Διαφορά επαγγελματικής ασθενείας και εργατικού ατυχήματος: Επαγγελματική είναι μία ασθένεια η οποία δημιουργείται λόγω παρατεταμένης έκθεσης του εργαζόμενου σε ανθυγιεινές συνθήκες λόγω της φύσης της ίδιας της εργασίας.
Εργατικό ατύχημα είναι η βίαιη και απότομη βλαπτική μεταβολή της υγείας του εργαζόμενου (πτώση, χτύπημα κτλ).
Η επαγγελματική ασθένεια αντιμετωπίζεται όπως και το εργατικό ατύχημα (κατοχυρώνει πλήρες δώρο, δεν υπάρχει παρακράτηση μισού του τριημέρου κτλ).
Ως επαγγελματικές ασθένειες ορίζονται οι ακόλουθες:
Μολυβδίαση, υδραργυρίαση, δηλητηρίαση από κάδμιο, βηρύλλιο, φθόριο, βενζόλα, θειικό και νιτρικό οξύ, θόρυβος, ακτίνες Χ κτλ.
Στην Ελλάδα οι επαγγελματικές ασθένειες καθορίζονται με βάση το άρθρο 40 του Κανονισμού Ασθενείας του Ι.Κ.Α. Με βάση τον κανονισμό αυτό, για να χαρακτηριστεί μια ασθένεια ως επαγγελματική, απαιτείται η προσβολή του εργαζομένου από οξεία ή χρόνια δηλητηρίαση ή νόσο που περιλαμβάνεται στους πινακες του άρθρου 40 και επιπλέον:
● να απασχολείται στην εργασία που ενοχοποιείται για την επαγγελματική ασθένεια κατά το ελάχιστο οριζόμενο από το νόμο χρονικό διάστημα.
● να διαπιστωθεί η νόσηση μέσα στο ελάχιστο αυτό οριζόμενο διάστημα απασχόλησης ή, εάν διακοπεί η εργασία, εντός του οριζόμενου από το νόμο για κάθε επαγγελματική ασθένεια μέγιστο χρονικό διάστημα μετά τη διακοπή.
Με βάση το άρθρο 40 διακρίνονται οι εξής μεγάλες ομάδες επαγγελματικών ασθενειών:
● Δηλητηριάσεις και αλλεργικές εκδηλώσεις: δηλητηριάσεις από διάφορα μέταλλα (π.χ. μόλυβδο,υδράργυρο,κάδμιο, βηρύλιο, φθόριο) και τοξικά αέρια και αλλεργικές εκδηλώσεις από το δέρμα (αλλεργική δερματίτιδα,αλλεργικό-ερεθιστικό έκζεμα, έκζεμα εξ επαφής)
● Λοιμώδη ή παρασιτικά νοσήματα: άνθρακας, ίκτερος, τέτανος, ιογενής ηπατίτιδα, αγκυλοστομίαση, φυματίωση βοείου και ορνίθειου τύπου, μελιταίος πυρετός.
● Νοσήματα οφειλόμενα σε φυσικά αίτια: από μεταβολή της ατμοσφαιρικής πίεσης (π.χ. νόσος των δυτών), οφειλόμενες σε πίεση & τριβή (π.χ. υποδόριος κυτταρίτιδα), σε ήχο και θόρυβο (π.χ. Μείωση ακουστικής οξύτητας-επαγγελματική βαρηκοϊα), σε ιονίζουσες ακτινοβολίες και ραδιενεργά σωματίδια (λευχαιμία, ακτινοδερματίτιδα).
● Συστηματικές δερματοπάθειες: πρωτοπαθείς και δευτεροπαθείς δερματοπάθειες.
● Συστηματικές παθήσεις πνευμόνων: πνευμονοκονιάσεις πνευμονοκοκκιάσεις, βρογχοπνευμονικές παθήσεις, άσθμα.
Οι κυριότεροι παράγοντες επαγγελματικών ασθενειών είναι οι ακόλουθοι:
Χημικές ουσίες
Φυσικοί παράγοντες (κακός φωτισμός, θόρυβος, κραδασμοί, θερμοκρασία).
Βιολογικοί παράγοντες
Ψυχολογικοί παράγοντες
Oι εργασιακές σχέσεις, η κοινωνική αξιολόγηση και ο ρυθμός της εργασίας, οι υπερωρίες κ.ά. θεωρούνται σημαντικές πηγές προβλημάτων τόσο για τη σωματική όσο και για την ψυχική υγεία των εργαζομένων.