Στο υπουργικό συμβούλιο της περασμένης εβδομάδας, το τελευταίο της χρονιάς, περιεγράφηκε από τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, ο κορμός του νομοσχεδίου για τις πορείες, που αναμένεται να κατατεθεί στη βουλή τις επόμενες μέρες και να είναι από τα πρώτα που θα ψηφιστούν με τη νέα χρονιά –στο σχεδιασμό είναι και οι αλλαγές στο επίδομα παιδιού, όπου θα μπει ανώτατο οικονομικό όριο, αλλοιώνοντας το δημογραφικό του χαρακτήρα, το νομοσχέδιο για τα υδατοδρόμια, που χάριν των «επενδύσεων» θα αρθούν πολλοί περιβαλλοντικοί και άλλοι περιορισμοί και το νομοσχέδιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμού, όπου θα ανοίξει ο δρόμος για να τους αλώσουν ιδιώτες επενδυτές, ενώ όσοι θεωρηθούν «ανενεργοί» θα καταργηθούν.
Το σχέδιο
Σύμφωνα, λοιπόν, με τον αρμόδιο υπουργό, το νομοσχέδιο προβλέπει πως η ενημέρωση των Αρχών για τις συγκεντρώσεις θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον δύο 24ωρα νωρίτερα. Ανάλογα με τη συμμετοχή του πλήθους θα αποφασίζεται εάν η συγκέντρωση θα περιοριστεί στο πεζοδρόμιο ή θα επιτραπεί στους διαδηλωτές να κλείσουν μία, δύο λωρίδες ή ολόκληρο το δρόμο. Ακόμα προβλέπεται ο ορισμός «υπεύθυνου συνάθροισης», ο οποίος θα είναι ο μόνος που θα έχει δικαίωμα να συζητά και να διαπραγματεύεται για την εξέλιξη της διαδήλωσης με τον επικεφαλής αξιωματικό της ΕΛΑΣ, που θα έχει οριστεί υπεύθυνος. Παρών στη συγκέντρωση θα είναι και εισαγγελικός λειτουργός, ο οποίος θα κρίνει τον όγκο της διαδήλωσης και θα μπορεί να υποδεικνύει εναλλακτικές διαδρομές, ενώ θα έχει τη δυνατότητα διάλυσης της συγκέντρωσης. Ο «υπεύθυνος συνάθροισης» θα έχει, ακόμα, την ευθύνη να «ενημερώσει» (!) τους συγκεντρωμένους πως απαγορεύονται πάσης φύσεως αντικείμενα που μπορεί (;) να χρησιμοποιηθούν ως όπλα. Σε περίπτωση που η πορεία δεν ακολουθήσει τις εντολές της αστυνομίας, τότε ο «συγκεντρωσιάρχης» θα έρχεται αντιμέτωπος με αστικές και ποινικές ευθύνες, ιδίως σε περίπτωση επεισοδίων και καταστροφών. Σε άλλη διάταξη προβλέπεται η δημιουργία πλατφόρμας που θα ενημερώνει τους πολίτες για το ποιοι δρόμοι είναι κλειστοί ή μειωμένης κυκλοφορίας και διαδρομές για να αποφύγουν την πορεία.
Τη φιλοσοφία του νομοσχεδίου αποκάλυψε ο πρωθυπουργός, ο οποίος είπε πως «το βασικό μήνυμα, με το οποίο πρέπει να μπολιάσουμε την κοινωνία είναι ότι δεν μπορεί να κλείνει ο δρόμος από 50 άτομα. Η ταλαιπωρία ή η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης είναι το ζητούμενο των διοργανωτών μιας διαμαρτυρίας. Εάν είναι το δεύτερο, τότε η σημερινή κυβερνητική πρωτοβουλία τυγχάνει στήριξης και πέραν των πολιτικών δυνάμεων της ΝΔ. Πάνω από όλα, η κοινωνία στηρίζει αυτές τις πολιτικές. Και γι’ αυτό, το νομοσχέδιο αυτό αφορά το σεβασμό στο δημόσιο χώρο».
