Στο deja vu της ανασφάλειας και της αβεβαιότητας ζουν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στον επισιτισμό – τουρισμό, αλλά και πολλοί ακόμα εργαζόμενοι άλλων κλάδων, οι οποίοι μπαίνουν σε καραντίνα λόγω των οδυνηρών αστοχιών της κυβέρνησης Μητσοτάκη ως προς τη διαχείριση της πανδημίας.
«Αν σκεφτείτε ότι, μετά το προηγούμενο λοκντάουν, τα περισσότερα καταστήματα εστίασης, ειδικά στα νησιά, λειτούργησαν με το μισό προσωπικό, φανταστείτε ότι αυτό θα είναι το τελειωτικό χτύπημα για τους εργαζόμενους», λέει στην «Εποχή» ο Βασίλης Γλέζος, εργαζόμενος μέχρι πρότινος σε καφετέρια του Πειραιά και μέλος του νεοσυσταθέντος Δικτύου εργαζόμενων Επισιτισμού – Τουρισμού (συμμετέχει στο Συνδικάτο του κλάδου στην Αττική).
Μετά το δεύτερο λοκντάουν αναμένει πολλές επιχειρήσεις να βάλουν οριστικά λουκέτο. «Στο μεταξύ οι εργαζόμενοι θα αγωνιούν και θα περιμένουν μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου για το επίδομα που ανακοινώθηκε την Πέμπτη». Θυμίζει ότι την άνοιξη οι εργαζόμενοι που «μπήκαν» σε αναστολή σύμβασης αναγκάστηκαν να επιβιώσουν με 800 ευρώ για σχεδόν 2,5 μήνες.
Σύμφωνα με την ετήσια Έκθεση του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, η έξοδος από το εργατικό δυναμικό το διάστημα μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου του 2020 κυμάνθηκε μεταξύ 100.000 και 180.000 ατόμων σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες του 2019. Οι περισσότεροι εξ αυτών βρίσκονται σε αναστολή εργασίας για περισσότερο από 3 μήνες και λαμβάνουν εισόδημα λιγότερο από το 50% του μισθού τους.
Αυτοί οι άνθρωποι κατατάσσονται τυπικά στον «οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό» και δεν θεωρούνται πλέον άνεργοι, με όσες συνέπειες έχει αυτή η λαθροχειρία, τόσο για την οικονομική τους κατάσταση (δεν δικαιούνται τις παροχές των ανέργων), όσο και για τα ποσοστά ανεργίας (που «μαγειρεύονται» προς τα κάτω).
Τι συνάντησαν όσοι («τυχεροί») εργαζόμενοι στον επισιτισμό γύρισαν στη δουλειά τους μετά το προηγούμενο lockdown; «Ακούμε πλέον για μεροκάματα της τάξης των 2,5 ευρώ την ώρα (αντί για 4). Λόγω και της απαγόρευσης λειτουργίας μετά τις 12 το βράδυ (η οποία ίσχυε μέχρι την περασμένη Τρίτη), ο εργαζόμενος δεν συμπλήρωνε καν οκτάωρο και, άρα, ένα αξιοπρεπές μεροκάματο», τονίζει ο Βασίλης Γλέζος.
Δεν είναι τυχαίο ότι το ΙΝΕ/ΓΣΣΕ κατέγραψε, στο δεύτερο τρίμηνο του 2020, μεγάλη αύξηση των ανθρώπων που έλαβαν ως αμοιβή λιγότερα από 200 ευρώ τον μήνα, οι οποίοι πλέον υπερβαίνουν το 12% του συνόλου των μισθωτών.
