Με το νέο ασφαλιστικό νόμο, αλλάζει η ζωή περίπου 1.500.000 οικογενειών, μέσα από τουλάχιστον 17 αλλαγές, που αφορούν στις εισφορές και στον τρόπο ασφάλισης.
Ειδικότερα, με την εγκύκλιο 3 – 03/03/2020 του ΕΦΚΑ, παρέχονται διευκρινίσεις, σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων που αφορούν στις εισφορές των επαγγελματιών και των αγροτών, μετά την ψήφιση του νέου ασφαλιστικού νόμου, τόσο σε ότι αφορά στις εισφορές των επαγγελματιών όσο και για τις εισφορές επιμέρους κατηγοριών επαγγελματιών.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι οδηγίες για την παράλληλη ή πολλαπλή ασφάλιση, επαγγελματιών που είναι μαι μισθωτοί ή μισθωτών σε περισσότερων του ενός εργοδότες.
Ο ΕΦΚΑ κωδικοποιεί όλες τις αλλαγές που επιφέρει ο νέος ασφαλιστικός νόμος, οι οποίες είναι οι ακόλουθες:
- Με το νέο εισφοροδοτικό σύστημα: – Θεσπίζονται έξι (6) ασφαλιστικές κατηγορίες για Ελεύθερους Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενους και μία (1) η οποία θεωρείται Ειδική ασφαλιστική κατηγορία που απευθύνεται σε νέους ασφαλισμένους κατά τα πρώτα πέντε (5) έτη ασφάλισης και έξι (6) ασφαλιστικές κατηγορίες για ασφαλισμένους του π.ΟΓΑ.
- Το ποσό εισφοράς κλάδου υγείας, μετά την 2η ασφαλιστική κατηγορία, παραμένει σταθερό.
- Η κατάταξη σε μια εκ των ασφαλιστικών κατηγοριών είναι υποχρεωτική.
- Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας είναι ελεύθερη και δηλώνεται με την υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης. Η κατάταξη στον Κλάδο Υγείας ακολουθεί υποχρεωτικά την κατηγορία του Κλάδου Σύνταξης.
- Κατά την πρώτη εφαρμογή, σε περίπτωση μη επιλογής κατηγορίας, ο ασφαλισμένος κατατάσσεται υποχρεωτικά στην πρώτη (1η) ασφαλιστική κατηγορία.
- Παρέχεται η δυνατότητα αλλαγής ασφαλιστικής κατηγορίας (ανώτερης ή κατώτερης) ανά έτος. Η σχετική αίτηση υποβάλλεται κατά τη διάρκεια του έτους και ενεργοποιείται από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Σε περίπτωση μη υποβολής αίτησης αλλαγής κατηγορίας, παραμένει ενεργή η κατηγορία κατάταξης του προηγούμενου έτους.
- Στις περιπτώσεις Μη Μισθωτής δραστηριότητας με παράλληλη Μισθωτή απασχόληση, προσδιορίζεται κατώτατη, κατά περίπτωση, κατηγορία καταβολής εισφορών για το σύνολο των δραστηριοτήτων. Εφόσον το ποσό των εισφορών από την μισθωτή απασχόληση υπολείπεται του ποσού εισφοράς της κατώτατης κατηγορίας, καταβάλλεται η αντίστοιχη διαφορά.
- Παρέχεται δυνατότητα επιλογής ανώτερης κατηγορίας καταβάλλοντας την αντίστοιχη διαφορά κλάδου σύνταξης.
- Στις περιπτώσεις πολλαπλής μη μισθωτής δραστηριότητας (Ελ. Επαγγελματίας/Αυτοαπασχολούμενος/Αγρότης) θεσπίζεται η καταβολή μιας εισφοράς με κατάταξη σε μία εκ των έξι (6) ασφαλιστικών κατηγοριών των Ελεύθερων Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολούμενων με ελεύθερη επιλογή.
- Οι ασφαλιστικές εισφορές από 01.01.2020 καταβάλλονται σε μηνιαία βάση, με ημερομηνία εμπρόθεσμης πληρωμής την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα.
- Θεσπίζεται Ειδική ασφαλιστική κατηγορία που απευθύνεται σε νέους Ελεύθερους Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενους κατά τα πρώτα πέντε έτη ασφάλισής τους. Το πεδίο εφαρμογής των προσώπων που δύνανται να καταταγούν στην Ειδική ασφαλιστική κατηγορία διευρύνεται και πλέον το δικαίωμα παρέχεται σε όλους τους Ελεύθερους Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενους (και όχι μόνο στους αποφοίτους σχολών ανώτατης εκπαίδευσης που είναι εγγεγραμμένοι σε επιστημονικούς συλλόγους ή επιμελητήρια που έχουν τη μορφή Ν.Π.Δ.Δ).
Παράλληλη ασφάλιση
Στις περιπτώσεις Μη Μισθωτής δραστηριότητας με παράλληλη Μισθωτή απασχόληση, λαμβάνονται υπόψη τα ποσά εισφορών ανά κλάδο από τη μισθωτή απασχόληση και καταβάλλεται, εφόσον προκύπτει, η διαφορά από την κατώτατη, κατά περίπτωση, προβλεπόμενη εισφορά.
