Μεγάλο συλλαλητήριο το Σάββατο 13 Ιουνίου, στις 11.00 στο Σύνταγμα
Το fast track ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας -στη συγκεκριμένη περίπτωση της ΛΑΡΚΟ- από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, με αμφιβόλου νομιμοποίησης μεθοδεύσεις, έχει προκαλέσει συναγερμό στις τάξεις των εργαζομένων, που βρίσκονται σε κινητοποιήσεις εδώ και μήνες, με αποκορύφωμα το μεγάλο συλλαλητήριο και συναυλία στο κέντρο της Αθήνας το Σάββατο 13 Ιουνίου, στις 11.00 π.μ. Όπως επισημαίνουν τα σωματεία των 1000 και πλέον εργαζομένων της εταιρείας, οι πρακτικές της κυβέρνησης οδηγούν στην απαξίωση τα εργασιακά τους δικαιώματα, οδηγώντας τους, στη φτωχοποίηση και την ανεργία, παράλληλα με την ανυπολόγιστη ζημιά που θα υποστεί η δημόσια περιουσία.
Η ΑΠΑΞΙΩΣΗ ΚΑΙ Ο «ΚΡΥΜΜΕΝΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ»
Η «γαλάζια» επιχείρηση ξεπουλήματος της ΛΑΡΚΟ, με τη δικαστική απόφαση υπαγωγής της σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης (ή θα βρεθεί αγοραστής σε έξι μήνες -ως τον Σεπτέμβριο- ή θα πάει σε λύση και εκκαθάριση σε 12 μήνες, δηλαδή στις αρχές του 2021) άνοιξε ουσιαστικά τον δρόμο για την ιδιωτικοποίησή της, την οποία προβλέπει τροπολογία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας -με την υπογραφή του υπουργού Κωστή Χατζηδάκη-, που υπερψηφίστηκε στις 12 Φεβρουαρίου μόνο από τους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας. Από το Φεβρουάριο έως τώρα, οι κυβερνητικές μεθοδεύσεις που οδηγούν σε ακόμη μεγαλύτερη απαξίωση τη ΛΑΡΚΟ -και συνακόλουθα πτώση της τιμής της, εφόσον ευωδοθούν τα κυβερνητικά σχέδια για την ιδιωτικοποίησή της- δεν έχουν τελειωμό. Όπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι, τα εργοστάσια δουλεύουν μόλις στο 20% των δυνατοτήτων τους, καθώς είναι σε λειτουργία μόνο μία από τις πέντε υψικαμίνους. Οι εργαζόμενοι που δουλεύουν εκ περιτροπής έχουν χάσει σε ελάχιστους μήνες περίπου το 30% των καθαρών αποδοχών τους, το επίδομα άδειας είναι κομμένο, ενώ δεν πληρώθηκαν και το δώρο Πάσχα. Παράλληλα, τα μεταλλεία Καστοριάς, με το πιο πλούσιο κοίτασμα σιδηρονικελίου στη χώρα, έχουν σταματήσει να λειτουργούν, ενώ έτοιμο μετάλλευμα παραμένει στις αποθήκες, καθώς είναι απλήρωτοι οι μεταφορείς μεταλλεύματος από την Καστοριά, οι οποίοι και έχουν σταματήσει να εφοδιάζουν το εργοστάσιο.
Σύμφωνα με έγκυρες πηγές, μοναδικός ενδιαφερόμενος για τη ΛΑΡΚΟ (ως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές), φέρεται να είναι η πολυεθνική, ισραηλινών συμφερόντων, GSOL, που διαθέτει δύο ορυχεία νικελίου, το ένα στη Δομινικανή Δημοκρατία και το άλλο στη Βόρεια Μακεδονία. Στο εργοστάσιο της Βόρειας Μακεδονίας, μάλιστα, έχουν προσληφθεί πρώην υψηλόβαθμα «γαλάζια» στελέχη της ΛΑΡΚΟ, που έχουν ιδία γνώση της τεράστιας περιουσίας της, κινώντας τα νήματα μιας εξαιρετικά επωφελούς συμφωνίας για το νέο εργοδότη τους, με την υποστήριξη υψηλά ιστάμενων «συμμαχητών» τους στη ΝΔ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις προηγούμενες απόπειρες ιδιωτικοποίησης είχε εκδηλωθεί ενδιαφέρον τόσο από ελληνικούς βιομηχανικούς ομίλους, όπως ο όμιλος Μυτιληναίου, η ΒΙΟΧΑΛΚΟ, o όμιλος Κυριακόπουλου (Βαρυτίνης και Αργυρομεταλλευμάτων) όσο και από διεθνείς, όπως η Glencore, η Cunico κ.ά. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον προηγούμενο διαγωνισμό που δεν ολοκληρώθηκε, το 2009, είχαν εμφανιστεί εννέα εταιρείες, ενώ στην επόμενη απόπειρα να βρεθεί επανδυτής, το 2014, είχαν δείξει ενδιαφέρον 14 εταιρείες.
