Οι Διατάξεις του Εργατικού Δικαίου που αλλάζουν στον νέο Νόμο 4722/2020
Α. Στο άρθρο 15, το οποίο περιέχει πρόβλεψη για την αναπλήρωση του χρόνου απουσίας του εργαζομένου από την εργασία του, λόγω περιορισμού του κατ’ οίκον, προς τον σκοπό της αποφυγής της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19.
«Εργοδότης, που απασχολεί εργαζόμενο ο οποίος τίθεται σε περιορισμό επτά (7) ή δεκατεσσάρων (14) ημερών, στο πλαίσιο των μέτρων προληπτικού ελέγχου για τον περιορισμό της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19, σύμφωνα με τις επίσημες συστάσεις του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), δύναται:
α) να καθορίσει με απόφασή του, ότι η εργασία που παρέχεται από τον εργαζόμενο αυτόν, στον προβλεπόμενο από την ατομική σύμβαση τόπο εργασίας, θα πραγματοποιείται με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας της περ. α) της παρ. 2 του άρθρου 4 της από 11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 55), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 2 του ν. 4682/2020 (Α΄ 6), ή β) εάν δεν είναι εφικτή η εφαρμογή της εξ αποστάσεως εργασίας σύμφωνα με την περ. α), να απασχολεί τον εργαζόμενο, σύμφωνα με τις ανάγκες της επιχείρησης, πέραν του ημερήσιου συμβατικού ωραρίου του, κατά μία (1) ώρα ημερησίως, σε άλλες εργάσιμες ημέρες, από τη λήξη του περιορισμού του εργαζόμενου μέχρι τη συμπλήρωση του ημίσεος των ωρών που αντιστοιχούν στις εργάσιμες ημέρες παραμονής κατ’ οίκον.
Ο χρόνος αναπλήρωσης που προβλέπεται στο προηγούμενο εδάφιο δεν λογίζεται ως υπερεργασία ή υπερωριακή απασχόληση, σε περίπτωση πλήρους απασχόλησης, ούτε ως πρόσθετη εργασία, σε περίπτωση μερικής απασχόλησης. Ο εργαζόμενος δεν δικαιούται, κατά τον χρόνο αναπλήρωσης του ημίσεος των εργάσιμων ωρών που αντιστοιχούν στο χρονικό διάστημα παραμονής κατ’ οίκον, καμία προσαύξηση ή αμοιβή για πρόσθετη εργασία.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρούνται οι σχετικές προστατευτικές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας για τα χρονικά όρια εργασίας των εργαζομένων.
2. Ο εργοδότης καταβάλλει κανονικά για το χρονικό διάστημα παραμονής κατ’ οίκον του εργαζομένου το σύνολο των αποδοχών και ασφαλιστικών εισφορών.
3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας δύναται να ρυθμίζεται κάθε σχετική και αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
4. Το παρόν τίθεται σε ισχύ από την 1η Σεπτεμβρίου 2020.»
Β. Στο άρθρο 16, με το οποίο προβλέπεται ειδική άδεια γονέων λόγω νόησης των τέκνων τους από τον κορωνοϊό COVID -19.
- «1. Οι γονείς εργαζόμενοι σε περίπτωση νόσησης από κορωνοϊό COVID-19, των τέκνων τους, βρεφών, προνηπίων και νηπίων, μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και τέκνων που φοιτούν σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας αυτών, καθώς και ατόμων με αναπηρία, τα οποία, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, είναι ωφελούμενοι σε δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας για άτομα με αναπηρία, δικαιούνται να κάνουν χρήσης ειδικής άδειας για την ασθένεια των τέκνων για δεκατέσσερις (14) ημέρες ή και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε περίπτωση που αυτό κρίνεται απαραίτητο με ιατρική γνωμάτευση ή σε περίπτωση νοσηλείας τέκνου. Η άδεια αυτή χορηγείται επιπρόσθετα προς άλλες άδειες που αφορούν στην ασθένεια ή στη νοσηλεία τέκνων.
