατί και πως αποκλείστηκε η ΕΥΔΑΠ
Η ΕΥΔΑΠ αποκλείστηκε, γιατί η δηλωμένη δημόσια πρόθεση της κυβέρνησης ήταν να περάσει η διαχείριση του ΕΥΣ σε ιδιωτικό σχήμα μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας, χωρίς τη συμμετοχή της ΕΥΔΑΠ. Άλλωστε αν η κυβέρνηση επιθυμούσε τη διαχείριση του ΕΥΣ από την ΕΥΔΑΠ ΑΕ θα συνέχιζε τη σύμβαση παραχώρησης προς την ΕΥΔΑΠ ΑΕ και δε θα την έληγε το 2024.
- Επιπτώσεις από την παραχώρηση σε ιδιώτες του ΕΥΣ
Η παγκόσμια εμπειρία των ιδιωτικοποιήσεων του νερού δείχνει ότι θα υπάρξουν όλες οι επιπτώσεις που υπάρχουν σε κάθε περίπτωση ιδιωτικοποίησης του νερού και διάσπασης της ενιαίας διαχείρισης του κύκλου του νερού, όποια μορφή κι αν αυτή παίρνει. Άμεση, έμμεση, με συμβάσεις παραχώρησης. Μείωση των θέσεων εργασίας και επιδείνωση των εργασιακών σχέσεων. Αύληση τιμολογίων. Χειροτέρευση στην ποιότητα του νερού. Επιπτώσεις στο περιβάλλον σε όλο το μήκος του ΕΥΣ (Αιτωλοακαρνανία, Φωκίδα Βοιωτία, Αττική). Και κυρίως, ουσιαστικά θα παραχωρηθεί ο έλεγχος της υδροδότησης της Αττικής και θα κινδυνεύσει η απρόσκοπτη καθολική προσβασιμότητα σε καθαρό πόσιμο νερό. Η εμπειρία από τις κακοκαιρίες «ΜΗΔΕΙΑ» και «ΕΛΠΙΔΑ» επιβεβαιώνει δια άλλης πλευράς τα παραπάνω. Η ιδιωτικοποίηση ρεύματος και δρόμων καταδεικνύει ότι η Αττική, σε τέτοια περίπτωση, κινδυνεύει να μείνει χωρίς νερό.