Η κυβέρνηση επιχειρεί να δημιουργήσει μια πλασματική εικόνα ευημερίας, την ώρα που οι υποχρεώσεις του e-ΕΦΚΑ οδηγούν ασφαλισμένους και συνταξιούχους σε απόγνωση – Αλλά ως γνωστόν, το ψέμα έχει κοντά ποδάρια…
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, προσπαθούσε το 1993, με τη φράση 0+0=14%, να εξηγήσει στους εργαζόμενους ότι, αν το πρώτο εξάμηνο πάρουν 0% αύξηση και το δεύτερο εξάμηνο πάλι 0%, στο τέλος θα βγουν κερδισμένοι, κατά 14%!
Η ίδια «λογική» φαίνεται ότι, επικρατεί και στους κόλπους της κυβέρνησης του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, αν κρίνει κανείς, από το προσχέδιο του προϋπολογισμού, που κατατέθηκε στη βουλή, πριν από λίγες ημέρες.
Πως αλλιώς να δικαιολογήσει κανείς, τις προβλέψεις του φετινού προϋπολογισμού, συμφωνά με τις οποίες προβλέπεται ότι, θα υπάρξει σημαντική αύξηση της απασχόλησης, μείωση της ανεργίας αλλά και αύξηση των αμοιβών στον ιδιωτικό τομέα κατά 4,1%, πάνω από το επίπεδο του τρέχοντος έτους! Οι ανωτέρω «παραδοχές», αναμένεται, σύμφωνα με το προσχέδιο, να εκτινάξουν το πλεόνασμα των ασφαλιστικών ταμείων, για το 2022, πάνω από 1 δισ. ευρώ.
Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού καταγράφεται ότι, το πλεόνασμα των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) θα ανέλθει σε 1,039 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω της πρόβλεψης για σημαντική μείωση του ποσοστού ανεργίας στο 14,3% (από 16% φέτος) αλλά και αντίστοιχη αύξηση της απασχόλησης, κατά 2,7 ποσοστιαίες μονάδες.
Είναι δε χαρακτηριστικό ότι, ενώ και το 2022 θα διατηρηθεί η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες, το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των ΟΚΑ, θα βελτιωθεί σε σχέση με την εκτίμηση του Μεσοπρόθεσμου προγράμματος, κατά 654 εκατ. Ευρώ!
Η εκτίμηση στηρίζεται στην πρόβλεψη, για αύξηση των εσόδων κατά 969 εκατ. Ευρώ, σε σχέση με τις εκτιμήσεις του Μεσοπρόθεσμου. Ο παράγοντας που οδηγεί στις υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις είναι η αύξηση, κατά 749 εκατ. Ευρώ, των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές, ως απόρροια της αναμενόμενης(;) αύξησης της απασχόλησης.
Φυσικά και οι δαπάνες των ΟΚΑ θα παρουσιάσουν αύξηση, κατά 314 εκατ. Ευρώ, σε σχέση με το Μεσοπρόθεσμο, καθώς θα αυξηθούν οι δικαιούχοι κύριων συντάξεων, εφάπαξ παροχών και παροχών ασθένειας σε είδος, κυρίως λόγω του μαζικού κύματος φυγής, προς τη σύνταξη.
Βελτιωμένο, σύμφωνα με τις εξωπραγματικές προβλέψεις, αναμένεται να «κλείσει» και για το 2021 το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των ασφαλιστικών ταμείων. Εκτιμάται ότι, θα κλείσει με πλεόνασμα ύψους 442 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 304 εκατ. Ευρώ, σε σχέση με τις προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου. Ειδικότερα, τα συνολικά έσοδα εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν αύξηση κατά 710 εκατ. ευρώ, αντικατοπτρίζοντας κατά κύριο λόγο την εκτιμώμενη αύξηση των εσόδων, από νέες ασφαλιστικές εισφορές κατά 671 εκατ. ευρώ.