«Ταλαιπωρία» ή «ευαισθητοποίηση», τίποτε άλλο
Σύμφωνα με την κυβέρνηση, δύο μόνο μπορεί να είναι οι στόχοι μιας διαδήλωσης «η ταλαιπωρία» ή «η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης». Η επιλογή των λέξεων από τον κ. Μητσοτάκη μόνο τυχαία δεν είναι. Φυσικά και γνωρίζει πως το δικαίωμα του συνέρχεσθαι είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο. Φυσικά και γνωρίζει πως οι διαδηλώσεις δεν γίνονται μόνο για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης, αλλά ως επί το πλείστον για τη διεκδίκηση και ικανοποίηση ενός αιτήματος-δικαιώματος. Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης είναι ένα μέσο για την κινητοποίηση όλο και περισσότερου κόσμου, ώστε μαζικά να διεκδικηθεί, στο δρόμο και όχι μόνο, το αίτημα. Φυσικά και τα γνωρίζει όλα αυτά, αλλά πώς αλλιώς θα σταθεί το επιχείρημά του πως η διαδήλωση είναι «ταλαιπωρία»; Ότι είναι «περιθωριακή»; Το ίδιο ισχύει και για τις απεργίες, με τον πρωθυπουργό να ζητά «συγγνώμη» από τους Αθηναίους για την ταλαιπωρία πριν λίγες μέρες με αφορμή στάση εργασίας στο μετρό. Όμως, οι πορείες, οι διαδηλώσεις, οι συγκεντρώσεις, οι παραστάσεις διαμαρτυρίας, η κινητοποίηση της κοινωνίας ή μέρος αυτής είναι μεγάλος βραχνάς για την κυβέρνηση. Αφενός στέκονται εμπόδιο στα σχέδιά τους για την εγκαθίδρυση του δόγματος «τάξης και ασφάλειας» και την επέλαση του νεοφιλελευθερισμού και του συντηρητισμού [εδώ καταψήφισαν τη συνταγματική κατοχύρωση της ισότητας ανεξαρτήτως ταυτότητας φύλου ή σεξουαλικού προσανατολισμού], αφετέρου χαλάνε την εικόνα που θέλουν να χτίσουν διακαώς με τις συνεχείς περιοδείες του πρωθυπουργού πως «η κοινωνία στηρίζει αυτές τις πολιτικές». Ακόμα και αν το 40% που ψήφισε την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας να στηρίζει τις πολιτικές που εφαρμόζει, υπολείπεται ένα πλειοψηφικό 60% που αγνοείται συνεχώς και επιδεικτικά από την κυβέρνηση.
Ένας, δηλαδή κανένας
Και ύστερα είναι ο ανεκδιήγητος θεσμός του «συγκεντρωσιάρχη». Πρώτον, οι συγκεντρώσεις δεν οργανώνονται –σχεδόν ποτέ- από μια συλλογικότητα, φορέα, κόμμα, ομάδα πολιτών, επομένως είναι αδύνατον ένας να μπορεί να εκφράσει όλα τα μπλοκ της διαδήλωσης και όσους συμμετέχουν. Το κάθε μπλοκ σε κάθε συγκέντρωση έχει την ευθύνη της περιφρούρησης του κόσμου που το συναποτελεί, επιλέγει τα συνθήματα και τον τρόπο που θα κινηθεί καθ’ όλη την πορεία. Δεύτερον, πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος να ελέγξει την πορεία είτε αυτή αποτελείται από μερικές δεκάδες, είτε από εκατοντάδες, είτε από χιλιάδες. Και μάλιστα να ελέγξει τι φέρει μαζί του ο καθένας, ώστε να μην χρησιμοποιηθεί ως «όπλο». Τρίτον, γιατί να δεχθεί κάποιος να φέρει αστικές και ποινικές ευθύνες, με τεράστιο προσωπικό κόστος, για μια κοινωνική εκδήλωση διαμαρτυρίας; Με το νομοσχέδιο αυτό θα είναι έτοιμο το κατηγορητήριο και η δικαστική απόφαση, χωρίς καν να χρειάζεται να γίνουν επ’ αυτοφώρω συλλήψεις. Αρκεί ο ένας που θα έχει ορισθεί «συγκεντρωσιάρχης» για να καταδικαστεί για ό,τι συμβεί σε όλο το μήκος της πορείας, καθ’ όλη τη διάρκειά της. Αυτό και αν συνιστά παραβίαση συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων και κοινωνικών ελευθεριών.
