Αντί η κυβέρνηση να ρίξει πολλά χρήματα στο τραπέζι, χρήματα που όπως λέει διαθέτει, επιλέγει να συνεχίσει στο μοτίβο της λιτότητας, που έχει χαράξει εδώ και 8 μήνες. Μόνο που τα χρήματα των πολιτών, όπως και η υπομονή στερεύουν πια επικίνδυνα…
Οι ανακοινώσεις, που έγιναν την περασμένη Πέμπτη, από τον Υπουργό Οικονομικών, κ.Σταϊκούρα και τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κ.Βρούτση, περιλαμβάνουν το βασικό πακέτο μέτρων της κυβέρνησης, για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας.
Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι τα εξής:
1.Για τα πιο ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού, ανακοινώθηκε ένα έκτακτο μέτρο οικονομικής ενίσχυσης, για το μήνα Δεκέμβριο, για τους δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Η έκτακτη αυτή οικονομική ενίσχυση αφορά 482.335 δικαιούχους, οι οποίοι εντάσσονται σε 256.562 νοικοκυριά. Το ποσό που θα καταβληθεί επιπλέον του ΕΕΑ, αντιστοιχεί σε 200 ευρώ για κάθε μονοπρόσωπο νοικοκυριό, σε επιπλέον 100 ευρώ για κάθε επιπλέον ενήλικο μέλος και σε επιπλέον 50 ευρώ για κάθε ανήλικο μέλος. Το ποσό του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος θα καταβληθεί στους ωφελούμενους στις 30 Δεκεμβρίου.
Το βασικό πρόβλημα της ενίσχυσης αυτής, είναι φυσικά το ύψος της. Ενώ τις προηγούμενες χρονιές το ύψος του μερίσματος, ήταν 700 εκατομμύρια κατ’έτος και αποτελούσε σημαντική βοήθεια για χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους, φέτος θα δοθούν μόνο 54 εκατομμύρια, που θα κατευθυνθούν κυρίως, σε εκείνους που διαβιούν, κάτω από τα όρια της φτώχειας. Οι χαμηλοσυνταξιούχοι δε, έχουν κάθε λόγο να είναι εξοργισμένοι, αφού και αποκλείστηκαν από τα αναδρομικά του ΣτΕ και δεν τους επεστράφησαν οι περικοπές σε επικουρικές και δώρα και τώρα μένουν εκτός της νέας ενίσχυσης.
2.Σε σχέση με τις αναστολές των συμβάσεων εργασίας για το μήνα Νοέμβριο, η διαδικασία της υποβολής των αιτήσεων για την αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 800 ευρώ, έχει ξεκινήσει από της 15.11.2020. Εργοδότες και εργαζόμενοι στις κλειστές βάσει ΚΑΔ επιχειρήσεις υποβάλουν στην ειδική πλατφόρμα του ΕΡΓΑΝΗ τις υπεύθυνες δηλώσεις αναστολής των συμβάσεων εργασίας από 15/11 έως και 24/11. Το αρμόδιο υπουργείο θα επιδιώξει να προχωρήσει σε πληρωμές, εντός Νοεμβρίου. Αντίστοιχα εργοδότες και εργαζόμενοι σε πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ ξεκίνησαν να υποβάλουν υπεύθυνες δηλώσεις για την αναστολή συμβάσεων εργασίας από 15.11.2020, οι οποίες και θα ολοκληρωθούν έως και την 7/12/2020.Η πληρωμή της αποζημίωσης αυτής στους εργαζόμενους, θα γίνει προσπάθεια από τους αρμόδιους, να πραγματοποιηθεί μέσα στον Δεκέμβριο.
Η κριτική που γίνεται στην περίπτωση αυτή έχει να κάνει κυρίως, σε σχέση με το χρόνο πληρωμής των αποζημιώσεων, στους δικαιούχους. Ο αρμόδιος Υπουργός δεν δήλωσε βέβαιος ότι, το χρονοδιάγραμμα θα τηρηθεί, γεγονός που θα δημιουργήσει τεράστια, προβλήματα και στους εργαζόμενους αλλά και στην κατανάλωση, αν τα χρήματα αυτά δεν πέσουν στην αγορά μέσα στις γιορτές. Το κακό προηγούμενο με τις καθυστερήσεις στις καταβολές(μόλις την περασμένη Πέμπτη 20.11.2020, πληρώθηκαν αποζημιώσεις, μηνός Οκτωβρίου κλπ) δημιουργεί δυσπιστία και έντονο προβληματισμό.
