25 ΝΟΕΜΒΡΗ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Ο ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΕΙΝΑΙ ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Η ΓΣΕΕ απευθύνει κάλεσμα στις συναδέλφισσες και τους συναδέλφους να στραφούν προς τα συνδικάτα ώστε να ενδυναμώσουν την δυνατότητα παρέμβασής τους τόσο για την προστασία των θυμάτων, όσο και για τη σύμπραξή τους στην πρόληψη των πράξεων βίας.
Ενώνουμε τη φωνή μας με την κεντρική δράση της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για μηδενική ανοχή στη βία κατά των γυναικών και τη λήψη συντονισμένων και αυστηρών μέτρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την εξάλειψη του φαινομένου.
Τα συνδικάτα στέκονται απέναντι στη βία και δίπλα στα θύματα γιατί:
Σύμφωνα με την εικόνα της επικράτειας που έχει η ΓΣΕΕ, μέσω των Εργατικών Κέντρων και των Ομοσπονδιών μελών της και των δικών τους σωματείων μελών, οι καταγγελίες περιστατικών βίας και παρενόχλησης στη βάση του φύλου ή σε συνδυασμό και με άλλους λόγους είναι σε σημαντικό βαθμό αόρατες, καθώς παραμένουν μειωμένες και αναντίστοιχες με την πραγματική έκταση του φαινομένου, ενώ σε πολλές περιπτώσεις συνοδεύονται με εκδικητικές ενέργειες σε βάρος των εργαζομένων που τις κατέθεσαν, ιδίως μηνύσεις και αγωγές αποζημίωσης για συκοφαντική δυσφήμιση.
Με τη δυνατότητα που έχουν να ασκούν στο όνομα του θύματος τις καταγγελίες στις αρμόδιες Αρχές, τα συνδικάτα μπορούν να αναδείξουν σοβαρά προβλήματα που αποτρέπουν ή εμποδίζουν τη διερεύνηση καταγγελιών διακρίσεων, παρενόχλησης ή και βίας. Πολύ σοβαρό πρόβλημα αποτελεί ακόμα το γεγονός ότι η παραβίαση της νομοθεσίας για τις διακρίσεις (ν. 3896/2010 και ν. 4443/2016), στην οποία περιλαμβάνονται και οι διατάξεις για την παρενόχληση, δεν διερευνάται αυτεπαγγέλτως από την Επιθεώρηση Εργασίας κατά την εξέταση καταγγελιών των εργαζομένων για εργοδοτική αυθαιρεσία σε βάρος τους, με αποτέλεσμα εάν οι εργαζόμενες-οι δεν επικαλεστούν ρητά τη νομοθεσία αυτή, να παραμένουν αόρατες σοβαρές καταγγελίες σε βάρος τους.
Οφείλουμε να αναδείξουμε έμπρακτα τον προσχηματικό χαρακτήρα της «αγωνίας» του πολιτικού συστήματος για την ενίσχυση της πολιτικής συμμετοχής των γυναικών και ειδικότερα της συμμετοχής στα συνδικάτα, όταν περιστατικά βίας κατά συνδικαλιστριών παραμένουν αόρατα λόγω της μη νομικής και πολιτικής καταδίκης τους ή όταν το εργασιακό περιβάλλον, λόγω της απορρύθμισης της εργατικής νομοθεσίας, είναι πλέον δομημένο στη βάση της εργοδοτικής παραβατικότητας, της ανισότητας και της επισφάλειας.
Τα συνδικάτα έχουμε την υποχρέωση να συνεχίσουμε τον αγώνα:
– για τη διεύρυνση της έννοιας των «πράξεων βίας» στη βάση των γενεσιουργών τους αιτιών: στην έννοια της βίας κατά των γυναικών, στην οποία εντάσσονται η ενδοοικογενειακή βία, ο βιασμός, η σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία, η σεξουαλική κακοποίηση, το trafficking, οι ρατσιστικές επιθέσεις λόγω χαρακτηριστικών ή ταυτότητας φύλου (πραγματικών ή νομιζόμενων) και σεξουαλικού προσανατολισμού, πρέπει να ενταχθεί ώστε να παρακολουθείται και να τιμωρείται η διάσταση της οικονομικής βίας. Δυστυχώς και στην Ελλάδα, η διάσταση της οικονομικής βίας, η οποία έχει εμπεδωθεί από τη βία των ασκούμενων πολιτικών, το ασταθές και επιθετικό περιβάλλον στην εργασία, την εργοδοτική αυθαιρεσία με την αιφνιδιαστική αφαίρεση δικαιωμάτων και η απειλή της αβεβαιότητας και της ανεργίας, εμπεδώνουν τα στερεότυπα του κοινωνικού ρόλου των φύλων, αποτελούν τροχοπέδη στον αγώνα της ισότητας σε αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας και ανατροφοδοτούν τα ήδη υψηλά ποσοστά όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών.
