*Του Ανδρέα Νεφελούδη, πρώην γενικού γραμματέα του υπουργείου Εργασίας και μέλους του τμήματος Εργατικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία
«Οι εργάτες ήταν στα μεταλλεία από τη ανατολή ως την δύση του ήλιου» και στις 7 Αυγούστου του 1916 ξέσπασε η μεγάλη απεργία για την εφαρμογή του 8ωρου, το οποίο είχε θεσπιστεί στην χώρα μας από το 1912, αλλά δεν είχε εφαρμοστεί ακόμα, και για καλύτερες συνθήκες δουλειάς.
Έτσι κατακτήθηκαν οι «καλύτερες συνθήκες δουλειάς» στη χώρα μας. 104 χρόνια πριν, όπως μας αναφέρει το σχετικό άγαλμα που κείται στα ερείπια των μεταλλείων στο Μεγάλο Λιβάδι Σερίφου.
Ποιος θα το πίστευε ότι 100 και πλέον χρόνια μετά, το βασικό διακύβευμα των διεκδικήσεων για καλύτερους όρους δουλειάς, από την κυβέρνηση της Ν.Δ., θα ήταν και πάλι η περιφρούρηση και εφαρμογή του ημερήσιου 8ώρου και οι ρυθμίσεις για την αξιοπρεπή εργασία;
Η περιγραφή των ιστορικών για το «οι εργάτες ήταν στη δουλειά από την ανατολή μέχρι την δύση» του τότε, έρχεται να «δέσει» με την πρόθεση της σημερινής κυβέρνησης για το σπάσιμο του υποχρεωτικού 8ωρου, την κατάργηση της υπερεργασίας και την εφαρμογή της απλήρωτης υπερωριακής εργασίας, καθώς και την ευέλικτη διαθεσιμότητα του εργαζόμενου για ημερήσια δουλειά, που θα… αφήνει 11 συνεχόμενες ώρες την ημέρα για ξεκούραση.
Και ο οικογενειακός προγραμματισμός; Και η διάθεση του εργαζόμενου; Και η υπόλοιπη ζωή του;
Δεν υπάρχουν.
Έρμαια στις ανάγκες της επιχείρησης, που λόγω μείωσης κόστους ΔΕΝ θα βάλει άλλη βάρδια. Έρμαια στις διαθέσεις του εργοδότη για χρησιμοποίηση του πληβείου, όσες ώρες και όποτε τις χρειαστεί κατά τη διάρκεια της ημέρας αρκεί να μην ξεπερνούν τις 40 ώρες την εβδομάδα.
Και ποιος θα ελέγξει την εφαρμογή του 40ωρου την εβδομάδα; Αφού η μόδα, επί Ν.Δ., είναι τα 8ωρα να δηλώνονται ως 4ωρα και η απλήρωτη υπερωρία να οργιάζει, αν δεν νομιμοποιείται, όπως έκανε ο Βρούτσης με πρόσχημα την υποχρέωση σε καραντίνα όσων επιστρέφουν ή διαγνώσκονται ως θετικοί στον κορωνοιό;
Ποιος θα ελέγξει, λοιπόν, την εφαρμογή ακόμα και αυτής της ευελιξίας;
Το ΣΕΠΕ όχι. Γιατί με το δεύτερο βήμα νομοθέτησης που ετοιμάζει αυτή η άθλια κυβέρνηση το Σώμα οδεύει προς την ουσιαστική του διάλυση, με την ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ των εργατικών διαφορών.
12.000 εργατικές διαφορές το χρόνο επέλυε το ΣΕΠΕ. Χωρίς επιβάρυνση για τους εργαζόμενους.
Δίνονταν λύσεις, αναγκάζονταν εργοδότες να εφαρμόζουν τους νόμους, να πληρώνουν τα δεδουλευμένα (σ.σ.: ακόμα και αυτά ήταν υπό έλεγχο διαπραγμάτευσης και πίεσης εφαρμογής στον καιρό των μνημονίων και της Ν.Δ.).
