Δικαίωση΅:
Ζητούν, 5 περίπου χρόνια μετά, εργολαβικοί εργαζόμενοι του πρώην Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, οι οποίοι βίωσαν τη μονιμότητα της… αυθαιρεσίας, μολονότι κάλυπταν πάγιες και διαρκείς ανάγκες σε σημαντικές τραπεζικές υπηρεσίες
Οι περισσότεροι/ες εργάζονταν για επτά, οκτώ, δέκα, ακόμα και δώδεκα χρόνια στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο (T.T.), υπογράφοντας διαρκώς νέες συμβάσεις σε εργολαβικές εταιρείες, παρότι επιτελούσαν σημαντικές για την τράπεζα εργασίες όπως η χορήγηση και η ρύθμιση δανείων, η έκδοση καταστάσεων δανείων και πιστωτικών καρτών, η εξυπηρέτηση των ταμείων κ.ά.
Το 2013, η σκανδαλώδης πώληση του Τ.Τ. στη Eurobank έθεσε σε κίνδυνο τις θέσεις εργασίας τους παρότι για ένα διάστημα συνέχισαν να εργάζονται στην ίδια εργολαβική εταιρεία (την «Η. Νικολακόπολος Ε.Ε.»). Ο λόγος, για τους περίπου 330 εργολαβικούς εργαζόμενους/ες του Τ.Τ. που κλήθηκαν τον Οκτώβριο του 2014 να περάσουν «τεστ δεξιοτήτων» και προσωπική συνέντευξη.
Ήταν φανερό ότι η νέα διοίκηση (Eurobank) θα ξεκινούσε το «ξεσκαρτάρισμα» με απώτερο στόχο την περικοπή των δικαιωμάτων και την απόλυση αρκετών εκ των εργαζομένων του Τ.Τ., παρότι κάλυπταν πάγιες και διαρκείς ανάγκες της τράπεζας.
Από εργολάβο σε εργολάβο
Από αυτούς τους εργαζόμενους, 200 παραιτήθηκαν από την προαναφερθείσα εργολαβική εταιρεία ώστε να προσληφθούν στη θυγατρική της Eurobank, τη «Eurobank Business Services».
Όσοι δεν πέρασαν επιτυχώς (;) τον διαγωνισμό, 130 άτομα, αναγκάστηκαν να υπογράψουν οικειοθελή παραίτηση από τον εργολάβο προκειμένου να προσληφθούν, σταδιακά, από άλλη εργολαβική εταιρεία, τη «Mellon Technologies».
«Εργολάβοι», ωστόσο, είναι μόνο κατ’ όνομα καθώς, στην πραγματικότητα, δανείζουν κατ’ επάγγελμα ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο, όπως και στην περίπτωση που εξετάζουμε, απασχολείται αποκλειστικά σε τρίτες εταιρείες (εν προκειμένω στη Eurobank), οι οποίες επί της ουσίας έχουν τον πλήρη έλεγχο και την ευθύνη για την εργασία του προσωπικού αυτού.
Ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από την αγωγή ενός από τους εργαζόμενους (σ.σ.: παρακάτω περισσότερα για τον δικαστικό τους αγώνα), περιγράφει με ακρίβεια τα παραπάνω: «όλο το διάστημα των εννέα και πλέον ετών, παρείχα την εργασία μου ψευδεπίγραφα και μόνο στην εταιρεία που φερόταν ως εργοδότρια εταιρεία (σ.σ: την «Η. Νικολακόπολος Ε.Ε.»), ενώ αποδέκτης της εργασιακής μου δύναμης ήταν αποκλειστικά η εναγόμενη (σ.σ.: η Eurobank και προηγουμένως το Τ.Τ.), εργαζόμενη αποκλειστικά και μόνο στις εγκαταστάσεις της και υπαγόμενη στο διευθυντικό δικαίωμα των προϊσταμένων της.»
«Έχουμε στηρίξει την τράπεζα από όλες τις θέσεις. Δουλέψαμε τόσο σε κεντρικές διευθύνσεις όσο και σε καταστήματα, αναλαμβάνοντας ευθύνες και διεκπεραιώνοντας καθαρά τραπεζικές εργασίες», ανέφεραν τότε, τον Νοέμβριο του 2014, οι εργαζόμενοι που προέρχονταν από το Τ.Τ. σε ανακοίνωσή τους τονίζοντας ότι: «Ούτε η προσφορά, ούτε οι χιλιάδες ώρες απλήρωτης υπερωρίας ούτε καν τα κοινωνικά κριτήρια δεν μέτρησαν. Φυσικά λεφτά υπάρχουν για προσλήψεις ανώτερων στελεχών, ενώ η τράπεζα πατώντας επί των 130 εργαζομένων συνεχίζει τη δυνατή πορεία της στο μέλλον».