– για την προστασία θυμάτων βίας με αποτελεσματικό θεσμικό πλαίσιο και σταθερή εθνική πολιτική: η αύξηση των περιστατικών βίας και κακοποίησης των γυναικών, η οποία γίνεται συνήθως γνωστή από έμμεσες πηγές δημοσιότητας και δυστυχώς σε χρόνο όπου δεν υπάρχει δυνατότητα έγκαιρης παρέμβασης για την προστασία του θύματος, τα χαμηλά ποσοστά καταγγελιών στις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές, τα χαμηλά ποσοστά δίωξης, η εξάρτηση της λειτουργίας των ξενώνων φιλοξενίας και των συμβουλευτικών κέντρων για τα θύματα έμφυλης βίας από ευρωπαϊκούς πόρους και κατά συνέπεια η απουσία σταθερών και αποτελεσματικών μέτρων για την προστασία των θυμάτων, καταδεικνύουν το έλλειμμα ουσιαστικής μέριμνας και διαρκούς επαγρύπνησης της Πολιτείας για τη βία κατά των γυναικών. Την ίδια στιγμή, οι σοβαρότατες διαστάσεις που έχει λάβει η ανάγκη προστασίας των προσφυγικών/μεταναστευτικών πληθυσμών, σε συνδυασμό με την άνοδο ακραίων, μισαλλόδοξων και ξενοφοβικών στοιχείων στην Ελλάδα, αλλά και σε όλη την Ευρώπη ενισχύει την αύξηση και της έμφυλης βίας, μιας και οι συγκεκριμένες ιδεολογίες προωθούν χωρίς προσχήματα τις έμφυλες διακρίσεις και τα στερεότυπα που συνδέονται με το φύλο, την ταυτότητα ή τα χαρακτηριστικά φύλου.
– για τη συστηματική και τακτική τήρηση στατιστικών στοιχείων: η αποτελεσματική, δηλαδή έγκαιρη και έγκυρη παρακολούθηση του φαινομένου της έμφυλης βίας και η ενίσχυση του πλαισίου προστασίας των θυμάτων και αυστηρής τιμωρίας των δραστών συνδέεται άμεσα με τη συστηματική και ανά τακτά χρονικά διαστήματα συλλογή και επεξεργασία στατιστικών δεδομένων, άμεσα και ευχερώς προσβάσιμων στο ευρύ κοινό, με αναλυτικά δεδομένα ανά φύλο, ηλικία, άλλο κρίσιμο χαρακτηριστικό και σχέση του θύματος με τον θύτη. Επισημαίνουμε για μία ακόμα φορά ότι η τήρηση αξιόπιστων στατιστικών στοιχείων είναι αναγκαιότητα και για το πεδίο όλων των απαγορευμένων από το νόμο διακρίσεων εν γένει και επιβάλλεται και από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης (ν. 4531/2018), την οποία πρόσφατα κύρωσε η χώρα και οφείλει να εφαρμόσει αποτελεσματικά.
– για την άμεση κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας 190 για τον “Τερματισμό της βίας και της παρενόχλησης σε βάρος των γυναικών και των ανδρών στον κόσμο της εργασίας”, με τη λήψη των απαραίτητων και κυρίως κατάλληλων μέτρων εφαρμογής της. Δυστυχώς, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι καμία από τις επίσημες τριμερείς δομές κοινωνικού διαλόγου δεν λειτουργεί, είναι προφανές ότι η Πολιτεία συνεχίζει να μην επιδεικνύει το απαιτούμενο ενδιαφέρον για τη διασφάλιση της διεξαγωγής έγκαιρου, διαρκούς και ουσιαστικού τριμερούς κοινωνικού διαλόγου, ανάμεσα σε άλλα, και στο πεδίο της ισότητας, των απαγορευμένων διακρίσεων και κατ’επέκταση των περιστατικών βίας στη βάση αυτών. Διαρκές έλλειμμα αυτής της χρόνιας πλέον υστέρησης, είναι να μην είναι σε θέση το κράτος να αναλάβει αποτελεσματικές δράσεις, τόσο αντιμετώπισης όσο και πρόληψης των φαινομένων διακρίσεων και βίας στη βάση της εμπειρίας, των απόψεων και των δεσμεύσεων της εργατικής και της εργοδοτικής πλευράς. Αναγνωρίζουμε ότι μοναδική εξαίρεση αποτελεί η σύσταση του Εθνικού Συμβουλίου κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας, τη συνέχιση της απρόσκοπτης λειτουργίας του οποίου ζητά η ΓΣΕΕ.
