Σχεδόν υποχρεωτική καθίσταται η τηλεργασία, με νομοθετική ρύθμιση που θα καταθέσει άμεσα στη Βουλή το υπουργείο Εργασίας, καθώς η πανδημία του κορονοϊού, παρουσιάζει ιδιαίτερη έξαρση στη χώρα και ο κίνδυνος αναμετάδοσης μέσα στους χώρους εργασίας είναι τεράστιος.
Γενική αρχή των σχεδιασμών το υπουργείου Εργασίας είναι η εφαρμογή του μέτρου της τηλεργασίας σε όλες τις επιχειρήσεις και τις υπηρεσίες του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, για όσο διάστημα παρουσιάζονται πολλά νέα κρούσματα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το μέτρο της τηλεργασίας διευκολύνει και τις επιχειρήσεις όπου αυτό είναι εφικτό, καθώς σε περίπτωση που εμφανιστούν κρούσματα σε μια επιχείρηση, αυτή θα κλείσει για ένα διάστημα μέχρι να γίνουν οι απαραίτητες απολυμάνσεις και να ελεγχθεί όλο το προσωπικό.
Σημειώνεται ότι έχει ήδη παραταθεί μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου η δυνατότητα των εργοδοτών να επιβάλλουν μονομερώς σύστημα εξ αποστάσεως απασχόλησης στους εργαζομένους τους, αλλά σύντομα έρχεται και νέο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο θα θέσει την τηλεργασία σε νέες βάσεις.
Ερωτηματικό παραμένει, η δυνατότητα ελέγχου των υπερωριών στις οποίες υποχρεώνονται οι τηλεργαζόμενοι, χωρίς να τις πληρώνονται. Σύμφωνα με καταγγελίες στα εργατικά συνδικάτα, κατά την εργασία από το σπίτι εργάζονται περισσότερες ώρες, πέραν του κανονικού ωραρίου, αλλά χωρίς να δηλώνονται στην Εργάνη οι υπερωρίες τους, όπως συμβαίνει όταν είναι στα γραφεία των επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο εξής, το ωράριο τηλεργασίας, καθώς και η αναλογία τηλεργασίας και εργασίας στις εγκαταστάσεις του εργοδότη, δηλώνονται στο σύστημα «Εργάνη» και παράλληλα θα εελέγχοντια από το ΣΕΠΕ.
Στο πλαίσιο αυτό, θα προβλέπεται ότι ο εργοδότης υποχρεούται να τηρεί το ωράριο εργασίας, το οποίο πρέπει να προσδιορίζεται εγγράφως, ενώ η διαδικασία αυτή όπως και όλο το πλαίσιο της λειτουργίας του θεσμού της τηλεργασίας, θα ελέγχεται από το αυτοτελές Τμήμα Ελέγχου της Τηλεργασίας, που θα ιδρυθεί στο Σώμα Επιθεώρησης της Εργασίας (ΣΕΠΕ).
Στα σχέδια είναι να ενταχθούν σε καθεστώς τηλεργασίας όχι μόνο οι πλήρους απασχόλησης, αλλά και οι μερικώς ή εκ περιτροπής απασχολούμενοι.
Τα 16 «κλειδιά» της τηλεργασίας
Σύμφωνα με πληροφορίες οι βασικές αρχές που θα διέπουν το καθεστώς της τηλεργασίας είναι οι ακόλουθες:
- Η τηλεργασία συμφωνείται μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου κατά την πρόσληψη ή με μεταγενέστερη συμφωνία.
- Κατ’ εξαίρεση για λόγους δημόσιας υγείας ή σε περίπτωση κινδύνου υγείας του εργαζόμενου, ο εργοδότης οφείλει να αποδεχθεί την πρόταση του εργαζομένου για τηλεργασία, εκτός κι αν αδυνατεί για σπουδαίο και σοβαρό κατ’ αντικειμενική κρίση λόγο, τον οποίο οφείλει να εκθέσει εγγράφως προς τον εργαζόμενο.
- Σε περίπτωση κινδύνου δημόσιας υγείας, ο εργαζόμενος οφείλει να αποδεχθεί την πρόταση του εργοδότη για τηλεργασία, εκτός κι αν αδυνατεί να το πράξει για σπουδαίο και σοβαρό κατ’ αντικειμενική κρίση λόγο, τον οποίο οφείλει να εκθέσει εγγράφως προς τον εργοδότη.