Τελικά, οι ανησυχίες τους επιβεβαιώθηκαν: 9 μήνες μετά την πρόσληψή τους από τη «Mellon», υπέστησαν μεγάλες μειώσεις μισθών (έως και 30%), ενώ σταδιακά οι περισσότεροι απολύθηκαν, κάτι που αποδεικνύει ότι αυτός ήταν εξ αρχής στόχος της διοίκησης της τράπεζας.
Οι 25 από αυτούς τους 130 εργαζόμενους είχαν ήδη, από το 2014, προσφύγει στη δικαιοσύνη, ζητώντας να αναγνωριστεί η αδιάλειπτη προσφορά τους στο Τ.Τ. και άρα η υποχρέωση της Eurobank να τους απορροφήσει, δεδομένου ότι η τράπεζα αποτελεί διάδοχο του Τ.Τ. αλλά και του «Νέου Τ.Τ.», δηλαδή της εταιρείας – όχημα για την εκκαθάριση του Τ.Τ. και ανέλαβε (σ.σ.: η Εurobanκ), την 27η Δεκεμβρίου 2013, το σύνολο των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του Νέου Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου.
Σκόνταψαν στον… Στουρνάρα
Ωστόσο, το Πρωτοδικείο δεν δικαίωσε τους εργαζόμενους καθώς βασίστηκε σε συγκεκριμένη διάταξη της υπουργική απόφασης 2124/Β.95 με ημερομηνία 18/1/2013 (επί θητείας Γ. Στουρνάρα στο υπουργείο Οικονομικών), σύμφωνα με την οποία, δεν θα μεταβιβάζονταν από το Τ.Τ. στο Νέο Τ.Τ. (το οποίο χαρακτηρίστηκε «ειδικός» και όχι «καθολικός διάδοχος» του Τ.Τ.), οι συμβάσεις του Τ.Τ. με τρίτους οι οποίες αφορούν την απασχόληση παρεχόμενου προσωπικού.
Όπως τονίζει στο Left.gr η Βάσω Χριστοπούλου, γενική γραμματέας του Συλλόγου Δανειζομένου Προσωπικού Τραπεζικού Τομέα (ΣΥ.ΔΑ.Π.Τ.Τ.), η εν λόγω υπουργική απόφαση «φωτογράφιζε» τους εργαζόμενους μέσω της εργολαβικής εταιρείας, δηλαδή το παρεχόμενο προσωπικό που αναφέρει το σημείο 3 του παραπάνω αποσπάσματος από την υπουργική απόφαση, προσωπικό το οποίο δεν θα μεταφερόταν στο «Νέο Τ.Τ.» στη διαδικασία εξυγίανσης.
Απορία προκαλεί το γεγονός ότι από όλο το προσωπικό του Τ.Τ., θεωρήθηκαν βάρος και έπρεπε να τεθούν σε προσωρινό καθεστώς «φιλτραρίσματος» μόνο οι εργολαβικοί εργαζόμενοι, δηλαδή οι πλέον «φθηνοί» και με τα λιγότερα δικαιώματα.
Το «Τ.Τ.», ενώ στις 18/1/203 κατήγγειλε τη σύμβαση με την εργολαβική εταιρεία Μία ημέρα μετά , στις 19/1/2013, το «Νέο Τ.Τ.», ως διάδοχος του Τ.Τ., κατάρτισε νέα σύμβαση, με τον ίδιο εργολάβο και τους ίδιους εργαζόμενους! «Αυτό αποτελεί απόδειξη ότι οι “φθηνοί” αυτοί εργαζόμενοι προσέφεραν σημαντικές υπηρεσίες», προσθέτει η κ. Χριστοπούλου. Ο νομικός σύμβουλος της τράπεζας το «ομολόγησε», χαρακτηρίζοντας, κατά την πρωτόδικη διαδικασία, εύλογο το γεγονός της πρόσληψης των ίδιων εργαζομένων, δεδομένης της εξοικείωσης και της εμπειρίας του προσωπικού αυτού.
