Στην Ελλάδα της διπλής-διαδοχικής κρίσης όπου ο όγκος της εργασίας μειώθηκε κατά 7% σε ένα χρόνο και οι αμοιβές κατά 2,5%, η 10ωρη καθημερινή εργασία θα σημάνει περεταίρω μείωση των αποδοχών και μεγαλύτερη ανεργία.
Χρήστος Μέγας – ieidiseis.gr
Το ελαστικό 8ωρο είναι ένα μέσο προκειμένου μια επιχείρηση να καλύψει έκτακτες και μη επαναλαμβανόμενες παραγωγικές ανάγκες. Αλλά, φτάνει να σημαίνει σημαντικές μειώσεις στο άμεσο μισθολογικό κόστος (καταβλητέο ποσό) και… περισσότερη ανεργία.
Ωστόσο, προκαλεί και άλλες (περισσότερες) παρενέργειες στην οικονομία και την κοινωνία. Πόσο μάλιστα όταν επιβάλλεται μονομερώς, με την «πειθώ» του πιο ισχυρού μέρους: της επιχείρησης.
Ειδικά στην Ελλάδα της διπλής-διαδοχικής κρίσης (οικονομικής και υγειονομικής) όπου ο όγκος της εργασίας μειώθηκε κατά 7% σε ένα χρόνο (στοιχεία του ΕΦΚΑ) και οι αμοιβές κατά 2,5% (ΙΝΕ/ΓΣΕΕ), η 10ωρη καθημερινή εργασία χωρίς υπερωρίες (νομοσχέδιο Χατζηδάκη) θα σημάνει περεταίρω μείωση των αποδοχών και μεγαλύτερη ανεργία. Οι επιχειρήσεις δεν θα έχουν κανένα αντικίνητρο για την πρόσθετη, επιπλέον του 8ωρού, απασχόληση (π.χ. μεγαλύτερο κόστος υπερωριακής απασχόλησης, επιπλέον αμοιβές, ελέγχους κ.α.), ώστε να κάνουν προσλήψεις. Έτσι θα έχουμε περισσότερη ανεργία, κυρίως μεταξύ των νέων, χαμηλότερους μισθούς (κυρίως στην βιομηχανία όπου γίνεται χρήση της υπερωριακής απασχόλησης) και, εν τέλει, λιγότερο διαθέσιμο εισόδημα…
Με συμφωνία ή μονομερώς
Σε θεωρητική βάση η διευθέτηση του χρόνου εργασίας σε 3μηνιαία ή 6μηνιαία βάση σημαίνει ότι με Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, Σωματείο και επιχείρηση έρχονται σε συμφωνία να καλυφτεί μια έκτακτη παραγγελία, μια παροδική παραγωγική ανάγκη. Στην σύμβαση διαπιστώνεται το έκτακτο και η επαναλαμβανόμενο της πρόσθετης εργασίας, άρα η επιχείρηση δεν μπορεί να αυξήσει το προσωπικό (κόστος ενσωμάτωσης, απουσία αναγκαίων ειδικοτήτων κ.α.) και προσφέρεται το υπάρχον προσωπικό να καλύψει τις ανάγκες. Αντιστρόφως, σε περιόδους παραγωγικής ύφεση, το επόμενο 3μηνο ή (το πολύ) σε ένα 6μηνο, αυτός ο χρόνος επιστρέφεται είτε με μειωμένο (ημερήσιο και εβδομαδιαίο χρόνος εργασίας), είτε με ρεπό και επιπλέον άδεια (μετ αποδοχών).
Πώς μοιράζονται 1.600 ώρες το χρόνο
Ο ετήσιος χρόνος εργασίας των 1.600 ωρών (200 ημέρες, πλην Σαββατοκύριακα, άδειες και αργίες), που κατανέμεται ανισομερώς (μεταξύ 6 και 10 ωρών την ημέρα) στην διάρκεια του έτους. Με την προϋπόθεση της 8ωρης, ανά 24ωρο, ανάπαυσης και της 48ωρης, ανά εβδομάδα, ξεκούρασης…
Στην χώρα μας το κυβερνητικό, σχέδιο προβλέπει ότι η επιχείρηση θα κρίνει ποιες ανάγκες είναι έκτακτες και, ακολούθως, θα καλεί τις συγκεκριμένες ειδικότητες εργαζομένων που θα δουλέψουν… δωρεάν για να τις καλύψει χωρίς επιπλέον κόστος! Ο επιπλέον χρόνος εργασίας θα επιστρέφεται στο επόμενο 6μηνο…Μεταξύ της επιχείρησης και του εργαζομένου θα συνάπτεται ατομική σύμβαση εργασίας.
Αυτή τη «λεόντεια» συμφωνία, όπου το πανίσχυρο μέρος είναι η εταιρεία και ειδικά με ποσοστά ανεργίες κοντά στο 20%, θα είναι ο υπέρτατος νόμος λειτουργίας της επιχείρησης. Και την οποία ο υπουργός Εργασίας την αποκαλεί «επιλογή και ελευθερία του εργαζομένου».
Ωστόσο, αν αυτό είναι ελευθερία, τότε να καταργηθεί ο κατώτατος μισθός και οι κλαδικές ή επιχειρησιακές συμβάσεις και να διαμορφώνεται η εργατική αμοιβή με ατομική συμφωνία. Ζούγκλα!
Να σημειωθεί ότι μέσω Συλλογικών Διαπραγματεύσεων οι Ομοσπονδίες και οι Σύνδεσμοι επιχειρήσεων ή τα Σωματεία και οι επιχειρήσεις συνάπτουν συμφωνίες (κλαδικές συμβάσεις και επιχειρησιακή σύμβαση αντίστοιχα), τόσο για τους όρους αμοιβής (μισθοί κ.λπ.) καθώς και για τους όρους εργασίας. Υπό αυτή την έννοια, όχι μόνο ο μισθωτός δίνεται «βορά» στα χέρια της επιχείρησης (ατομική σύμβαση), αλλά αποδυναμώνονται και τα συλλογικά δικαιώματα.
Πέραν των ανωτέρω, έχουμε και τρεις ακόμη παρενέργειες:
1.Το 2020 οι εργατικές αμοιβές μειώθηκαν (πανδημία, αναστολές συμβάσεων) κατά 2,5% σύμφωνα με το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ. Για φέτος πιθανόν δεν θα αναμορφωθεί ο βασικός μισθός των 650 € μεικτά (για δεύτερο χρόνο), ενώ με τις απλήρωτες υπερωρίες οι εργαζόμενοι θα χάσουν και άλλο εισόδημα.
2.Το 2020 (σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ) ο όγκος της εργασίας (συνολικές ώρες απασχόλησης) μειώθηκαν κατά 7%. Αυτό μεταφράζεται σε 175.000 χαμένες θέσεις εργασίας (επί 2,5 εκ. μισθωτών). Οι οποίες, μπορεί να μην φαίνονται (κρυφή ανεργία) ωστόσο μειώθηκε ο ημερήσιος και εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας. Κοντολογίς τα 8ωρα έγιναν 4ωρο και το 5θήμερο απασχόλησης 3ήμερο. Λιγότερες ώρες εργασίας μοιράστηκαν στους ίδιους εργαζόμενους…
3. Ανατρέπεται η οικογενειακή ζωή των εργαζομένων, κυρίως των μητέρων, επιδεινώνοντας το τεράστιο Δημογραφικό πρόβλημα (ασταθές ωράριο, μικρότερο εισόδημα, ανασφάλεια περί των εργασία, απουσία εργατικής στέγης κ.α.)