- 2. Οι γονείς εργαζόμενοι, κατά τη διάρκεια της άδειας της παρ. 1 λόγω νόσησης των τέκνων τους, λαμβάνουν αποδοχές: κατά τα δύο τρίτα (2/3) από τον εργοδότη και κατά το ένα τρίτο (1/3) από τον τακτικό προϋπολογισμό, μετά από διασταύρωση με τα στοιχεία των Υπουργείων Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Εσωτερικών, ο τρόπος της οποίας ορίζεται σε κοινή απόφαση των αρμοδίων Υπουργών Οικονομικών, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας και Εσωτερικών. Ειδικότερα για τους εργαζομένους του ευρύτερου δημοσίου τομέα και των επιχειρήσεων του Κεφαλαίου Α΄ του ν. 3429/2005 (Α΄ 314), η ανωτέρω άδεια καλύπτεται εξ ολοκλήρου από τον εργοδότη. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια που αφορά στην εφαρμογή της παρούσας.
- 3.Η άδεια της παρ. 1 χορηγείται ανεξάρτητα από άλλα μέτρα για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19 στην αγορά εργασίας. Για τη χορήγησή της δεν απαιτείται προϋπηρεσία.
- 4. Οι εργοδότες υποχρεούνται να δηλώνουν στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων όσους εργαζομένους τους κάνουν χρήση της άδειας της παρ. 1, καθώς και τη διάρκεια αυτής.
- 5.Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δύναται να καθορίζεται κάθε ειδικότερος όρος και λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
Γ. Στο άρθρο 18, με το οποίο παρατείνεται μέχρι την 31.12.2020 η χρονική διάρκεια ισχύος του μηχανισμού «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ».
Δ. Στο άρθρο 21, στις παραγράφους 1 και 2 του οποίου προβλέπεται η καταβολή αποζημίωσης ειδικού σκοπού σε εργαζόμενους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες και τίθενται σε αναστολή, κατ’ εφαρμογή της περίπτωσης (ε) του ογδόου άρθρου της από 22.8.2020 ΠΝΠ*.
Ε. Στο άρθρο 22, αφορά των Τρόπο καταβολής επιδόματος εορτών Χριστουγέννων 2020
- α) Οι επιχειρήσεις εργοδότες των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα έχει ανασταλεί με εντολή δημόσιας αρχής, καθώς και οι επιχειρήσεις – εργοδότες που ανήκουν στους κλάδους που πλήττονται σημαντικά, λόγω των αρνητικών συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19, καταβάλλουν το επίδομα εορτών Χριστουγέννων κατά τον χρόνο που ορίζεται στην υπ’ αριθμ. 19040/7.12.1981 κοινή υπουργική απόφαση (Β΄ 742).
β) Στην περίπτωση κατά την οποία η εργασιακή σύμβαση των απασχολουμένων στις ανωτέρω επιχειρήσεις – εργοδότες τίθεται σε αναστολή και η διάρκεια της εργασιακής σχέσης, εξαιρουμένων των διαστημάτων αναστολής, δεν καλύπτει ολόκληρη τη χρονική περίοδο από την 1η Μαΐου έως την 31η Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους, το επίδομα εορτών Χριστουγέννων καταβάλλεται μειωμένο, λαμβάνοντας υπόψη για τον υπολογισμό του, σύμφωνα με την παρ. 3α του άρθρου 1 της υπ’ αριθμ. 19040/7.12.1981 κοινής υπουργικής απόφασης, τον χρόνο διάρκειας της εργασιακής σύμβασης έως την αναστολή της.
γ) Στην περίπτωση κατά την οποία η εργασιακή σύμβαση των απασχολουμένων στις ανωτέρω επιχειρήσεις – εργοδότες τίθεται σε αναστολή, το ποσό εκ του επιδόματος εορτών Χριστουγέννων που αντιστοιχεί στο χρονικό διάστημα αναστολής της εργασιακής σύμβασης καταβάλλεται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Το επίδομα εορτών Χριστουγέννων 2020 υπολογίζεται επί του ποσού της αποζημίωσης ειδικού σκοπού.