«Η τράπεζα, βλέποντας ότι οι εργαζόμενοι, μετά την πολυετή προσφορά τους, αρχίζουν να αποκτούν δικαιώματα, χρησιμοποίησε την υπουργική απόφαση για να μπορεί να ξεμπερδέψει μαζί τους», επισημαίνει η κ. Χριστοπούλου.
Στη συνέχεια, η Eurobank, διάδοχος του «Νέου Τ.Τ.», ανανέωσε τις συμβάσεις του δανειζόμενου προσωπικού αλλά από 19-1-13 μέχρι 31-11-2014 δεν συμπληρώθηκαν οι 36 μήνες ώστε οι εργαζόμενοι να δικαιούνται να προσληφθούν από την ίδια την τράπεζα, όπως υποστήριξαν οι ίδιοι (σ.σ.: δείτε περισσότερα παρακάτω).
Η συνέχεια στο Εφετείο
Οι εργαζόμενοι κατέθεσαν έφεση κατά της πρωτόδικης απόφασης και αυτές τις ημέρες ξεκίνησε η διαδικασία με την κατάθεση των προτάσεων της Eurobank και των εργαζόμενων στο Μονομελές Εφετείο Αθηνών. Αναμένοντας την απόφαση, αξίζει να τονιστεί για ακόμα μία φορά ότι και στην περίπτωση των εργαζομένων του πρώην Τ.Τ. επαναλαμβάνεται το φαινόμενο κατάχρησης της προσφυγής σε συμβάσεις ανάθεσης υπηρεσιών (outsourcing) από τις ανακεφαλαιοποιημένες με χρήματα των φορολογουμένων συστημικές Τράπεζες.
Χαρακτηριστικό του φαινομένου είναι ο «δυισμός» στο πρόσωπο του εργοδότη, δηλαδή ότι ο εργαζόμενος προσλαμβάνεται και αμείβεται από έναν εργοδότη, τον άμεσο (εν προκειμένω την εργολαβική εταιρεία), αλλά παρέχει προσωρινά την εργασία του σε έναν άλλον, τον έμμεσο εργοδότη (στην περίπτωση που περιγράφουμε, την Eurobank).
Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται ένας από τους στόχους της ευελιξίας των σχέσεων της εργασίας, που είναι η μείωση του εργατικού κόστους και η παράκαμψη των νομικών συνεπειών, που επιφέρει ο χαρακτηρισμός ως εργοδότη, προς όφελος των επιχειρήσεων που κάνουν χρήση των δανεισμένων μισθωτών, η μείωση δηλαδή του κόστους της υπαγωγής στους κανόνες του εργατικού δικαίου.
Από την άλλη πλευρά, οι εργολαβικές εταιρείες, στις πρακτικές των οποίων θα αναφερθούμε σε εκτενέστερο αφιέρωμα στο Left.gr, επωφελούνται οικονομικά, απλά παραχωρώντας την εργασία μισθωτών σε τρίτους (όπως οι μεγάλες τράπεζες της χώρας), χωρίς να καταβάλλουν κατά κανόνα ιδιαίτερες δαπάνες.
Στην περίπτωση των εν λόγω εργαζομένων, καθίσταται σαφές ότι ήδη από την πρώτη ημέρα απασχόλησής τους στο Τ.Τ. εργάστηκαν ως δανειζόμενο προσωπικό αφού ουδέποτε εργάστηκαν για λογαριασμό της φερόμενης κάθε φορά εργοδότριας εταιρείας αλλά αποκλειστικά προς όφελος της τράπεζας Τ.Τ., κατόπιν του Ν.Τ.Τ. και στη συνέχεια της Eurobank.
Η εργασία τους, όπως προαναφέραμε, εξυπηρετούσε πάγιες και διαρκείς ανάγκες της τράπεζας και σε καμία περίπτωση έκτακτες, πρόσκαιρες ή εποχιακές ανάγκες που ορίζει το άρθρο 122 παρ. 3 του Ν. 4052/2012 για την εγκυρότητα της απασχόλησης προσωρινών εργαζομένων.
Συνεπώς, όπως αναφέρεται και στην έφεση, η πρόσληψή τους από τις εκάστοτε «εργοδότριες» εταιρείες, μοναδικό σκοπό είχε την απώλεια της προστασίας που επιφυλάσσει ο Ν.4052/12 προκειμένου να μην μετατραπεί η σύμβαση εργασίας τους με τον εκάστοτε τυπικά φερόμενο ως εργοδότη, σε σύμβαση αορίστου χρόνου με τον έμμεσο εργοδότη, δηλαδή την τράπεζα…