Μοναδική Μη μισθωτή δραστηριότητα – Μισθωτή απασχόληση
Στις περιπτώσεις Μη Μισθωτής δραστηριότητας με παράλληλη Μισθωτή απασχόληση, λαμβάνονται υπόψη τα ποσά εισφορών ανά κλάδο από τη μισθωτή απασχόληση και καταβάλλεται, εφόσον προκύπτει, η διαφορά από την κατώτατη, κατά περίπτωση, προβλεπόμενη εισφορά. Ειδικότερα:
- Ελεύθεροι Επαγγελματίες, Αυτοαπασχολούμενοι και Αγρότες με Μισθωτή απασχόληση. Το ποσό εισφοράς από τη μισθωτή απασχόληση δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της δεύτερης (2ης), κατά περίπτωση, ασφαλιστικής κατηγορίας. Αν έχει επιλεγεί ανώτερη κατηγορία καταβάλλεται η αντίστοιχη διαφορά μόνο για τον Κλάδο Σύνταξης.
- Ελεύθεροι Επαγγελματίες, Αυτοαπασχολούμενοι (Ειδική ασφαλιστική κατηγορία) με Μισθωτή απασχόληση. Το ποσό εισφοράς από τη μισθωτή απασχόληση δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της πρώτης (1ης) ασφαλιστικής κατηγορίας. Αν έχει επιλεγεί ανώτερη της ειδικής κατηγορίας εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στην περίπτωση α).
Πολλαπλή Μη Μισθωτή δραστηριότητα – Μισθωτή απασχόληση
Στις περιπτώσεις πολλαπλής Μη Μισθωτής δραστηριότητας με παράλληλη Μισθωτή απασχόληση, λαμβάνονται υπόψη τα ποσά εισφορών ανά κλάδο από τη μισθωτή απασχόληση και καταβάλλεται, εφόσον προκύπτει, η διαφορά από τη δεύτερη (2η) ασφαλιστική κατηγορία Ελευθέρων Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολούμενων.
Αν έχει επιλεγεί ανώτερη της δεύτερης (2ης) κατηγορία, καταβάλλεται η αντίστοιχη διαφορά μόνο για τον Κλάδο Σύνταξης.
Πολλαπλή Μη Μισθωτή δραστηριότητα
- Στις περιπτώσεις πολλαπλής μη μισθωτής δραστηριότητας, καταβάλλεται μια ασφαλιστική εισφορά εκ των έξι (6) ασφαλιστικών κατηγοριών των Ελεύθερων Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολούμενων, χωρίς δυνατότητα επιλογής της Ειδικής ασφαλιστικής κατηγορίας.
- Εξαιρούνται αγρότες που ασκούν πολλαπλές μη μισθωτές δραστηριότητες για τις οποίες προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον π. ΟΓΑ, σύμφωνα με τις διατάξεις περί υπαγωγής στην ασφάλιση σε περιοχές με πληθυσμιακά και εισοδηματικά κριτήρια, και οι οποίοι επιλέγουν από τις ασφαλιστικές κατηγορίες αγροτών.
Συνεισπραττόμενες εισφορές
- Στις περιπτώσεις Ελεύθερων Επαγγελματιών – Αυτοαπασχολούμενων με παράλληλη μισθωτή απασχόληση καταβάλλεται, όπου απαιτείται, μία εισφορά υπέρ του κλάδου ανεργίας και υπέρ της Στέγης Υγειονομικών, από τη μισθωτή απασχόληση. Εάν δεν προβλέπεται η καταβολή τους από την μισθωτή απασχόληση, συνεισπράττονται με τις εισφορές της μη μισθωτής ασφάλισης.
- Στις περιπτώσεις ασφαλισμένων του π. ΟΓΑ με παράλληλη μισθωτή απασχόληση, καταβάλλεται, όπου απαιτείται, εισφορά υπέρ του κλάδου ανεργίας, από τη μισθωτή απασχόληση. Εάν δεν προβλέπεται η καταβολή από την μισθωτή απασχόληση συνεισπράττεται εισφορά υπέρ του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας (ΛΑΕ) από την μη μισθωτή ασφάλιση.
Οι νέες εισφορές
Οι κατηγορίες των νέων ασφαλιστικών εισφορών είναι οι ακόλουθες:
- 1η κατηγορία: 220 ευρώ.
- 2η κατηγορία : 262 ευρώ.
- 3η κατηγορία : 312 ευρώ.
- 4η κατηγορία: 373 ευρώ.
- 5η κατηγορία: 445 ευρώ.
- 6η κατηγορία: 576 ευρώ.
Οι εισφορές των αγροτών
Οι εισφορές των αγροτών θα είναι έξι κατηγοριών, ελεύθερης επιλογής και θα διαμορφώνονται:
- σε 121 ευρώ
- σε 144 ευρώ
- σε 173 ευρώ
- σε 207 ευρώ
- σε 249 ευρώ
- σε 324 ευρώ