Τα μέτρα προστασίας, δε, έπρεπε να τα βάλουν από την τσέπη τους οι εργαζόμενοι, ακόμα και τα αντισηπτικά των καταστημάτων. Στην καλύτερη των περιπτώσεων οι εργοδότες παρείχαν μάσκα μίας χρήσεως για ολόκληρη τη βάρδια. «Σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας αναγκάστηκαν όσοι επέστρεψαν από διακοπές να κάνουν με δικά τους έξοδα το τεστ», λέει από το διπλανό παράθυρο της διαδικτυακής κλήσης ο Γιάννης Σώζος, επί αρκετά χρόνια εργαζόμενος σε ξενοδοχεία. Επιβεβαιώνει ότι και στο χώρο του τουρισμού ένα μεγάλο μέρος των εργαζόμενων δεν επέστρεψε ποτέ για δουλειά ενώ, κατά τη διάρκεια της προηγούμενης καραντίνας, πολλοί εργαζόμενοι που ήταν σε αναστολή, αναγκάζονταν από τους εργοδότες να δουλέψουν παράνομα.
«Η ζωή μας ακροβατεί ανάμεσα στον ΟΑΕΔ –δηλαδή την ανεργία– και την αναστολή και όλο το βάρος της παρούσας κρίσης πέφτει πάνω στους εργαζόμενους», σχολιάζει ο Γ. Σώζος, παρότι «ο κλάδος ήταν υπερκερδοφόρος όλα τα προηγούμενα χρόνια».
Στη χειρότερη μοίρα βρίσκονται οι λεγόμενοι εξτρατζήδες των ξενοδοχείων, οι οποίοι, όπως εκτιμάει ο Γ. Σώζος, ξεπερνούν τους 120.000 σε όλη τη χώρα. Με βάση τις συμβάσεις τους, έκαναν πριν από τον κορονοϊό κάποια μεροκάματα το μήνα στην Αθήνα ή έβγαζαν τη σεζόν στα νησιά. Τώρα περιμένουν στο ακουστικό τους από τον περασμένο Μάρτιο, δεδομένου ότι τα ξενοδοχεία λειτουργούν, όσα λειτουργούν, με πληρότητα γύρω στο 15% και τους αρκεί το μόνιμο προσωπικό.
Ενδεικτική της αντιμετώπισης των εξτρατζήδων από την εργοδοσία είναι η πρόσφατη καταγγελία (Left.gr, 29/10/20) εκατοντάδων ελαστικά εργαζόμενων στο Intercontinental, οι οποίοι υπολογίζεται ότι αποτελούν το 80% του προσωπικού: η διεύθυνση του ξενοδοχείου, χωρίς καμία προειδοποίηση, αποφάσισε εν ψυχρώ να τους βγάλει από το καθεστώς αναστολής συμβάσεων, με αποτέλεσμα να μένουν «στον αέρα» και σε ομηρία μέχρι «να ανοίξει η δουλειά», χωρίς καν το (πενιχρό) επίδομα των 534 ευρώ. Μάλιστα, στελέχη του ξενοδοχείου προέτρεπαν εργαζόμενους να… παραιτηθούν, γιατί είναι απίθανο να τους ξανακαλέσουν για μεροκάματο.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Επισιτισμού – Τουρισμού, στην πολυαναμενόμενη κυβερνητική τροπολογία (5/11/20) για τους εποχικούς που θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε αναστολή, δεν προβλέπεται η καταβολή επιδόματος αδείας και δώρου Χριστουγέννων.
«Μισή δουλειά – μισή ζωή είναι το κυβερνητικό δόγμα, άρα και μισή τροπολογία, η οποία αφήνει ακάλυπτους την πλειοψηφία του κλάδου και όχι μόνο, αφού δεν γίνεται πουθενά αναφορά σε ξεναγούς, υπαλλήλους τουριστικών γραφείων και οδηγούς τουριστικών λεωφορείων», σχολιάζει η Ομοσπονδία.
Λόγω των εξελίξεων στο μέτωπο της πανδημίας, ανέστειλε την απεργία που είχε προκηρύξει για τις 10/11 και προαναγγέλλει δυναμική αντίδραση όταν κατατεθεί το νέο νομοσχέδιο για τα εργασιακά.