Κατά τα λοιπά, εφαρμόζεται η υπ’ αριθμ. 19040/7.12.1981 κοινή υπουργική απόφαση. - Οι εργαζόμενοι, των οποίων η σύμβαση εργασίας τίθεται σε αναστολή σύμφωνα με το άρθρο 32 του ν. 4690/2020 (Α΄ 104), δικαιούνται το ποσό εκ του επιδόματος εορτών Χριστουγέννων, που αντιστοιχεί στο χρονικό διάστημα για το οποίο λαμβάνουν την προβλεπόμενη αποζημίωση ειδικού σκοπού και καταβάλλεται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Το επίδομα εορτών Χριστουγέννων 2020 υπολογίζεται επί του ποσού της αποζημίωσης ειδικού σκοπού. Κατά τα λοιπά, εφαρμόζεται η υπ’ αριθμ. 19040/7.12.1981 κοινή υπουργική απόφαση.
- Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δύναται να καθορίζονται η διαδικασία και ο τρόπος καταβολής του επιδόματος εορτών Χριστουγέννων 2020, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
ΣΤ. Στο άρθρο 23, με το οποίο παρατείνεται μέχρι την 31.12.2020 η δυνατότητα επιχειρήσεων – εργοδοτών που έχουν εξαντλήσει τα νομίμως προβλεπόμενα ανώτατα όρια υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων τους, να απασχολήσουν τους συγκεκριμένους εργαζόμενους υπερωριακά χωρίς σχετική απόφαση έγκρισης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, η έκδοση της οποίας απαιτεί γνωμοδότηση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (Α.Σ.Ε.), σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 1 ν.δ. 264/1973.
* Στο όγδοο άρθρο της από 22.8.2020 ΠΝΠ προβλέπονται τα εξής :
α) Ο εργοδότης δύναται με απόφασή του να καθορίζει ότι η εργασία που παρέχεται από τον εργαζόμενο στον προβλεπόμενο από την ατομική σύμβαση τόπο εργασίας, θα πραγματοποιείται με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας.
β) Εργαζόμενοι που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες δύνανται να εργάζονται με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας, κατόπιν αιτήματός τους, που διατυπώνεται με κάθε πρόσφορο μέσο, όπως μέσω τηλεφώνου, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή γραπτού μηνύματος κινητού τηλεφώνου.
γ) Ο εργοδότης οφείλει να αποδεχθεί το αίτημα της περ. (β), εφόσον η εργασία δύναται να παρασχεθεί εξ αποστάσεως.
δ) Σε περίπτωση που δεν καθίσταται εφικτή η εφαρμογή των οριζομένων στις περ. (β) και (γ), ο εργοδότης λαμβάνει μέτρα, ώστε ο αιτών εργαζόμενος που ανήκει σε ευπαθή ομάδα να μην παρέχει εργασία για την εκτέλεση της οποίας έρχεται σε επαφή με κοινό.
ε) Σε περίπτωση που δεν μπορεί να εφαρμοστεί η περ. (δ), ο εργοδότης, ως ύστατο μέτρο προστασίας του εργαζόμενου-αιτούντα που ανήκει σε ευπαθή ομάδα, θέτει τη σύμβαση εργασίας του σε αναστολή, για χρονικό διάστημα έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2020.
στ) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας, θα ορισθούν, αφενός η έννοια των ευπαθών ομάδων έναντι των συνεπειών μετάδοσης του COVID-19, αφετέρου κάθε ιατρικό πιστοποιητικό που πρέπει να προσκομίζει ο αιτών εργαζόμενος στον εργοδότη, προς απόδειξη της συμπερίληψής του στις ευπαθείς ομάδες, προκειμένου να εφαρμοστούν οι περ. (β) έως και (ε). Επίσης, με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας, μπορεί να παρατείνεται ο χρόνος εφαρμογής του παρόντος και να ρυθμίζεται κάθε σχετική και αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του.
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, προκειμένου να τύχουν εφαρμογής οι προβλέψεις των περιπτώσεων (β) έως και (ε) του ογδόου άρθρου της από 22.8.2020 ΠΝΠ, απαιτείται να προσδιορισθούν με ΚΥΑ :
– Η έννοια των ευπαθών ομάδων και
– Το είδος του ιατρικού πιστοποιητικού που πρέπει να προσκομισθεί από τον εργαζόμενο στον εργοδότη του, προκειμένου να αποδεικνύεται ότι ο πρώτος ανήκει σε ευπαθείς ομάδες.