Σημειωτέον ότι στην περιουσία της ΛΑΡΚΟ ανήκουν κοιτάσματα σιδηρονικελίου αξίας άνω των 20 δισ. ευρώ, 1.000.000 στρέμματα γης, τρία μεταλλεία (Εύβοια, Βοιωτία, Καστοριά), ένα λιγνιτωρυχείο στην Κοζάνη, δύο ιδιόκτητα λιμάνια και δύο οικισμοί. Επισημαίνεται ότι η ΛΑΡΚΟ είναι φυσικό μονοπώλιο στην παραγωγή σιδηρονικελίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μία από τις πέντε που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο! Οι δυνητικές – μελλοντικές υπεραξίες της είναι ακόμη μεγαλύτερες, καθώς στο κράμα που επεξεργάζεται η εταιρεία περιέχεται και κοβάλτιο, το οποίο όμως δεν διαχωρίζεται, παρότι η τιμή του είναι σχεδόν τριπλάσια από αυτή του νικελίου στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων. Το κοβάλτιο είναι απολύτως αναγκαία πρώτη ύλη για την κατασκευή μπαταριών, και η ζήτησή του αναμένεται να εκτοξευθεί, στο πλαίσιο των αντιρρυπαντικών τεχνολογιών, που πριμοδοτούν μεταξύ άλλων και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ενώ έχει χαρακτηριστεί από την Ε.Ε «στρατηγική πρώτη ύλη».
«ΓΑΛΑΖΙΑ» ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΛΙΑΤΣΙΚΟ
Για τα αίτια της κατάρρευσης της ΛΑΡΚΟ ενδεικτικά είναι όσα είχε αναφέρει ο πρώην υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Γιώργος Σταθάκης, στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, όπως αυτά καταγράφτηκαν στα πρακτικά της: «Ως προς τη σημασία της ΛΑΡΚΟ, είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι η ΛΑΡΚΟ αποτελεί εθνικό κεφάλαιο και δημόσια περιουσία, καθώς αποτελεί το μοναδικό παραγωγό νικελίου στην Ε.Ε. ”Η Ελλάδα δεν χρειάζεται πετρελαιοπηγές, έχει κάτι καλύτερο, το νικέλιο”, συνήθιζε να λέει ο μακαρίτης Μποδοσάκης, όταν αναφερόταν στην πάλαι ποτέ η ναυαρχίδα του ομίλου του, τη ΛΑΡΚΟ, της οποίας ήταν ιδρυτής. Η αλήθεια είναι ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα η ΛΑΡΚΟ και το νικέλιο των δεκαετιών του 1960 και 1970 θεωρούνταν πυλώνες της ελληνικής βιομηχανίας. Σήμερα συνεχίζει να είναι μια 100% εξωστρεφής εταιρία. Εξάγει το σύνολο της παραγωγής της και συγκαταλέγεται μεταξύ των πλέον αξιόπιστων παραγωγών στη διεθνή αγορά νικελίου. Μεταξύ των πελατών συγκαταλέγονται, φυσικά, οι μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής ανοξείδωτου χάλυβα στη δυτική Ευρώπη. Συνεπώς, πιστεύουμε ότι οι αναπτυξιακές δυνατότητες της ΛΑΡΚΟ είναι υπαρκτές, ιδιαίτερα λόγω της υψηλής τεχνογνωσίας που κατέχει, των υποδομών της, του λιμανιού της, των βεβαιωμένων αποθεμάτων της χώρας και, κυρίως, λόγω της τεράστιας εμπειρίας του ανθρώπινου δυναμικού της. Επιτρέψτε μου να ανατρέξω λίγο στο ιστορικό και να αναφέρω μερικά χρήσιμα παραδείγματα, κάνοντας σαφές ότι οι ευθύνες βρίσκονται πρωτίστως με τη Ν.Δ.. Θα ξεκινήσω δέκα χρόνια πριν, όταν πρόεδρος της ΛΑΡΚΟ ήταν ο Τσίπρας, όχι ο Αλέξης Τσίπρας. Προφανώς, πρόκειται για συνωνυμία με τον σημερινό πρωθυπουργό του πρώην πολιτευτή Ευρυτανίας της Ν.Δ., ο οποίος έμεινε στην ιστορία της εταιρίας για την θρυλική συμφωνία με τους Κινέζους επενδυτές, που όλο έρχονταν αλλά ποτέ δεν εμφανίστηκαν. Θα σταθώ στην περίοδο που είχαμε τις συμφωνίες hedging. Είμαστε στην εποχή όπου Διευθύνων Σύμβουλος είναι ο κύριος Θανάσουλας, ο οποίος αποφάσισε να προχωρήσει στην προπώληση των ποσοτήτων νικελίου που θα παρήγαγε η εταιρία τα επόμενα χρόνια, υπογράφοντας και τα σχετικά συμβόλαια αντιστάθμισης κινδύνου, το λεγόμενο hedging.