3. Πρόσφατα βγήκε η υπουργική απόφαση για την επιμήκυνση κατά δύο μήνες των τακτικών επιδομάτων ανεργίας τα οποία έληξαν τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Η καταβολή στους δικαιούχους του ποσού που αντιστοιχεί στην δίμηνη παράταση ξεκίνησε την Παρασκευή. Το μέτρο αυτό αφορά 123.000 ανέργους.
Δυστυχώς, από τους 1.030.411 εγγεγραμμένους ανέργους του ΟΑΕΔ (σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία Σεπτεμβρίου), μόνο 123.000 είναι εκείνοι που θα λάβουν την σχετική παράταση, στα επιδόματα ανεργίας.
4.Επισης με υπουργική απόφαση, προβλέπεται η έκτακτη οικονομική ενίσχυση ύψους 400 ευρώ στους μακροχρόνια ανέργους, η καταβολή της οποίας θα πραγματοποιηθεί μέχρι το τέλος Νοεμβρίου. Η έκτακτη αυτή οικονομική ενίσχυση ύψους 400 ευρώ αφορά 130.000 μακροχρόνια ανέργους.
Και εδώ οι δικαιούχοι, που θα λάβουν την κρατική βοήθεια, είναι πολύ λιγότεροι από το σύνολο των μακροχρόνιων ανέργων. Από τους 570.000 εγγεγραμμένους ανέργους στις καταστάσεις του ΟΑΕΔ, μόνο εκείνοι που απέκτησαν την σχετική ιδιότητα από τον Μάρτιο και μετά, δηλαδή οι 130.000 εξ αυτών, θα λάβουν τα 400 ευρώ του επιδόματος.
5. Από τους εργαζόμενους που έχουν προσληφθεί από 1.10.2020, με το πρόγραμμα των 100.000 επιδοτούμενων θέσεων εργασίας(που προβλέπει πλήρη κάλυψη ασφαλιστικών εισφορών για 6 μήνες), μόνο οι συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων σε επιχειρήσεις-εργοδότες που επιδοτούνται από το Πρόγραμμα και αναστέλλεται η λειτουργία τους με κρατική εντολή, μπορούν να τεθούν σε αναστολή. Οι συμβάσεις εργασίας των ανωτέρω εργαζομένων θα παρατείνονται για ισόχρονο χρονικό διάστημα με αυτό της αναστολής, όταν και εφόσον επαναλειτουργήσουν οι επιχειρήσεις αυτές. Αντιθέτως, δεν δύναται να τεθούν σε αναστολή οι συμβάσεις εργασίας επιδοτούμενων εργαζομένων σε επιχειρήσεις-εργοδότες που πλήττονται βάσει ΚΑΔ.
Οι ανωτέρω εργαζόμενοι, αναμένεται, άθελά τους, να γίνουν θηλιά στο λαιμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που έκαναν χρήση του προγράμματος καθώς ακόμα και αν έχει συρρικνωθεί δραματικά, ο τζίρος τους, θα είναι υποχρεωμένοι να καταβάλλον κανονικά τις μισθοδοσίες. Αυτό θα έχει ως συνέπεια ενδεχομένως να δούμε πολλές εικονικές «αποχωρήσεις» .
6.Το δώρο Χριστουγέννων στους εργαζόμενους θα υπολογιστεί τελικά βάσει του των χρημάτων που έχουν λάβει, για το διάστημα από 1.5.2020 έως και 31.12.2020. Η αναλογία του δώρου που αντιστοιχεί στις μέρες κατά τις οποίες η σύμβαση των εργαζομένων ήταν σε αναστολή ή οι εργαζόμενοι είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» θα καταβληθεί από το Υπουργείο Εργασίας απευθείας στους εργαζόμενους μέσω του «Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ», ενδεχομένως μέσα στον Δεκέμβριο.
