Η εθνική σύνταξη, τα ποσά, οι αποκλεισμένοι και τα παραδείγματα.
Σε μια μάχη πληρωμών προς τους ευάλωτες πολίτες έχει αποδοθεί το υπουργείο Εργασίας, το οποίο πλέον συντάσσει το εβδομαδιαίο δελτίο καταβολών…
Αν και ένα μεγάλο μέρος αυτών των καταβολών είναι υποχρεώσεις του κράτους προς τους συνταξιούχους, τους ανέργους, τις πληρωμές προς όσους δεν εργάζονται με εντολή της πολιτείας (αναστολές σύμβασης) ή τους καταρτιζόμενους, πρόκειται δηλαδή για διευθετήσεις ρουτίνας, ωστόσο η κωδικοποίηση αυτών σε… δελτία τύπου και ο εμπλουτισμός της σχετικής λίστας με μια σειρά από πληρωμές (οφειλομένων) αναδρομικών (ασφαλισμένοι άνω των 30 ετών, κληρονόμοι, εργαζόμενοι συνταξιούχοι κ.α.), φορτίζει την όλη διαδικασία με… πολιτικό χρώμα.
Ειδικά δε με την… εθνική προκαταβολή, την επιχείρηση δηλαδή απόδοσης της εθνικής σύνταξης προς τους ασφαλισμένους που αναμένουν τις αποδοχές τους για πολλά χρόνια, κάτι που εσχάτως προωθεί η κυβέρνηση, αυτή κινδυνεύει να περιπλακεί με αυθαίρετους αποκλεισμούς, παράπονα και, εν τέλει, με πρόσθετη γραφειοκρατική διαδικασία.
Το (προεκλογικού χαρακτήρα) νέο εφεύρημα της εθνικής σύνταξης λοιπόν, σε αντικατάσταση της αδυναμίας της κυβέρνηση να αποδώσει στους συνταξιούχους τα χρήματά τους, σκοντάφτει στις ακόλουθες δυσκολίες:
Οι… αποκλεισμένοι
1.Κατ αρχήν την προκαταβολή δεν θα τη λάβουν όλοι οι εν αναμονή (μέχρι και έξι χρόνια) συνταξιούχοι. Απευθύνεται, με βάσει τους κυβερνητικούς υπολογισμούς, το πολύ σε 100.000 δικαιούχους, από ένα σύνολο σχεδόν 178.000 που έχουν αιτηθεί σύνταξης και κάπου 140.00 εξ αυτών που δεν λαμβάνουν ούτε καν προσωρινή σύνταξη. Άρα, διαβιούν μέσα στην κρίση χωρίς το παραμικρό εισόδημα, βοήθημα ή επίδομα.
2.Δεν θα λάβουν την παραμικρή ενίσχυση οι ανάπηροι. Οι οποίοι, ναι μεν έχουν καταθέσει αίτηση να περάσουν από το ΚΕΠΑ προκειμένου να διαπιστωθεί το ποσοστό αναπηρίας, ωστόσο η σχετική αναμονή είναι πολύμηνη.
3.Αποκλείονται όσοι ήδη οφείλουν εισφορές στον ΕΦΚΑ άνω ορισμένου ύψους (πάνω από 6.000 € στον ΟΓΑ, 15.000 € στα ταμεία των επιστημόνων-ελευθέρων επαγγελματιών και τις 20.000 € στον ΟΑΕΕ).
4.Όσοι έχουν διαδοχική ασφάλιση και είναι τελευταία, μέσα στην κρίση, ασφαλίστηκαν στον ΟΓΑ, έστω και εάν έχουν 40 έτη ασφάλισης συνολικά. Και αυτό γιατί ο φορέας των αγροτών δεν χορηγεί καμία παροχή πριν το 67ο έτος.
5.Στις περιπτώσεις σύνταξης χηρείας δεν θα αποδοθεί η εθνική σύνταξη εάν δεν πιστοποιείται η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος του θανόντος (άμεσα ασφαλισμένου).
