Ανακοινωση της ΠΟΘΑ:
Μετά από αίτημα της Π.Ο.Θ.Α. προς τους Αρχηγούς των Κομμάτων της Αντιπολίτευσης, με σκοπό την ενημέρωση για τα πάγια προβλήματα του κλάδου μας, πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αλέξη Τσίπρα. Στη συνάντηση έγινε ενημέρωση σχετικά με τις συνέπειες στον κλάδο μας από την πανδημία, αλλά συζητήθηκαν και θέματα για το ολοκληρωμένο πλαίσιο στήριξης που χρειάζεται ο Πολιτισμός, ώστε να ανακάμψει από την πρωτοφανή κρίση στην οποία έχει περιέλθει.
Οι εργαζόμενοι στον Πολιτισμό βρέθηκαν σε εξαιρετικά δυσμενή θέση και με ελλιπέστατα μέτρα στήριξης. Ταυτόχρονα οι χώροι ψυχαγωγίας χαρακτηριστήκαν επανειλημμένα ως εστίες υπερμετάδοσης του κορονοϊού. Πάντα τα πρώτα μέτρα που λαμβάνονται από την κυβέρνηση – και πολλές φορές τα μόνα – ήταν ο περιορισμός των πολιτιστικών εκδηλώσεων και της κοινωνικής ζωής. Έτσι ο κλάδος μας βρίσκεται να κατέχει την πρωτιά ως πληττόμενος κλάδος.
Σύμφωνα με στοιχεία της της ΕΛΣΤΑΤ, τα οποία παρουσιάζουν ενδιαφέρουν γιατί δείχνουν τις απώλειες εισοδήματος στον κλάδο μας, το πρώτο εξάμηνο του 2021 για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων παρουσίασε γενικά την εξής εικόνα: ήταν υψηλότερος μεν του κύκλου εργασιών του πρώτου εξαμήνου του 2020, αλλά υποδεέστερος του κύκλου εργασιών του τελευταίου, προ-κορονοϊού έτους, του 2019.
Εξαίρεση σε αυτή την τάση αποτελεί ο κλάδος μας, Τέχνες, διασκέδαση και ψυχαγωγία (μείωση κατά 44% ως προς το 2019 και κατά 15% ως προς το 2020). Αυτή είναι η συνολική εικόνα. Σε αυτό το σημείο πρέπει να αναφέρουμε ότι στις ζωντανές εκδηλώσεις, στις παραστατικές τέχνες, στη μουσική το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο, ενώ στα οπτικοακουστικά, τηλεοπτικά, κινηματογραφικά η κατάσταση εμφανίζεται να είναι καλύτερη.
Σε παγκόσμιο επίπεδο πρόσφατη Έκθεση της UNESCO, που δημοσιεύθηκε στις αρχές Φεβρουαρίου του 2022, προειδοποιεί για την μεγάλη κρίση στον πολιτισμό και συγκεκριμένα ότι χάθηκαν 10 εκατομμύρια θέσεις εργασίας λόγω κορονοϊού.
Και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με το από 20 Οκτωβρίου 2021 ψήφισμά του για την κατάσταση των καλλιτεχνών πανευρωπαϊκά περιγράφει το μέγεθος της υφιστάμενης καταστροφής και προτρέπει στα κράτη μέλη να λάβουν άμεσα μέτρα ενίσχυσης των εργαζομένων του Πολιτισμού.
Προτρέπει τα Κράτη μέλη και ταυτόχρονα καλεί τις Κυβερνήσεις να αναλάβουν πρωτοβουλίες και συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του ασταθούς εισοδήματος, της απλήρωτης εργασίας, της εργασιακής ανασφάλειας, να διασφαλίζουν ένα ελάχιστο εισόδημα, καθώς και να υπερασπιστούν και να διασφαλίσουν την ποικιλομορφία, την πολυφωνία στους καλλιτέχνες και στους επαγγελματίες του Πολιτισμού.
Είναι αυταπόδεικτο ότι ένας κλάδος που έχει υποστεί τέτοια μείωση του κύκλου εργασιών του, δεν μπορεί να ανακάμψει με έναν μαγικό τρόπο, ούτε μπορεί να αφεθεί έρμαιο στην «αυτορρύθμιση της αγοράς». Ως Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος – Ακροάματος, ενδιαφερόμαστε να προωθήσουμε θέσεις, που θα μπορούσαν να μετεξελιχθούν σε νομοθετικές προτάσεις τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και μεσο-μακροπρόθεσμο επίπεδο.
Συγκεκριμένα:
- Υπάρχουν προβλήματα στην υλοποίηση ακόμα και των μέτρων στήριξης που έχουν ήδη ανακοινωθεί. Η στήριξη των εργαζόμενων στον Πολιτισμό υλοποιείται σε κύριο βαθμό από το Μητρώο Καλλιτεχνών, Δημιουργών και Επαγγελματιών της Τέχνης και του Πολιτισμού, μία εξαιρετικά κακοφτιαγμένη πλατφόρμα, που λειτουργεί τελικά ως κόφτης, αφού όλες οι αποζημιώσεις δίνονται μόνο σε όσους έχουν εγγραφεί πριν τις 10/1/2021.