Βέβαια, εκτιμάται ότι, θα αυξηθούν και οι δαπάνες κατά 406 εκατ. Ευρώ, έναντι των προβλέψεων του Μεσοπρόθεσμου. Συγκεκριμένα, κατά 188 εκατ. ευρώ θα αυξηθούν οι δαπάνες για καταβολή κύριων συντάξεων αλλά και εφάπαξ, ως αποτέλεσμα της επιτάχυνσης του ρυθμού εκκαθάρισης εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης αλλά και των νέων ποσοστών αναπλήρωσης του ν.4670/2020.
Τέλος, μείωση παρατηρείται και στις οφειλές από εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης σύμφωνα με το προσχέδιο! Ειδικότερα, το ύψος των οφειλών αυτών, κατά τον μήνα Ιούλιο 2021 ανήλθε στα 359 εκατ. ευρώ και αν εξαιρεθούν οι εισφορές, ύψους 92 εκατ. Ευρώ, που παρακρατούνται υπέρ του Δημοσίου, του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ) και του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), το καθαρό ποσό ανέρχεται στα 267 εκατ. ευρώ.
Η αξιοπιστία των ανωτέρω μεγεθών του προϋπολογισμού, κράτησε μόλις για μερικές ημέρες και αμφισβητείται πλέον ευθέως, από τους ίδιους τους Θεσμούς:
Συγκεκριμένα οι Θεσμοί προβλέπουν:
1.Εσοδα μειωμένα κατά 500 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις προβλέψεις του ΕΦΚΑ, τις οποίες θεωρούν υπεραισιόδοξες, όσον αφορά στην αύξηση της απασχόλησης. Για τον μήνα Σεπτέμβριο, τα έσοδα από τις εισφορές του ιδιωτικού τομέα σημείωσαν κάμψη κατά 160 εκατ. ευρώ. Με την πανδημία παρούσα, τα προβλήματα ρευστότητας των ΜμΕ και τους μισθούς ουσιαστικά καθηλωμένους, η πρόβλεψη για σημαντική αύξηση των εισφορών, φαντάζει εξωπραγματική.
2.Οι δαπάνες για συντάξεις, θα είναι υψηλότερες σε σχέση με το μεσοπρόθεσμο. Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού είναι εμφανές το κύμα μαζικών συνταξιοδοτήσεων το 2022 που θα αυξήσει περαιτέρω τις δαπάνες των ΟΚΑ. Οι αιτήσεις συνταξιοδότησης το α’ 8μηνο του 2021 ανέρχονται σε 130.000, ενώ οι αιτήσεις θα φτάσουν τις 210.000-220.000 μέχρι το τέλος του 2021.Τον μήνα Σεπτέμβριο του 2021, στο επικουρικό ταμείο (ΕΤΕΑΕΠ) υποβλήθηκαν 410 αιτήσεις συνταξιοδότησης από ασφαλισμένους του Δημοσίου, έναντι 70 τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι, ενώ οι αιτήσεις από τον χώρο των νοσοκομείων και των ΟΤΑ έφτασαν τις 1.450, από 212 πέρυσι. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και για τις αιτήσεις των εκπαιδευτικών, που φεύγουν μαζικά προς τη σύνταξη.
3.Η επέκταση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 μονάδες και η επερχόμενη μείωση των εισφορών υπέρ επικουρικής ασφάλισης, από το καλοκαίρι του 2022, θα στερήσει σημαντικά έσοδα από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
4.Άγνωστο παραμένει, αν ο κρατικός προϋπολογισμός θα καταβάλλει (και κυρίως πότε) όλα τα κονδύλια για την κάλυψη, των αναστολών συμβάσεων εργασίας, που σημειωτέον, καλύπτονται στο ύψος του ονομαστικού μισθού ως προς τις ασφαλιστικές εισφορες.
5.Σε όλα τα ανωτέρω, πρέπει να προστεθούν οι επιπρόσθετες δαπάνες του e-ΕΦΚΑ για α)την εξόφληση των αναδρομικών του «νόμου Βρούτση», β)την καταβολή των αναδρομικών λόγω της μείωσης του πέναλτι στους απασχολούμενους συνταξιούχους, γ) στην καταβολή των αναδρομικών στους αντίστοιχους κληρονόμους των δικαιούχων των αναδρομικών κλπ.
