Για την πρόσφατη απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου που προβλέπει την απόσπαση κι επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων που βρέθηκαν στον σταθμό Βενιζέλου της Θεσσαλονίκης, Μίλησε «Στο Κόκκινο Πάτρας 10,7» ο αρχαιολόγος και πρόεδρος του Ενιαίου Συλλόγου Υπαλλήλων του Υπουργείο Πολιτισμού, Δέδες Λιώνης.
Μεταξύ άλλων έκανε λόγο για τις δυνατότητες που για μεγέθυνση των κερδών των εργολάβων που δίνει αυτή απόφαση, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει κάποια λογική εξήγηση που να έχει να κάνει με την προστασία των αρχαιοτήτων. Όπως εξήγησε ο κ. Λιόνης:
«Έχουμε την απόσπαση των αρχαιοτήτων, με βάση την γνωμοδότηση του ΚΑΣ και την επανατοποθήτησή τους στον ίδιο σταθμό. Μιλάμε για έναν αρχαιολογικό χώρο που εκτείνεται σε περίπου 1,600 τ.μ. είναι ένας οιονεί οργανωμένος αρχαιολογικός χώρος. Το 2013 η γνωμοδότηση ανέφερε απόσπαση των αρχαιοτήτων και τοποθέτηση τους σε ένα εγκαταλελειμμένο στρατόπεδο της Θεσσαλονίκης, κάτι που είναι εντελώς αντίθετο με κάθε επιστημονική δεοντολογία. Μετά επανήλθαν με μια άλλη πρόταση που επέμενε στην απόσπαση απλά προστέθηκε η επανατοποθέτηση….
Δεν μπορεί ένας τέτοιος αρχαιολογικός χώρος να κομματιαστεί, να εγκιβωτιστεί και να επανατοποθετηθεί και να μην έχει ανοίξει ρουθούνι. Έτσι λοιπόν, το 2017, υπήρξε η γνωμοδότηση του ΚΑΣ που έλεγε για την κατά χώρα διατήρηση των αρχαιοτήτων που θεωρούμε ότι είναι η καλύτερη λύση. Αυτό σημαίνει ότι το έργο και οι αρχαιότητες θα συνυπήρχαν, υπάρχει μελέτη γι’ αυτό. Έρχονται τώρα και προτείνουν ξανά την απόσπαση. Η πρωθυπουργική εξαγγελία έγινε τον Σεπτέμβρη, εντός δύο μηνών, σαν έτοιμη από καιρό, η Αττικό Μετρό, παρουσιάζει μία έκθεση, αυτή που συζητήθηκε την περασμένη εβδομάδα στο ΚΑΣ.
Αυτή η έκθεση δεν εξηγεί πώς θα γίνει η απόσπαση και η επανατοποθέτηση. Εξηγεί γιατί δεν πρέπει να κατά χώρα διατήρηση των αρχαιοτήτων. Οι μελέτες θα έρθουν εντός διμήνου. Πρόκειται για μια έκθεση με κινδυνολογικά χαρακτηριστικά και δεν απαντάει στο μείζον ερώτημα «ποιος ωφελείται από την απόσπαση, τον κατακερματισμό, εγκιβωτισμό και την επανατοποθέτησή τους».
Ως προς αυτό το ερώτημα, δηλαδή ποιος επωφελείται από τη διαδικασία που προτείνεται σήμερα να ακολουθηθεί ο κ. Λιόνης σχολίασε μεταξύ άλλων τα εξής:
«Σίγουρα δεν επωφελείται η ιστορική μνήμη, δεν επωφελούνται οι αρχαιότητες, ας δούμε τι δυνατότητες υπάρχουν για να μεγεθυνθούν τα κέρδη των εργολάβων. Υπάρχουν μια σειρά από εργασίες και μελέτες που θα πρέπει να γίνουν καθώς οι εργασίες έχουν προχωρήσει με την κατά χώρα διατήρηση των αρχαιοτήτων, άρα θα πρέπει να γίνουν καινούργιες μελέτες κ.α.. Θα υπάρξει καινούργιο κατασκευαστικό έργο, καινούργιο έργο με την απόσπαση κι επανατοποθέτηση. Λογική εξήγηση που να έχει να κάνει με την προστασία, την ανάδειξη και τη δημιουργία ενός νέου τοποσήμου για την πόλη, δεν υπάρχει».
Τέλος εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η διαδικασία που προτείνεται να ακολουθηθεί θα επιφέρει επιπλέον καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του μετρό της Θεσσαλονίκης.
«Μιλάμε με βεβαιότητα ότι όταν θα σηκωθούν τα Βυζαντινά θα υπάρξει από κάτω καινούργιο στρώμα της Ρωμαϊκής Εποχής και μετά της Ελληνιστικής Εποχής. Αυτές οι ανασκαφές που θα γίνουν δεν επιφέρουν περαιτέρω καθυστερήσεις; Δεν θα υπάρχουν claims από τους εργολάβους για τις καθυστερήσεις που είναι εκτός τους συμβατικούς αντικειμένου; Πώς θα παραδοθεί το 2023 όταν όλες αυτές οι εργασίες, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας θέλουν τουλάχιστον 42 με 46 μήνες;», ανέφερε μεταξύ άλλων.