- Επίσης να υπάρχει η δυνατότητα σε όλους του χώρους να μπαίνουν – για όσο διάστημα απαιτείται – σε καθεστώς αναστολής ως “πληττόμενες επιχειρήσεις”, σε περίπτωση κρούσματος ή συρροής κρουσμάτων (ανάλογα με τις καλλιτεχνικές ανάγκες κάθε παραγωγής), ώστε να καλύπτονται οι συνάδελφοι που νοσούν, αλλά και αυτοί που δεν νοσούν και τίθενται αναγκαστικά σε αργία μέχρι να ολοκληρωθεί η καραντίνα των υπολοίπων συναδέλφων
- Ο ΟΑΕΔ θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο στην στήριξη του κλάδου μας στην συγκεκριμένη στιγμή. Η στήριξη αυτή μπορεί να υλοποιηθεί σε δύο άξονες:
- Να απλοποιηθεί η ένταξη στο ταμείο ανεργίας των εργαζόμενων στον Πολιτισμό, με το δεδομένο μάλιστα της πολυμορφίας των συμβάσεων όπως αναγνωρίστηκε και από την έκθεση που παραθέσαμε. Ένα νομικό πλαίσιο προσαρμοσμένο σε αυτές τις ιδιαιτερότητες είναι ζωτικής σημασίας.
- Να εξαγγελθούν προγράμματα απασχόλησης για τους ανθρώπους του Πολιτισμού. Καλλιτεχνικά προγράμματα διδασκαλίας θεάτρου, χορού ή μουσικής (πχ. Θεατρικό παιχνίδι ή μικρά μουσικά σύνολα σε σχολεία).
- Σημαντικό ρόλο μπορεί να παίξει και η τοπική αυτοδιοίκηση. Να παραχωρήσει χώρους, να δημιουργήσει ένα φιλικό και φιλόξενο περιβάλλον για την πολιτιστική δημιουργία, να διοχετεύσει πόρους, υλικούς και ανθρωπίνους, προς τον πολιτισμό.
- Να δημιουργηθεί δεσμευτικό πλαίσιο αποζημιώσεων για τους καλλιτέχνες και τους επαγγελματίες του Πολιτισμού, οι οποίοι συμμετείχαν σε εκδηλώσεις που ακυρώθηκαν λόγω κορονοϊού.
- Να ληφθούν άμεσα μέτρα για την τραγική κατάσταση στους φορείς πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων. Οι δημιουργοί και ερμηνευτές του ελληνικού τραγουδιού έχουν χάσει το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων τους, αφού η δημόσια εκτέλεση της μουσικής απαγορεύονταν κατά το μεγαλύτερο μέρος της πανδημίας. Παρ’ όλα αυτά, από το Μάρτιο του 2020 ως τώρα, οι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης αντιμετωπίστηκαν σχεδόν με εχθρότητα από το κράτος.
- Πρέπει να γίνει άμεσα πλήρης σχεδιασμός για την απορρόφηση των κονδυλίων για τον Πολιτισμό του Ταμείου Ανάκαμψης. Το πλαίσιο στήριξης θα πρέπει να αφορά κυρίως τις μικρές ομάδες θεάτρου και χορού, τα μικρά μουσικά σύνολα, τις μικρομεσαίες θεατρικές και μουσικές σκηνές.
- Θεωρούμε απολύτως απαραίτητη την αύξηση του τακτικού προϋπολογισμού του ΥΠΠΟ.
- Το πιο σημαντικό ζήτημα για την επόμενη ημέρα, είναι οι νομοθετικές ρυθμίσεις που εξασφαλίζουν τα εργασιακά δικαιώματα όλων των εργαζομένων. Θεωρούμε απολύτως απαραίτητη την επαναφορά των ΣΣΕ για όλες τις ειδικότητες των εργαζομένων στον Πολιτισμό.
- Τέλος, ως προς το πολύπαθο ασφαλιστικό των εργαζομένων στον Πολιτισμό: υπάρχει μία αόριστη εξαγγελία από τον υφυπουργό Πολιτισμού κ. Γιατρομανωλάκη για εκ βάθρων αλλαγής του ασφαλιστικού μας πλαισίου, το οποίο μάλιστα εντάσσεται στο Ταμείο Ανάκαμψης. Παρά τις επίμονες ερωτήσεις μας, δεν μας έχουν δοθεί περισσότερες πληροφορίες. Πρέπει να εντείνουμε τις πιέσεις μας ώστε να μας αποκαλύψει η κυβέρνηση τις προθέσεις της.