6. Πρόσφατα η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΣ) έκρινε ότι είναι αντισυνταγματική η παρακράτηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης. Και εκεί προκύπτουν αναδρομικά ποσά που θα πρέπει να δοθούν σε δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους. Εκτιμάται ότι μόνο η Εισφορά Αλληλεγγύης μπορεί να κοστίσει περισσότερα από 500 εκατ. ευρώ ως αναδρομικά ποσά. Αφορά κατά βάση συνταξιούχους του Δημοσίου και ειδικά τους πολιτικούς συνταξιούχους, τους απόστρατους, αλλά και συνταξιούχους που προέρχονται από «ειδικά μισθολόγια» όπως είναι οι πανεπιστημιακοί, οι δικαστές, οι γιατροί του ΕΣΥ.
7. Σε αναμονή τέλος, βρίσκονται οι συνταξιούχοι και για την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας γύρω από τις επιστροφές μειώσεων επικουρικών συντάξεων και δώρων (Χριστουγέννων – Πάσχα). Η έκδοση της απόφασης του ΣτΕ οδηγεί σε αναδρομικά ύψους 2,5 δισ. ευρώ, καθώς θα αφορά την επιστροφή των δώρων του ενδεκαμήνου Ιούνιος 2015 – Μάιος 2016, όπως και τις αντίστοιχες περικοπές στις επικουρικές συντάξεις. Το επίμαχο 11μηνο των επιστροφών ξεκινά στις 11 Ιουνίου του 2015, όταν το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικές τις μειώσεις του 2012, και φθάνει μέχρι τις 12 Μαΐου 2016 που ξεκίνησε η ισχύς του νόμου Κατρούγκαλου με τον επανυπολογισμό των συντάξεων. Από το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, επεστράφησαν – τον Οκτώβριο του 2020 – μόνο τα αναδρομικά των μειώσεων, που αφορούσαν τις κύριες συντάξεις. Η κυβέρνηση δεν κατέβαλε και τα δώρα, όπως ρητά προέβλεπε η απόφαση του ΣτΕ του 2019. Ακολούθησαν νέες προσφυγές στο ΣτΕ από συνταξιουχικές οργανώσεως και τώρα αναμένεται η απόφαση της πιλοτικής δίκης του προηγούμενου Ιανουαρίου, που θα κρίνει τον νέο γύρο αναδρομικών.
Επίσης, αναμένεται η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που ενδέχεται να δημιουργήσει το ενδεχόμενο αναδρομικών άνω των 1,5 δισ. ευρώ για 300.000 συνταξιούχους του δημοσίου τομέα. Το ανώτατο δικαστήριο συνεδρίασε στις 15 Σεπτεμβρίου και εξέτασε μια σειρά ζητημάτων «με σημαντικές αποζημιωτικές αξιώσεις συνταξιούχων του Δημοσίου». Τα θέματα αυτά αφορούν περικοπές συντάξεων από το 2012 και εντεύθεν. Η Ολομέλεια θα απαντήσει για τη συνταγματικότητα ή όχι της κατάργησης των επιδομάτων των δώρων για τους συνταξιούχους του Δημοσίου. Όπως και για τη συνταγματικότητα ή μη της συνέχισης των περικοπών του νόμου 4093/2012 μετά τη δημοσίευση του νόμου 4387/2016. Δηλαδή κατά πόσο πρέπει να δοθούν αναδρομικά στους συνταξιούχους για μία τριετία (2015-2018) ή μόνο για τους 11 μήνες (2015-2016) που έκρινε το ΣτΕ.
Από όλα τα ανωτέρω προκύπτει ότι ο φετινός κοινωνικός προϋπολογισμός, είναι «γραμμένος στην άμμο». Η κυβέρνηση επιχειρεί να δημιουργήσει μια πλασματική εικόνα ευημερίας, την ώρα που οι υποχρεώσεις του e-ΕΦΚΑ οδηγούν ασφαλισμένους και συνταξιούχους σε απόγνωση.
Αλλά ως γνωστόν, το ψέμα έχει κοντά ποδάρια…
Διονύσης Τεμπονέρας, Δικηγόρος – Εργατολόγος
πηγή: ieidiseis.gr