6.Οι ασφαλισμένοι κάτω των 62 ετών που έχουν διαδοχική ασφάλιση (σε περισσότερα του ενός ταμεία) για τους οποίους δεν προκύπτει (από το μηχανογραφικό σύστημα) ότι έχουν τουλάχιστον 15ετή ασφάλιση στο τελευταίο ταμείο, κινδυνεύουν να μην λάβουν και αυτοί την εθνική σύνταξη. Για παράδειγμα, μετά από 12 έτη στο τελευταίο φορέα (π.χ. την περίοδο 2006-2018), είναι δύσκολο να εντοπιστούν 15 έτη στο προηγούμενο-αρχικό ταμείο, γιατί η μηχανοργάνωση των ταμείων, αναγκαία προϋποθέσει για την πιστοποίηση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και την χορήγηση της εθνικής σύνταξης, περιλαμβάνει τα έτη ασφάλισης από το 2002 και μετά…
Η εγκύκλιος
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας «όσοι καταθέσουν αίτηση για εθνική σύνταξη και έχουν ηλικία από 62 έως 67 έτη, ελέγχεται μόνο (και αρκεί να διαπιστωθεί) η συνδρομή της ηλικίας και των ετών ασφάλισης». Για τις υπόλοιπες (όμως) περιπτώσεις (άτομα κάτω των 62 ετών, αιτήσεις συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας και θανάτου) «ελέγχεται η συνδρομή των ελάχιστων προϋποθέσεων για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος από οποιονδήποτε πρώην φορέα κύριας ασφάλισης ενταγμένο στον e-ΕΦΚΑ». Αυτό σημαίνει ότι στην διαδοχική ασφάλιση πρέπει να είναι κάποιος άνω των 62 ετών και να έχει τουλάχιστον 15 έτη στον τελευταίο ασφαλιστικό φορέα προκειμένου να μετάσχει στο πρόγραμμα προκαταβολής της εθνικής σύνταξης.
Σε όλες τις περιπτώσεις, η συνδρομή των προϋποθέσεων διαπιστώνεται αποκλειστικά με βάση τα στοιχεία που τηρούνται στα πληροφοριακά συστήματα του e-ΕΦΚΑ και λοιπών φορέων, προκειμένου η διαδικασία να είναι κατά το δυνατόν σύντομη και ευέλικτη. Δεν διενεργείται επιπλέον διασταύρωση των στοιχείων των πληροφοριακών συστημάτων με τον φυσικό φάκελο του ασφαλισμένου.
Πότε οι αιτήσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες η σχετική πλατφόρμα αναμένεται να ξεκινήσει να δέχεται τις (ηλεκτρονικές) αίτησης των 140.000 εν αναμονή συνταξιούχων στις αρχές της επόμενης εβδομάδας. Με στόχο την προκαταβολή της εθνικής σύνταξης στα τέλη Απριλίου (την Μ.Εβδομάδα), σχεδόν μαζί με τις (λοιπές) συντάξεις Μαΐου.
Κάθε συνταξιούχος θα λάβει από 360 € (κάτω των 62 ετών ή όσοι έχουν 15ετία) έως 384 € (οι άνω των 62 με περισσότερα από 20 έτη ασφάλισης, οι αιτούντες σύνταξη χηρείας κ.α.).
Παράλληλα, θα τους καταβληθούν και τα αναδρομικά των εν λόγω ποσών από την ημερομηνία κατάθεσης της αρχικής αίτησης συνταξιοδότησης.
Παραδείγματα
-Για παράδειγμα, όποιος είναι άνω των 62 ετών και κατέθεσε αίτηση τον Αύγουστο του 2019 θα λάβει αναδρομικά 7.680 € (20 μήνες χ 384 ευρώ).
-Αντιθέτως, όποιος κατέθεσε αίτηση συνταξιοδότησης τον περασμένο Μάιο (2020) με το καθεστώς των Βαρέων στο 62ο έτος και έχει 3.600 ΒΑΕ και 4.500 ένσημα στο σύνολο, θα λάβει αναδρομικά 3.450 €.
Τα εν λόγω ποσά δεν υπόκεινται σε παρακράτηση υπέρ υγείας (6% υπέρ ΕΟΠΥΥ) και λόγω του ύψους των ποσών είναι αφορολόγητα (το αφορολόγητο των συνταξιούχων είναι 8.636 € το χρόνο).