Με τον τρόπο αυτό εκχώρησε τα δικαιώματα πώλησης του νικελίου για το άμεσο μέλλον στην GOLDMAN SACHS εισπράττοντας σταθερό αντίτιμο. Δυστυχώς, αυτή η συμφωνία αποδείχτηκε μη ικανή να κάνει τις σωστές προβλέπεις για τη τιμή του νικελίου, με αποτέλεσμα να κινείται μέσα στη συμφωνία η τιμή στα 15.000-30.000 δολάρια ενώ το 2006 είχε πλησιάσει τα 50.000 δολάρια και το 2007 παρέμεινε πάνω από τα 30.000 μια ατυχή συμφωνία, η οποία δημιούργησε τεράστιες ζημιές αφήνοντας αναξιοποίητο τη δυναμική του νικελίου εκείνα τα χρόνια.
Είναι κατανοητό ότι βρισκόμαστε στην περίοδο της χρηματοπιστωτικής φούσκας στην ιδέα ότι όλα τα assets οποιασδήποτε μορφής μπορούν να μετατραπούν σε χρηματοπιστωτικά προϊόντα. Η μεγάλη αυτή ζημιά, οδήγησε στην απομάκρυνση της διοίκησης στις αρχές του 2008. Νέος Πρόεδρος ανέλαβε ο κύριος Θεόδωρος Σκρέκας, μόνο που αυτή τη φορά δεν πρόκειται για απλή συνωνυμία, αλλά για τον επί σειρά ετών στέλεχος της ΝΔ, Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας 1990-1993, υποψήφιος Νομάρχης Τρικάλων 1994 και από το 1996 εκλεγόταν Βουλευτής Μαγνησίας μέχρι τις εκλογές του 2007, καθώς τότε δεν εξελέγη αξιοποιήθηκε στη διοίκηση της ΛΑΡΚΟ, επανήλθε στη Βουλή το 2009 για να αποχωρήσει το 2012 όπου τον διαδέχτηκε ως Βουλευτής Τρικάλων ο γιος του, o κύριος Κωνσταντίνος Σκρέκας. (Σ.Σ.: υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στην τωρινή κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.)
Διευθύνων Σύμβουλος του κύριου Σκρέκα ήταν ο κύριος Τσουκαλάς, η εταιρεία βρισκόταν σε δύσκολη οικονομική θέση έχοντας διαθέσιμα μόλις 1.000.000 ευρώ και αδυνατώντας να πάρει πιστώσεις από τράπεζες, επειδή δεν διέθετε -το υπογραμμίζω- στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης. Για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα ρευστότητας, η διοίκηση έσπασε τα συμβόλαια αντιστάθμισης κινδύνων. Ήταν ένα ακόμα μοιραίο λάθος καθώς ήδη αρχίσει η κατρακύλα της διεθνούς τιμής. Σύντομα, η ΛΑΡΚΟ υπό την διοίκηση Σκρέκα-Τσουκαλά, βρέθηκε να παράγει με κόστος- το υπογραμμίζω-20-22.000 δολάρια ανά τόνο και να πουλά σε τιμές κάτω των 10.000 δολαρίων.
Μέσα σε λίγα χρόνια δηλαδή, οι διορισμένες από τις κυβερνήσεις της ΝΔ διοικήσεις με άμεσα πολιτικούς, κατάφεραν να χαθούν εκατοντάδες εκατομμύρια κέρδη και η ΛΑΡΚΟ να καταγράφει ετήσιες ζημιές της τάξης των 100.000.000 ευρώ. Τότε εμφανίζεται το ζήτημα των κρατικών ενισχύσεων. Που ακόμα και σήμερα δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στη ΛΑΡΚΟ. Η διοίκηση προχωράει το 2009 σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου 45.000.000 ευρώ. Και συνεχίζει με μια σειρά κρατικών εγγυήσεων, στη περίοδο 2010-2014. Ως αποτέλεσμα, η εταιρεία βρέθηκε κατηγορούμενη από τη Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ε.Ε. την DG.com, η οποία ζητά την επιστροφή 135.000.000 ευρώ.