Η ΓΣΕΕ δηλώνει ότι
– για τα συνδικάτα παραμένει ζήτημα αιχμής η αποτελεσματική αντιμετώπιση της έμφυλης βίας και η προστασία των θυμάτων, η δίωξη και αυστηρή τιμωρία των δραστών, η ενίσχυση των δομών στήριξης των θυμάτων, η ανάγκη αντισεξιστικής, αλλά και αντιρατσιστικής και διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στο πλαίσιο ένταξης της διδασκαλίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης
– στο equality@gsee.gr και μέσω των Δομών δωρεάν πληροφόρησης εργαζομένων και ανέργων (Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων της ΓΣΕΕ http://www.kepea.gr , Δίκτυο Υπηρεσιών Πληροφόρησης & Συμβουλευτικής Εργαζομένων και Ανέργων του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ https://www.inegsee.gr/diktio-ipiresion-pliroforisis-simvouleftikis-ergazomenon-anergon/) είναι στη διάθεση των εργαζομένων για την υποβολή καταγγελιών ή την παρακολούθηση καταγγελιών στο ΣΕΠΕ και τον Συνήγορο του Πολίτη που αφορούν ζητήματα παράνομων διακρίσεων, βίας και παρενόχλησης στην εργασία.
Η ΓΣΕΕ τιμά τις γυναίκες εργαζόμενες που βρίσκουν το θάρρος και τη δύναμη να αντιδράσουν στη βία και την προσβολή της αξιοπρέπειάς τους και ζητά να απευθύνονται στα σωματεία τους για την υποστήριξή τους στη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους.
Ο αγώνας για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών είναι αγώνας για την ελευθερία. Γυναίκες αγωνίστριες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης αγωνίζονται με δύναμη και πρωτοπορία για μια κοινωνία ελεύθερη, με ίσα δικαιώματα. Η βία κατά των γυναικών, ο θάνατος γυναικών είναι ταφόπλακα για το μέλλον όλων μας.
Επισυνάπτεται η επιστολή της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ
ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ
ΠΡΟΣ
κα Ursula von der Leyen
Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
κα Helena Dalli
Επίτροπο
Αγαπητή Ursula von der Leyen,
Αγαπητή Helena Dalli,
Η βία κατά των γυναικών πρέπει να σταματήσει οριστικά. Τα συνδικάτα σε όλη την Ευρώπη υποστηρίζουν πλήρως την έκκλησή σας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση να κάνει ό,τι μπορεί για να καταπολεμήσει τη βία κατά των γυναικών. Μπορείτε να βασίζεστε σε εμάς, είμαστε μαζί σας σε αυτή τη μάχη που οφείλουμε να κερδίσουμε.
Η βία κατά των γυναικών δεν σταματάει στο κατώφλι του σπιτιού μιας γυναίκας. Η σωματική ή η ψυχολογική βία κατά των γυναικών μπορεί να ασκηθεί στον χώρο της εργασίας τους, ανεξάρτητα από τον τομέα που εργάζονται, το επάγγελμά τους ή το μορφωτικό τους επίπεδο. Σε κάποιες δουλειές είναι ιδιαιτέρως ευάλωτες, για παράδειγμα οι νοσοκόμες, δασκάλες, γυναίκες που φροντίζουν άτομα, καθαρίστριες, εργαζόμενες στις μεταφορές και στις πωλήσεις, οικιακές βοηθοί και εργαζόμενες στον κλάδο της φιλοξενίας. Ωστόσο ο κίνδυνος είναι πραγματικός για όλες τις γυναίκες:
– το 63% των γυναικών που εργάζονται στις μεταφορές σε όλη την Ευρώπη έχουν τουλάχιστον μια εμπειρία πρόσφατης πράξης βίας.
– 1 στις 4 γυναίκες εργαζόμενες στην Ολλανδία έχει εκτεθεί σε βία από πελάτες, φοιτητές ή επιβάτες.
– Το 50% των εργαζομένων στον κλάδο της υγείας στη Βουλγαρία έχουν υποστεί βία στην εργασία.