Τώρα όλα αυτά θα πάνε στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ), ο οποίος ούτε τη γεωγραφική διασπορά έχει, ούτε το προσωπικό για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις, ούτε δουλειά του είναι να ελέγχει αφού και η εργατική διαφορά είναι ελεγκτική διαδικασία, ενώ πάντα απαιτείται η παρουσία δικηγόρου, άρα η αμοιβή θα δίνεται από αυτόν που διεκδικεί τα δεδουλευμένα του.
Έτσι ο ΣΕΒ και ο ιδεολογικός εμβρυουλκός του ακραίου νεοφιλελευθερισμού της Ν.Δ., το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ), θα μπορούν ανεξέλεγκτα να εφαρμόσουν την περιπόθητη για αυτούς ευελιξία. Μάλιστα, για να ολοκληρωθεί η παραπάνω ασυδοσία, αφού ήδη έχουν περιοριστεί πριν την πανδημία οι διαδικασίες των συλλογικών ρυθμίσεων, έχει καταργηθεί ο βάσιμος λόγος απόλυσης, έχει καταργηθεί η προστασία των εργολαβικά εργαζόμενων του νόμου 4554/18, έχουν σταματήσει οι επεκτάσεις των κλαδικών συμβάσεων, έρχονται άλλες ρυθμίσεις, όπως λένε οι φήμες που θέτουν οριστικά ταφόπλακα σε όποια κατάκτηση του συνδικαλιστικού, εργατικού κινήματος. Έτσι:
- Εισάγεται και πάλι η αιτιολογημένη απόλυση σε ό,τι αφορά όμως την απόδοση του εργαζόμενου (καμία σχέση με τον βάσιμο λόγο απόλυσης, που απαγόρευε ουσιαστικά την «ετσιθελική» απόλυση στον εργοδότη) για να τελειώσει το σύστημα ΣΕΒ και Ν.Δ. με τις αποζημιώσεις απολύσεων. Κατάργηση, λοιπόν, των αποζημιώσεων και, από την άλλη, μείωση του ύψους των αποζημιώσεων και της συσχέτισής τους με τα χρόνια υπηρεσίας για να μην επιβαρύνονται οι επιχειρήσεις. Τέλος, προτείνεται η κατάργηση της προειδοποίησης απόλυσης και όταν γίνεται απροειδοποίητα απόλυση ο εργοδότης να υποχρεούται να καταβάλει μισθούς δύο μηνών.
- Αναθεωρείται, επί τα χείρω, όλο το πλαίσιο του καθορισμού του κατώτατου μισθού, ο οποίος ΟΡΙΣΤΙΚΑ πιά ΔΕΝ θα είναι αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης των κοινωνικών εταίρων, όπως είχε σχεδιάσει ο ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα και με τη συνταγματική πρόβλεψη της διαδικασίας, αλλά θα είναι αποτέλεσμα «ΜΕΛΕΤΗΣ» τεχνοκρατών και με τη δυνατότητα να διαφέρει από περιφέρεια σε περιφέρεια, πιθανόν και από κλάδο σε κλάδο. Θέτοντας εκ νέου διαφοροποίησεις του κατώτατου μισθού ανάλογα και με την ηλικία. Θυμάστε τον αλήστου μνήμης υποκατώτατο του Βρούτση και του Μητσοτάκη που κατάργησε ο ΣΥΡΙΖΑ; Τέτοια διαστροφή.
- «Πειράζεται» για πρώτη φορά από το 1982, χωρίς τη συμμετοχή των συνδικάτων (!), ο συνδικαλιστικός νόμος, ώστε να μην υπάρχουν, κατουσίαν, συνδικάτα για να αντιμετωπίσουν τη λαίλαπα που περιγράψαμε ότι έρχεται στο εργασιακό τοπίο.
Εδώ πρέπει να γίνουν κάποιες αναγκαίες διευκρινίσεις πριν μπούμε και πάλι στις φήμες για τη συντριβή των συνδικαλιστικών ελευθεριών.