Ως αποτέλεσμα η εταιρεία αδυνατεί σήμερα όχι μόνο να δανειστεί αλλά και να χρηματοδοτήσει και επενδύσεις της από ευρωπαϊκούς πόρους μιας και η κατηγορία αυτή, αίρει το δικαίωμα της εταιρείας να συμμετέχει στα ΕΣΠΑ ή σε οποιαδήποτε άλλη μορφή ευρωπαϊκών πόρων. Παράλληλα με την κακοδιαχείριση έχουμε κατηγορίες για εξυπηρετήσεις ημετέρων. Ο κύριος Σκρέκας, τοποθετείται Πρόεδρος του ΔΣ της ΛΑΡΚΟ στις 22/2/2008 με αμοιβή 7.000 ευρώ μηνιαίως η οποία αναπροσαρμόστηκε αμέσως μετά στα 9.000 ευρώ με αναδρομική ισχύ.
Ένα μήνα αργότερα στις 2/6/2008, προσλαμβάνει τη νύφη του- δηλαδή τη γυναίκα του κυρίου Σκρέκα-κυρία Ειρήνη Kαραγκούνη-Σκρέκα. Η κυρία Σκρέκα προσλήφθηκε αμέσως ως Yποδιευθύντρια παρακάμπτοντας την ιεραρχία με τακτικές υποδοχές ύψους 4.219,35 ευρώ, ξεπερνώντας τους παλαιότερους διπλωματούχους μηχανικούς. Επιπλέον ο κύριος Σκρέκας, στις 13/3/2008 προσλαμβάνει και τον συμπέθερό του, τον πατέρα της κυρίας Καραγκούνη-Σκρέκα ως Διευθυντή Aσφαλείας στο εργοστάσιο της Λάρυμνας με μισθό 2.700 ευρώ, ο οποίος ήταν απόστρατος ταξίαρχος της Χωροφυλακής.
Την ίδια περίοδο προσλαμβάνεται και η κόρη του Υφυπουργού Τουρισμού κυρίου Λιάσκου Βουλευτή Ευβοίας, με σκοπό τη συγγραφή της ιστορίας της ΛΑΡΚΟ η οποία και δεν γράφτηκε ποτέ. Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ η εταιρεία επαναλαμβάνω καταγράφει μεγάλες ζημιές της τάξης των 100.000.000 το χρόνο. Πριν από την κρίση και την εποχή των Μνημονίων.
Η εποχή των μνημονίων αρχίζει το 2010 και μαζί της, είχαν πλήθος νόμοι, με διακηρυγμένο στόχο να μπει τάξη στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ανάμεσά τους ήταν και ο περίφημος νόμος για το Ενιαίο Μισθολόγιο, το Νοέμβριο του 2011. Οι νέες διοικήσεις της εταιρείας αρνήθηκαν να εφαρμόσουν τον νόμο, υποστηρίζοντας ότι δεν αφορά την εταιρία, ως αποτέλεσμα, σήμερα, εκκρεμεί έρευνα για απιστία σε βαθμό κακουργήματος για 15 στελέχη των τότε διοικήσεων, προκειμένου στο ευαίσθητο αυτό θέμα να υπάρξει μια διευκρίνιση και οριστική απόφαση.
Ως να μην έφταναν, όμως, αυτά, δεν σταμάτησαν οι πελατειακές εξυπηρετήσεις, καθώς την περίοδο 2013 – 2014, όταν ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών ήταν ο κ. Σταϊκούρας -ο οποίος είναι παρών, σήμερα, εδώ και ο οποίος εκλέγεται στη Φθιώτιδα -, 132 εργαζόμενοι στη ΛΑΡΚΟ παίρνουν προαγωγή, -επαναλαμβάνω, στα τέλη του 2013 – 2014- και γίνονται και 252 προσλήψεις, -το επαναλαμβάνω, 252 προσλήψεις. Στη διάθεση των πρακτικών, είναι οι σχετικοί κατάλογοι.
Όλες αυτές οι πρακτικές, σε συνδυασμό με την παρατεταμένη υποχώρηση των διεθνών τιμών σίδηρο-νικελίου, οδήγησαν στο σημερινό αδιέξοδο. Δεν είναι μόνον αυτά που έκαναν οι προηγούμενες διοικήσεις, αλλά και εκείνα που παρέλειψαν, δηλαδή, να διαμορφώσουν ένα στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της εταιρίας».