Μετά τις κυβερνητικές παλινωδίες και τη διάψευση για υπολογισμό του δώρου επί του ονομαστικού μισθού, η κυβέρνηση επιλέγει να προχωρήσει σε άγριο ψαλίδι στο δώρο που αφορά τους εργαζόμενους που αμείβονται με περισσότερα από 800 ευρώ και έχουν μπει σε αναστολή σύμβασης για σημαντικό διάστημα από 1.5.2020-31.12.2020.Τα χρήματα αυτά θα λείψουν και από τις τσέπες των εργαζομένων και από τη χριστουγεννιάτικη αγορά, με οδυνηρές συνέπειες για την κατανάλωση. Επίσης και στην περίπτωση αυτή, οι αρμόδιοι δεν δεσμεύτηκαν ότι θα έχουν ολοκληρώσει τις πληρωμές εντός Δεκεμβρίου. Η δε κρατική συμμετοχή, αν κρίνουμε από την τρίμηνη καθυστέρηση στην καταβολή της ενίσχυσης για το δώρο Πάσχα, γεννά αμφιβολίες και δημιουργεί υποψίες για νέες καθυστερήσεις. Η κυβέρνηση όφειλε να αναπληρώσει στο 100% το δώρο και για να ελαφρύνει τόσο τις επιχειρήσεις που, επειδή θα είναι κλειστές, θα είναι αδύνατο να ανταποκριθούν στην πληρωμή του δώρου, αλλά και για να διαφυλάξει ότι, οι εργαζόμενοι δεν θα πέσουν θύματα εργοδοτικής αυθαιρεσίας.
7.Με νομοθετική ρύθμιση προβλέπεται χορήγησης έκτακτης και εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης σε δικηγόρους, μηχανικούς και οικονομολόγους οι οποίοι επλήγησαν από τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης λόγω πανδημίας.
Η συγκεκριμένη ρύθμιση προβλέπει την έκδοση ΚΥΑ που θα θέσει εισοδηματικά κριτήρια, συνεπώς δεν είναι καθόλου βέβαιο, ότι θα επιδοτηθεί το σύνολο των επιστημόνων.
8. Με τροπολογία που θα κατατεθεί τις επόμενες μέρες θα προβλέπεται η δυνατότητα μεταφοράς της ετήσιας κανονικής άδειας των εργαζομένων στο επόμενο έτος.
Ο Άρειος Πάγος έχει κρίνει ότι δεν επιτρέπεται, ούτε με συμφωνία μεταξύ του εργαζόμενου και του εργοδότη, η μεταφορά των ημερών της ετήσιας άδειας του τελευταίου, που δεν του χορηγήθηκαν από τον εργοδότη στο επόμενο ή στα μεθεπόμενα έτη, με συνέπεια να είναι ανίσχυρη (άκυρη) κατά τα άρθρα 174 και 180 του ΑΚ τέτοια συμφωνία και ο εργοδότης ο οποίος δεν χορήγησε πλήρη την κανονική άδεια στο μισθωτό του, κατά τη διάρκεια του έτους που αυτή αφορά, να είναι υποχρεωμένος από το τέλος του αντίστοιχου έτους να καταβάλει σε αυτόν τις αντίστοιχες προς τις ημέρες αυτές αποδοχές αδείας και μάλιστα με προσαύξηση κατά 100% σε περίπτωση υπαιτιότητάς του, μη δυνάμενος να εκπληρώσει τη συγκεκριμένη υποχρέωσή του προς το μισθωτό με τη χορήγηση σ’ αυτόν (απόφαση Α.Π., αριθμός 1180/2017).Χαμένοι και πάλι θα είναι οι εργαζόμενοι, που ενώ θα λάμβαναν διπλό μεροκάματο για τις ημέρες αδείας, τώρα θα δίνεται η δυνατότητα η άδεια να ληφθεί μέχρι το καλοκαίρι του επόμενου έτους.
Συμπερασματικά είναι φανερό ότι το ανωτέρω σχέδιο έχει τρία βασικά προβλήματα.
Είναι εξαιρετικά φτωχό και πίσω από τις ανάγκες των εργαζομένων και των επιχειρήσεων.
Είναι αποσπασματικό και αφήνει ακάλυπτο μεγάλο τμήμα των φτωχών και μεσαίων στρωμάτων και κυρίως τους ελεύθερους επαγγελματίες και χαμηλόμισθους.
Είναι χρονικά άστοχο, αφού παραγνωρίζει ότι, ο τζίρος της χριστουγεννιάτικης αγοράς(3,5 δις), μπορεί να επουλώσει ορισμένες από τις πληγές της πανδημίας. Αντί λοιπόν η κυβέρνηση να ρίξει πολλά χρήματα στο τραπέζι, χρήματα που όπως λέει διαθέτει, επιλέγει να συνεχίσει στο μοτίβο της λιτότητας, που έχει χαράξει εδώ και 8 μήνες.
Μόνο που τα χρήματα των πολιτών, όπως και η υπομονή στερεύουν πια επικίνδυνα…
(Ο Διονύσης Τεμπονέρας είναι Δικηγόρος – Εργατολόγος)