Και σαν να μην έφτανε η τόση καταστρατήγηση δικαιωμάτων, έρχεται και η νομιμοποίηση εισαγγελέα στις πορείες με αρμοδιότητα να αποφασίσει εκείνος αν τελικά θα πραγματοποιηθεί η πορεία ή όχι. Αν δηλαδή κριθεί ότι είναι λίγος ο κόσμος, αν ο κόσμος δεν δεχθεί να περιοριστεί στο πεζοδρόμιο, αν ο κόσμος δεν δεχθεί να ακολουθήσει τη διαδρομή που ο εισαγγελέας θα ορίσει, αν ο κόσμος «μοιάσει» απειλητικός στα μάτια του εισαγγελέα, τότε εκείνος θα μπορεί να δώσει εντολή για την απαγόρευση της πορείας –για την οποία θα έχει δοθεί άδεια και θα έχει οριστεί υπεύθυνος συγκέντρωσης- και τη διάλυσή της.
Ώρα για δράση
Χωρίς ακόμα να έχει κατατεθεί το νομοσχέδιο, οι αντιδράσεις κομμάτων της Αριστεράς έχουν ξεκινήσει. Όπως σημειώνουν πηγές από τον ΣΥΡΙΖΑ «Οι επικλήσεις του κ. Μητσοτάκη στον «σεβασμό του δημοσίου χώρου», στερούνται κάθε σοβαρότητας όταν προέρχονται από μία κυβέρνηση που διαλαλεί ότι θέλει να ιδιωτικοποιήσει τα πάντα. Είναι πλέον προφανές πως το δόγμα «Νόμος και Τάξη» της κυβέρνησης της ΝΔ δεν περιλαμβάνει τίποτε παραπάνω από ωμή καταστολή και συρρίκνωση της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων. Ταυτόχρονα, όμως, οι κινήσεις αυτές φανερώνουν τον διαχρονικό φόβο της Δεξιάς απέναντι στην κοινωνική διαμαρτυρία. Κι αυτό διότι, αντίθετα με όσα λένε, έχουν επίγνωση ότι η πολιτική που εφαρμόζουν μεροληπτεί υπέρ των λίγων και κατά των πολλών. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα σταθεί με όλες του τις δυνάμεις απέναντι σε κάθε κίνηση που επιχειρεί να θέσει στο στόχαστρο τις κοινωνικές κινητοποιήσεις.» Το ΚΚΕ διαμηνύει στην κυβέρνηση «να μην τολμήσει να φέρει νομοσχέδιο για τον περιορισμό των διαδηλώσεων. Αν το κάνει να ξέρει ότι θα έχει την τύχη άλλων παρόμοιων νόμων. Ο λαός με τους αγώνες του θα τον ακυρώσει στην πράξη» και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ καλεί «κάθε δημοκρατική φωνή, κάθε αγωνιζόμενο άνθρωπο να αντισταθεί. Καλούμε το εργατικό και λαϊκό κίνημα, τη μαχόμενη Αριστερά, κάθε δύναμη του συλλογικού αγώνα να μπει μπροστά στον αγώνα για να μην περάσει το ακραίο αυταρχικό μέτρο της κατάργησης των διαδηλώσεων. Είναι ώρα για δράση, οργάνωση, συντονισμό και αποφασιστικότητα.»
Είναι φανερό πως πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που δείχνει απλά μένος σε κάθε μορφή διαμαρτυρίας. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί πρακτικά να εφαρμοστεί και σίγουρα –εφόσον ψηφιστεί- θα συναντήσει ισχυρές και δυναμικές αντιδράσεις από τον κόσμο που όσα δικαιώματα έχει κατοχυρώσει το έχει κάνει με απεργίες, διαδηλώσεις, συγκεντρώσεις, με κοινωνική κινητοποίηση.
ΠΗΓΗ: ΕΠΟΧΗ – Ιωάννα Δρόσου