Το ΤΑΙΠΕΔ, κατά την περίοδο 2011-2014, εξαπέλυσε σειρά επιθέσεων με σκοπό να προσανατολίσει την τρόικα στον κατακερματισμό και τη διάλυση της ΛΑΡΚΟ. Σκοπός του ήταν μέσω ψευδών και παραποιημένων στοιχείων που διοχετεύονταν σε διάφορα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα να απαξιώσει την επιχείρηση ώστε το κλείσιμό της να γίνει αποδεκτό από την κοινωνία. Η κατασυκοφάντηση της ΛΑΡΚΟ αποδοκιμάστηκε από τις τοπικές κοινωνίες όπου δραστηριοποιείται και αποκρούστηκε σθεναρά από την κινητοποίηση του προσωπικού της, με αποτέλεσμα να σταματήσει η προσπάθεια για διαμελισμό και ξεπούλημα. Η νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που προέκυψε από τις εκλογές του 2015 απομακρύνθηκε από αυτό το σχέδιο, παρά τις πιέσεις που ασκήθηκαν και τις χαμηλές τιμές του νικελίου.
Μετά τις εκλογές του 2019 και την επάνοδο της ΝΔ επανήλθε από το υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ) το σχέδιο τριχοτόμησης και πτώχευσης. Τα «πληρωμένα πιστόλια» μιας άχαρης παραδημοσιογραφίας επανήλθαν, αν και ποτέ δεν σταμάτησαν με μισές αλήθειες και παραπληροφόρηση να χτυπούν τη ΛΑΡΚΟ, υπερτονίζοντας τα αρνητικά με σκοπό την απαξίωση της.
Η ΛΑΡΚΟ δραστηριοποιείται σε πέντε περιοχές της περιφέρειας και λειτουργεί πάνω από 50 χρόνια. Στον Αη Γιάννη Βοιωτίας, στη Λάρυμνα Φθιώτιδας, στην Εύβοια και την Καστοριά, καθώς επίσης και στο λιγνιτωρυχείο Σερβίων Κοζάνης όπου απασχολούνται 1.100 εργαζόμενοι και φθάνουν μέχρι τους 1.400 μαζί με τους εργολαβικούς και τους έμμεσα απασχολούμενους αναλόγως την περίοδο.
Η παραγωγή νικελίου στη Λάρυμνα Φθιώτιδας κυμαίνεται από 18-19 χιλιάδες τόνους ετησίως. Σύμφωνα με το World Mining Data (2018) η Ελλάδα κατατάσσεται 1η στην ΕΕ και 18η παγκοσμίως στην παραγωγή νικελίου. Η ΛΑΡΚΟ αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους προμηθευτές των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών χαλυβουργικών μονάδων. Το 2017 συμμετείχε με 1,1 % στην παγκόσμια παραγωγή και κάλυψε το 5,4% των αναγκών της Ευρώπης σε νικέλιο. Οι χαμηλές τιμές του νικελίου, αλλά και των μετάλλων γενικά, λόγω της οικονομικής κρίσης από το 2010 και μετά, δημιούργησε πολλά προβλήματα στη λειτουργία της και κατέγραψε αρκετές ζημιογόνες χρήσεις. Η ΛΑΡΚΟ δεν αποτελεί εξαίρεση. Το 70% περίπου των μεγάλων μεταλλευτικών και μεταλλουργικών εταιρειών κατέγραψαν μεγάλες ζημιές αυτό το διάστημα. Γι’ αυτό κάτι τέτοιο δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως επιχείρημα για το ξεπούλημα της ΛΑΡΚΟ.
