Με τις τελευταίες ανακοινώσεις έχουν προβλεφθεί διεθνώς μέτρα πρωτοφανούς έκτασης, για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κορωνοϊού στις οικονομίες.
Συγκεκριμένα, οι παρεμβάσεις έχουν ύψος: 15% ΑΕΠ στο Ηνωμένο Βασίλειο, 21% του ΑΕΠ στην Ιταλία, 14.3% του ΑΕΠ στη Γαλλία, 10% του ΑΕΠ στις ΗΠΑ (2 τρις $), 117 δις στην Ισπανία με το συνολικό πακέτο στήριξης να φθάνει το 20% του ΑΕΠ, 10% του ΑΕΠ στη Γερμανία σε δανεισμό από τις αγορές συν: 156δις δαπάνες προϋπολογισμού, 500 δις€ δανειοδότηση μέσω της kFW, 100 δις€ για αγορά ποσοστών σε επιχειρήσεις και άλλα 50δις € για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
- Σε μια συγκυρία που οι οικονομίες μέλλει να πλειοδοτήσουν σε περαιτέρω κολοσσιαία μέτρα κρατικής υποστήριξης, εφόσον καθημερινά και βροχηδόν προστίθενται στον κατάλογο νέα γενναία μέτρα από περισσότερες χώρες,
- Σε μια περίοδο οι περισσότερες αλυσίδες λιανικής ερημώνουν και οι μεγάλες εμβληματικές βιομηχανίες παύουν την παραγωγή τους (όπως η BMW, η Daimler, η Fiat Chrysler, η Volvo, η Renault κα), που ανακοινώνονται μαζικές απολύσεις και που προαναγγέλλονται ανοικτά επιθετικές κρατικοποιήσεις αυτοκινητοβιομηχανιών και αερογραμμών,
- Σε μία περίοδο μαζικών προσωρινών απολύσεων στην Ευρώπη και με τα προσωρινά στοιχεία της “Εργάνης” ήδη να ευθυγραμμίζονται προς αυτή την κατεύθυνση και στην Ελλάδα. Στη Νορβηγία η ανεργία υπερακοντίστηκε από 2,3% σε 10,9% μέσα στον Μάρτιο.
- Σε μια ταραγμένη περίοδο που εκτάκτως προβλέφθηκε η στήριξη του μισθού στο 95% στη Σουηδία, του 80% στη Νορβηγία και στο ΗΒ, του 75% στη Δανία, στο 66% στην Πορτογαλία και στο 60% στην Γερμανία, με κάλυψη των εκ περιτροπής εργαζομένων, των λογαριασμών ηλεκτρικού και νερού των φυσικών και νομικών προσώπων και των ελεύθερων επαγγελματιών, των ενοικίων και των αδειών για τη φροντίδα των παιδιών που έχουν απομακρυνθεί υποχρεωτικά από τα σχολεία,
- Σε αυτή τη συγκυρία, που οι ενισχύσεις των επιχειρήσεων ανά την Ευρώπη θα γίνονται σε πολλές περιπτώσεις άνευ ορίου και απευθείας, ακόμα και από κεντρικές τράπεζες και που ενισχύονται με πρόσθετες ελαφρύνσεις κατά προτεραιότητα επιχειρήσεις εστίασης και φιλοξενίας παντού αλλού εκτός από την Ελλάδα,
- Σε μια συγκυρία που το report του Imperial που συντάραξε την παγκόσμια κοινότητα φανερώνει ότι το 20% όσων εργάζονται σήμερα θα χάσουν έστω και προσωρινά την εργασία τους, που όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στη μείωση 40% της παραγωγή και με τις ανεπίσημες εκτιμήσεις της ΕΚΤ να φανερώνουν ότι η ύφεση θα αγγίξει το 5% αν η κρίση διαρκέσει ένα τρίμηνο και που η Goldman Sachs βλέπει ύφεση 44% στις ΗΠΑ για το β’ τρίμηνο,
- Σε μια περίοδο που η ΕΚΤ αποφάσισε να τροφοδοτήσει κατ εξαίρεση τις δευτερογενείς αγορές των ελληνικών ομολόγων και τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών με τουλάχιστον 12δις,
Σε αυτή την πρωτόγνωρη συγκυρία η ελληνική κυβέρνηση, κωφεύοντας στα διεθνή εκκωφαντικά κελεύσματα, ανακοινώνει τα ελάχιστα δυνατά δημοσιονομικά μέτρα προβλέποντας:
1 δις σε επίδομα για επιχειρήσεις μέσω κρατικών εγγυήσεων και 1 δις για το επίδομα των 800 ευρώ (της προσωρινής ανεργίας, της μετάθεσης του δώρου Πάσχα, των ελαχίστων δικλείδων ασφαλείας για επαναφορά στην εργασία και της υποχρεωτικής μείωσης 50% του μισθού στους ενεργούς), συν τις ήδη προ κρίσης προβλεπόμενες χρηματοδοτήσεις από το ΕΣΠΑ του 2014-2020, από την Αναπτυξιακή Τράπεζα (που ακόμα δεν έχει λειτουργήσει), την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το σχέδιο Γιουνκερ – τις οποίες διαλαλεί ως νέες πρωτοβουλίες,