Η πρώτη είναι ΑΞΙΑΚΟΥ χαρακτήρα: Δεν μπορεί στο πλαίσιο του σεβασμού της συλλογικής, συνδικαλιστικής αυτονομίας, να νομοθετεί μια όποια -όχι μόνο αυτή η επαίσχυντη της δεξιάς- κυβέρνηση, ερήμην των συνδικάτων. Οι αναγκαίες, οι όποιες ρυθμίσεις του συνδικαλιστικού νόμου και των όποιων αδυναμιών του θα έπρεπε ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ να είναι ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ δικαίωμα των συνδικαλιστικών οργάνων μετά διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους σε κάποια μόνο σημεία και μετά ΝΟΜΟΘΕΤΗΣΗΣ ΧΩΡΙΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ των χαρακτηριστικών του από το Κοινοβούλιο.
Η δεύτερη αφορά στο ότι καμία αλλαγή δεν μπορεί να γίνει με τον εκβιασμό της περικοπής των κονδυλίων για τη χρηματοδότηση των συνδικαλιστικών οργανώσεων, γιατί οι φήμες και οι προτάσεις του ΣΕΒ (τι δουλειά έχει άραγε;) και του ΚΕΦΙΜ είναι να μπει χέρι με μεγάλο ψαλίδι και εκεί. Ουσιαστικά, δηλαδή, να καταργηθεί η χρηματοδότησή τους από τον ΟΑΕΔ.
Οι φήμες, τέλος, για το μελλούμενο έρεβος του συνδικαλιστικού τοπίου, αφορούν:
- Στην κατάργηση του συνδικαλιστικού χαρακτήρα των Εργατικών Κέντρων και των Ομοιεπαγγελματικών Οργανώσεων και η παραμονή τους ως αστικών σωματείων, κάτι που οδηγεί στο να μην έχουν δουλειά σε σχέση με την προκήρυξη απεργιακών κινητοποιήσεων.
- Στην απαγόρευση των απεργιών διαρκείας! Και όμως συζητιέται και αυτό…
- Στην κατάργηση της συνδικαλιστικής άδειας, ή στη μη αποζημίωση του συνδικαλιστή όταν ασκεί το συνδικαλιστικό του δικαίωμα, ή τέλος στην απελευθέρωση της δυνατότητας απόλυσης συνδικαλιστών.
- Στην απαγόρευση της απεργίας όσο διαρκεί η συλλογική διαπραγμάτευση. Πως θα πιέσουν, όμως, οι εργαζόμενοι;
- Και άλλα πολλά…
Αυτό είναι το μέλλον της εργασίας σύμφωνα με τον Βρούτση και τον Μητσοτάκη.
Δεν έβαλαν μυαλό από την ιδεολογική, πολιτική και κοινωνική συντριβή που οι ίδιες αυτές προτάσεις και εφαρμογές αντιμετώπισαν την τετραετία 2012-2015, τα δυσθεώρητα ποσοστά ανεργίας που επέφεραν και το κλείσιμο εκατοντάδων χιλιάδων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Ίσως, βέβαια, αυτός να είναι και ο στόχος τους.
Ακριβώς για τον λόγο αυτό, το συνδικαλιστικό κίνημα πρέπει να ξαναγίνει κίνημα. Να απαλλαγεί από τους συμβιβασμούς και την απίστευτη γραφειοκρατία και αριστοκρατία. Και να ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣΕΙ.
Το πεδίο της αντιπαράθεσης για το εργασιακό τοπίο θα γίνει η ταφόπλακα της κυβέρνησης, αρκεί να το συνειδητοποιήσουμε. Θα γίνει το εργαλείο μιας μεγάλης ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ.
Εμείς ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, ως μελλοντική κυβέρνηση, δεσμευόμαστε να καταργήσουμε άμεσα όλο αυτό το μεσσιανικό περιβάλλον που χτίζει η δεξιά για την εργασία.
Όσο πιο γρήγορα, τόσο πιο καλά.