Λύσεις για τουλάχιστον άλλα 20 χρόνια
Οι νομοί που δραστηριοποιείται η ΛΑΡΚΟ είναι περιοχές με μεγάλη ανεργία. Ταυτόχρονα κινητοποιεί και άλλους τομείς των τοπικών κοινωνιών (εργολάβους, μεταφορείς, καταστήματα λιανικής πώλησης). Η ΛΑΡΚΟ είναι μια καθετοποιημένη μεγάλη επιχείρηση. Εκμεταλλεύεται κυρίως εγχώρια μεταλλεύματα. Υπολογίζεται ότι αυτά επαρκούν για μια εικοσαετία ακόμη. Είναι γεγονός βέβαια ότι με την πάροδο του χρόνου τα κοιτάσματα βαθαίνουν, αδυνατίζουν και ακριβαίνουν. Μειώνεται δηλαδή η αξία των λατερίτων και η περιεκτικότητά τους σε νικέλιο. Αυτά τα προβλήματα θα μπορούσαν να ξεπεραστούν με εισαγωγή 10-15% πλούσιων λατεριτών από το εξωτερικό και ανάμειξή τους με εγχώριους, αλλά και με επενδύσεις στην υδρομεταλλουργία που μπορεί να εκμεταλλεύεται κοιτάσματα χαμηλής περιεκτικότητας σε νικέλιο. Με νέες επενδύσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί η ιστορική σκόνη που είναι συγκεντρωμένη δίπλα στο εργοστάσιο και να λειτουργήσει ως ένα εν δυνάμει μεταλλείο που με τη μέθοδο της σφαιροποίησης θα παράγονται πέλετ και θα γίνεται επανατροφοδοσία για μεταλλουργική επεξεργασία. Με τον τρόπο αυτό από το ψιλομερές υλικό, που μέχρι τώρα μένει σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητο, μπορούν να ανακτηθούν περίπου 19.000 τόνοι νικελίου, ποσότητα δηλαδή ισοδύναμη με ένα έτος παραγωγής.
Άλλη μια καταστροφή από το ΥΠΕΝ
Οι δυνατότητες για το μέλλον της ΛΑΡΚΟ είναι τεράστιες Όλα αυτά δεν είναι ασκήσεις επί χάρτου. Υπάρχουν μελέτες τεκμηριωμένες για επενδύσεις, όπως η επέκταση του λιμανιού, η ανάπτυξη νέων μεθόδων εμπλουτισμού και ενίσχυση των περιβαλλοντικών τεχνολογιών. Υπάρχουν μελέτες από εξειδικευμένους επιστήμονες, υπάρχει συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και την εν γένει ακαδημαϊκή κοινότητα. Προσφέρει δεκάδες θέσεις ετησίως για προγράμματα εθνικού και ευρωπαϊκού επιπέδου και ενδιαφέροντος.
Με την τροπολογία που κατέθεσε το ΥΠΕΝ όλα αυτά ρίχνονται στον κάλαθο των αχρήστων. Στην επιχείρηση μπήκε ειδικός διαχειριστής, ο οποίος καλείται ή να την πουλήσει ή να την κλείσει σε ένα χρόνο. Τα αποτελέσματα είναι ήδη τραγικά για την πορεία της ΛΑΡΚΟ. Η επιχείρηση ήδη υπολειτουργεί και ολόκληρες περιοχές αντιμετωπίζουν το φάσμα της υποβάθμισης και της ανεργίας. Οι εργαζόμενοι δεν πληρώνονται και μεγαλώνουν τα ανοίγματα με τους προμηθευτές, τους μεταφορείς και τους εργολάβους. Άσχετοι άνθρωποι με νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες την οδηγούν στο βάραθρο. Ήδη διοχετεύουν στον Τύπο ότι όλη αυτή η διαδικασία θα καταλήξει στο κλείσιμο του πυρομεταλλουργικού εργοστασίου και το μόνο που τελικά θα πουληθεί είναι το μεταλλείο της Καστοριάς. Σε τόσο λίγο χρόνο έγινε τόσο μεγάλη ζημιά. Αν συνεχιστεί αυτή η πορεία η κατάσταση δεν θα είναι αναστρέψιμη και θα οδηγήσει σε ερήμωση ολόκληρες περιοχές και μεγάλες κοινωνικές εντάσεις. Δεν γίνεται πιστευτός επομένως ούτε ο ισχυρισμός της κυβέρνησης ότι θέλουν να πουλήσουν την επιχείρηση. Η διαρκής απαξίωση που επιχειρείται, κυρίως από το ΥΠΕΝ και τον κ. Χατζηδάκη, μαρτυράει ότι στόχος είναι το ξεπούλημα και το κλείσιμο.
Οι εργαζόμενοι προετοιμάζονται για νέο μεγάλο συλλαλητήριο το Σάββατο 13 Ιουνίου στην Αθήνα. Η προηγούμενη κινητοποίηση στο Σύνταγμα στις 25 Απριλίου ήταν μαζικότατη, αν και αποσιωπήθηκε από τα περισσότερα μεγάλα μέσα ενημέρωσης.
Μιχάλης Πέρας – ΕΠΟΧΗ