Τα συνδικάτα και οι εργοδότες παίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της βίας κατά των γυναικών στην εργασία, θεσπίζοντας τις κατάλληλες διαδικασίες για την καταγγελία και καταγραφή περιστατικών βίας και παρενόχλησης στην εργασία, στηρίζοντας τα θύματα και αντιμετωπίζοντας τους δράστες. Η βία και η παρενόχληση, όλο και περισσότερο, καλύπτονται συγκεκριμένα μέσα στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας σε όλη την Ευρώπη (η ΣΕΣ έχει συλλέξει πληροφορίες για 80 τέτοιες συλλογικές συμβάσεις).
Στηρίζουμε τα αιτήματά σας και συγκεκριμένες προτάσεις για να σταματήσει η βία κατά των γυναικών. Συντασσόμαστε στην έκκληση για:
– Προσχώρηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης ενάντια στη βία κατά των γυναικών
– Ισχυρότερη στήριξη, προστασία και δικαιώματα για τα θύματα της βίας κατά των γυναικών εάν η Σύμβαση παραμείνει μπλοκαρισμένη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
– Η βία κατά των γυναικών να προστεθεί στον κατάλογο εγκλημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στηρίζοντας την πρόληψη, την προστασία και την προσφυγή, συμπεριλαμβανομένης της έκδοσης διασυνοριακών Ευρωπαϊκών Ενταλμάτων Σύλληψης για εγκλήματα βίας κατά των γυναικών).
Επιπλέον σας καλούμε να αναλάβετε επειγόντως πρωτοβουλίες για να ενθαρρύνετε:
– την κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης από τα έξι κράτη-μέλη της ΕΕ που δεν την έχουν ακόμα επικυρώσει (Βουλγαρία, Τσεχία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβακία και Ηνωμένο Βασίλειο)
– την κύρωση από όλα τα κράτη – μέλη της ΕΕ της Σύμβασης 190 της ΔΟΕ (ILO) για τη βία και την παρενόχληση στην εργασία.
Η προσχώρηση της ΕΕ στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και η κύρωση της Σύμβασης 190 της ΔΟΕ από τα κράτη – μέλη της ΕΕ θα έδινε τεράστια ώθηση στις προσπάθειες των συνδικάτων, των εργοδοτών και άλλων οργανώσεων να αντιμετωπίσουν τη βία κατά των γυναικών και στον κόσμο της εργασίας. Θα στήριζε την ισχυρότερη εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Συμφωνίας – Πλαισίου των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων για την Παρενόχληση και τη Βία στην Εργασία.
Έτσι, στις 25 Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών αλλά και κάθε μέρα, θέλουμε η ΕΕ να υποστηρίζει τους εργαζόμενους και τα συνδικάτα τους για να πετύχουμε τον κοινό μας στόχο για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών στην εργασία, στο σπίτι και οπουδήποτε αλλού συμβαίνει σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με τιμή,
Esther Lynch
Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας ΣΕΣ
Την επιστολή συνυπογράφουν συνδικαλίστριες από τις εξής εθνικές συνδικαλιστικές οργανώσεις:
FGTB, CSC, CGSLB – Βέλγιο
FH – Δανία
ICTU – Ιρλανδία
TUC – Ηνωμένο Βασίλειο
DGB – Γερμανία
CISL, CGIL, UIL – Ιταλία
ELA, UGT – SEC, CCOO, USO – Ισπανία
FNV – Ολλανδία
CARTEL ALFA, CNSLR – FRATIA – Ρουμανία
ZSSS – Σλοβενία
FZZ, OPZZ, NSZZ – Πολωνία
LPSK – Λιθουανία
OGBL, LCGB, SECEC – Λουξεμβούργο
UGT –P – Πορτογαλία
LBAS – Λετονία
OGB – Αυστρία
UNIO – Νορβηγία
STTK – Φινλανδία
CFDT, UNSA – Γαλλία
ΓΣΕΕ – Ελλάδα
UATUC – Κροατία
SZEF – Ουγγαρία
KOZ-SR – Σλοβακία
LO-S, SACO, TCO – Σουηδία
FZZ,OPZZ, NSZZ “SOLIDARNOSC” ,Πολωνία
TALO – Εσθονία
GWU – Μάλτα
CMKOS, Τσεχία
SEK, Κύπρος
Ευρωπαϊκές Ομοσπονδίες που συνυπογράφουν:
ETF, ETUCE, EPSU, ΟΤΟΕ, UNI-Europa, EuroCOP, EFFAT, Eurocadres, IFJ, EFBWW
Gloria Mills, Πρόεδρος, εκ μέρους της Επιτροπής Γυναικών της ΣΕΣ