- Εντός 8 ημερών από την έναρξη της τηλεργασίας, ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιήσει εγγράφως προς τον εργαζόμενο το πλαίσιο βάσει του οποίου θα παρέχει τις υπηρεσίες του, όπως το ωράριο εργασίας, τον τρόπο υπολογισμού και την ανάλυση του πρόσθετου κόστους με το οποίο επιβαρύνεται περιοδικώς ο τηλεργαζόμενος από την τηλεργασία (κόστος τηλεπικοινωνιών, τον εξοπλισμό και τη συντήρησή του).
- Το πρόσθετο αυτό κόστος, το οποίο μπορεί να συμφωνηθεί σε σταθερό ποσό που να υπερκαλύπτει το πραγματικό, καλύπτει ο εργοδότης σε μηνιαία βάση, αλλά δεν θα αποτελεί αποδοχές αλλά κάλυψη λειτουργικών δαπανών και φυσικά δεν θα υπόκειται σε φόρο ή εισφορές και σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής του ισχύουν οι προβλεπόμενες κυρώσεις.
- Εντός του 8ημέρου από την έναρξη της τηλεργασίας, ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιήσει εγγράφως προς τον εργαζόμενο τον αναγκαίο για την παροχή τηλεργασίας εξοπλισμό, ο οποίος μπορεί να ανήκει είτε στην επιχείρηση είτε στον εργαζόμενο.
- Αν ο εξοπλισμός ανήκει στον εργαζόμενο, στη σύμβαση προσδιορίζεται ο τρόπος αποκατάστασης του κόστους χρήσης του για την τηλεργασία.
- Αν ο εργοδότης δεν προμηθεύσει τον απαραίτητο εξοπλισμό στον τηλεργαζόμενο ή δεν καλύψει το κόστος χρήσης ή το κόστος συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών, είναι ανίσχυρη η συμφωνία περί τηλεργασίας και η εργασία παρέχεται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη.
- Ο εργοδότης ενημερώνει τον εργαζόμενο για τους περιορισμούς στη χρήση του εξοπλισμού ή εργαλείων πληροφορικής, όπως το διαδίκτυο και τις κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασής τους.
- Συμφωνείται η τηλε-ετοιμότητα του εργαζόμενου, τα χρονικά όρια αυτής και οι προθεσμίες ανταπόκρισης του τηλεργαζομένου.
- Συμφωνείται και τηρείται η προστασία των επαγγελματικών δεδομένων, καθώς και των προσωπικών δεδομένων του τηλεργαζομένου.
- Η συμφωνία περί τηλεργασίας δεν θίγει το καθεστώς απασχόλησης και εν γένει τη σύμβαση εργασίας του τηλεργαζομένου ως πλήρους, μερικής, εκ περιτροπής ή άλλης μορφής απασχόλησης, αλλά μεταβάλλει μόνο τον τρόπο με τον οποίο εκτελείται η εργασία.
- Οι τηλεργαζόμενοι έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους συγκρίσιμους εργαζομένους εντός των εγκαταστάσεων της επιχείρησης, ιδίως σχετικώς με τον όγκο εργασίας, τα κριτήρια και τις διαδικασίες αξιολόγησης, τις τυχόν επιβραβεύσεις, την πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν στην επιχείρηση, την κατάρτιση και επαγγελματική τους εξέλιξη, τη συμμετοχή σε σωματεία, τη συνδικαλιστική τους δράση και την απρόσκοπτη και εμπιστευτική επικοινωνία τους με τους συνδικαλιστικούς τους εκπροσώπους.
- Ο εργοδότης υποχρεούται να τηρεί το ωράριο εργασίας και να σέβεται την ιδιωτική ζωή του τηλεργαζόμενου.
- Απαγορεύεται ρητά η χρήση της κάμερας (web cam) για τον έλεγχο του τηλεργαζομένου.
- Αν τεθεί σε λειτουργία οιοδήποτε σύστημα ελέγχου, αυτό πρέπει να σέβεται τη νομοθεσία περί δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, να επιβάλλεται από τις λειτουργικές ανάγκες της επιχείρησης και να περιορίζεται στο πλαίσιο του επιδιωκόμενου σκοπού.