Βασίζεται σε μακροπρόθεσμη αναστολή πληρωμών, στην τριμερή συμμετοχή στο μισθολογικό κόστος σε περίπτωση απόλυσης, σε ένα εφάπαξ βοήθημα – σαν αυτά που στο παρελθόν οίκτιρε- στην ελάχιστη ενίσχυση στο μη μισθολογικό κόστος, σε οιονεί παροχή ρευστότητας μέσω αναστολών φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων- χωρίς ωστόσο να προβλέπεται ρύθμιση τους στην επόμενη μέρα που θα έχουν σωρευτεί- και σε χρηματοδότηση με τις γνωστές απαρασάλευτες και αργόσυρτες γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Επιπλέον, η κυβέρνηση δεν περιφρουρεί στρατηγικές επενδύσεις από βίαιη εξαγορά έναντι πινακίου φακής όπως συμβαίνει ήδη στη Γαλλία, στη Βρετανία, την Γερμανία και την Ιταλία, όπου ευθαρσώς και δίχως προηγούμενο δεν διστάζουν να κοινολογούν ότι θα προχωρήσουν άμεσα σε κρατικοποιήσεις.
Επιπρόσθετα, η κυβέρνηση προκλητικά συνεννοείται με τις τράπεζες για παγώματα δόσεων επιχειρήσεων και όχι πολιτών χωρίς να ανακοινώνει τις ούτως ή άλλως άτυπες και μη νομοθετημένες λεπτομέρειες (στις οποίες κρύβεται ο διάβολος), όταν δια Νόμου στο Ηνωμένο Βασίλειο παγώνουν για τρεις μήνες όλα τα στεγαστικά, στη Γαλλία και την Ιταλία, στις ΗΠΑ προτείνεται moratorium στους πλειστηριασμούς και στη Γερμανία η KfW αναλαμβάνει την αποπληρωμή δανείων και προκρίνει την αναγκαία μείωση του ιδιωτικού χρέους.
Η κυβέρνηση μιας πολύπαθης αλλά ευέλικτης χώρας είναι επισήμως η ουραγός των εξελίξεων, ανίκανη να παραδεχτεί το εύρος και την υπερέκταση του προβλήματος, να δώσει το στίγμα της ετοιμότητας και να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων.
Η κυβέρνηση σήμερα δεν έχει βαρύνουσα και θεμελιωμένη πρόταση πολιτικής. Εμφανίζεται χωρίς πυξίδα σε σχέση με τον συγχρηματοδοτούμενο δανεισμό και δεν τονίζει την πεποίθηση της ότι το ευρωομόλογο (Coronabond) θα ήταν η μοναδική λύση άμεσης κρατικής δημοσιονομικής ενίσχυσης χωρίς αύξηση του Δημοσίου Χρέους ή χωρίς εμπροσθοβαρή επιβάρυνση των ακαθαρίστων χρηματοδοτικών αναγκών.
Επίσης, ελληνική κυβέρνηση δεν πίεσε για μεγαλύτερο μερίδιο από το ευρωπαϊκό “Coronavirus Response Investment Initiative” και τα χρήματα του EGAF (European Globalisation Adjustment Fund) από τα οποία μας αντιστοιχούν μόλις 370 εκατ. Δεν έκανε δε, λόγο για την ενεργοποίηση των αναξιοποίητων εργαλείων της ευελιξίας (Flexibility instrument και τα εργαλεία των ευρωπαϊκών οριακών κεφαλαίων [Global Margin for Commitments (GMC) και MFF Contingency margin ], που θα μπορούσαν να αποδώσουν 919 εκατομμύρια και 6,3 δις αντιστοίχως με προνομιακή κατεύθυνση στον ευρωπαϊκό νότο και την Ελλάδα.
Εν γένει η κυβέρνηση δεν έχει εξηγήσει ποιος είναι ο σχεδιασμός της και αν τα προγράμματα που σχεδίασε (αν όντως σχεδίασε) έχουν ειδική βαρύτητα για πληγέντες κλάδους. Επίσης δεν διευκρίνισε αν όντως κατέθεσε πρόταση για την άμεση ανακατεύθυνση του 20% του προϋπολογισμού ΕΣΠΑ σε νέες δράσεις και προγράμματα.
Τέλος, δεν εξήγησε ποτέ αν έχει επιδιώξει την εμπροσθοβαρή διάθεση του ΠΔΠ 21-27 (του επόμενου ευρωπαϊκού προϋπολογισμού) με ειδική μέριμνα για το ελληνικό πρόβλημα, όπως έγινε το 2008 με τον αμέσως επόμενο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.